ОҚУ Әдістемелік кешен

Хабардың тақырыбы

Электрондық пошта клиенттерінің түрлері өте көп.Windows операциялық жүйесі үшін кең қолданылатын пошталық клиенттер:

• 
  Microsoft Outlook
  
• 
  Microsoft Outlook Express
  
• 
  Eudora (www. Eudora. Com.)
  

1) Excel программасы туралы жалпы мағлұмат

2) Excel программасын іске ќосу.

3) Сандар және формулалар енгізу.

4) Ұядағы мәліметтерді түзету.


Пайдаланылѓан єдебиеттер:

1. М.Ќ. Байжуманов Л.Ќ. Жапсарбаева “Информатика” Астана-2004

2. Е.Ќ. Балапанов, Б.Бµрібаев “Информатикадан 30 сабаќ”Алматы -1999

MS Excel программасы кесте түрінде берілген мәліметтерді компьютерде өңдеу үшін арналған. Сол себептен бұл программа электрондық кесте деп аталады.

Кестелерді өңдеу мынадай іс-әрекеттерден тұрады.

1. 
   Функциялар мен формулаларды пайдалана отырып әртүрлі есептеулер жүргізу.
   
2. 
   Түрлі-түрлі функциялардың құжаттарға тигізетін әсерін зерттеу.
   
3. 
   Тиімді ету мәселелерін шешу.
   
4. 
   Белгілі бір критерийлерді қанағаттандыратын мәліметтер жиынын таңдап алу.
   
5. 
   Графиктер мен диаграммларды тұрғызу.
   
6. 
   Мәліметтерді статистикалық талдау.
   

Excel программасы көптеген математикалық амалдарды күрделі есептеулерді түсінікті етіп жүргізе алады. Кестедегі мәліметтерді пайдалану түрлі диаграммалар тұрғызып, мәліметтер қоймасын жасап, сандық эксперимент өткізуді және басқаларды қамтамасыз етеді. Excel программасы тек электрондық сана-да ғана емес оқып үйренуге, ғылыми зерттеулерде, әкімшілік және жай шаруашылық жұмыстары кеңінен қолданылады. Электрондық кестені жұмыс аймағы қатарлар мен бағандардан тұрады.

Қатарладың максималдық саны 16384,

Ал бағаналар саны 256. Кез-келген бағанмен қатардың қиылысуында тұрған төр- ұя деп аталады.

Жоғары қатарда терезе тақырыбы жазылады.2-ші қатарда меню қатары болады, 3-4-ші қатарда стандартты және форматтау саймандар қатары болады. 5-шіде енгізу және түзету немесе формулалар қатары. 5-ші қатардан терезе соңына дейін электрондық кестенің жұмыс орны жазылады.Ағымдағы ұяны тіктөртбұрыштар көрсетеді. Ағымдағы ұя кестенің бір тобын ғана белгіленген, келісім бойынша мәлімет енгізу операциясы немесе басқа әрекеттер тек осы торда орындалады.

Егер текст ұяшығының енінен артық болса,онда экрандағы мәлімет көрініп тұрады,ал егер оң жақтағы ұяға басқа мәлімет енгізілген болса, онда оның алдындағы көрінген мәлімет тек өз ұясында ғана бейнеленіп қиылып қалады.

Сандар енгізу.

Электрондық кестеге сандар енгізу “=”,”+”,”-” таңбаларынан немесе цифрдан басталады. Егер енгізілген сандардың ені ұядан артық болса, онда сан экспоненциал түрде жазылады.Мысалы 5000000.5Е+6 немесе ол сандардың орнына ## таңбалар қойылады.

Excel-де кез-келген аримметикалық өрнек формула түрінде жазылады. Ол ұя адрестерімен сандардың:

Функ-ң, ариф-қ амалдар таңбасы арқылы біріктірілген жиынан тұрады.

Ұядағы мәліметтерді түзету.

1. 
   Мәлімет бұрын енгізілген ұяны түзету үшін кестелік курсорды керекті ұяға орналастырып, түзету режіміне көшу үшін F2 клавишін б/з н/е
   

2. 
   Енгізілген мәлімет-гі қателерді сол тор көздің өзінде жөндеуге болады. Мәліметтер енгізілісімен олар есептеу проц-не араласып, өздеріне қатысты ұядағы нәтижелік мәіметтерді бірдей өзгертетіне назар аударыңыз.
   

Блок бірнеше ұядан, толық қатардан, бағанадан тұрады.

1. Жұмыс кітабының парақтары

2. Ұялар ішіндегі мәлімет
Пайдаланылѓан єдебиеттер:

1. М.Ќ. Байжуманов Л.Ќ. Жапсарбаева “Информатика” Астана-2004

2. Е.Ќ. Балапанов, Б.Бµрібаев “Информатикадан 30 сабаќ”Алматы -1999
Кестелерден тұратын EXCEL жұмыс кітабының бірнеше парақтарын қалай пайдалануға болатындығынм, сол парақтардың арасындағы және файлдар арасындағы байланыстар қалай жүзеге асатындығын қарастырайық.

Жұмыс кітабының парақтары

Экранның төменгі жағында кестелер,яғни парақ жарлықтары көрініп тұрады. Егер бір жарлықта тышқанның сол жақ батырмасын шертсек, көрсетілген парақ басымдылыққа ие болып, үстіне орын ауыстырады. Жарлықта тышқанның оң жақ батырмасын шерту кестенің орнын ауыстыру, атын өзгерту және оны жою сияқты әрекеттерді орындайтын менюді экранға шығарады.

Excel электрондық кестесі 3 өлшемді құрлымнан тұрады, яғни ол блок парақтардан тұратын кітаптар тәрізді.

Парақтардың төменгі шетінде кітап бетінің номері жарлық ретінде бейнеленеді. Тышқан курсорымен сол көрініп тұрған жарлық номерін талдау арқ. Кез-келген бетті ашып көруге болады.

Кестені , блокарды , бағандарды белгілеу.

1. 
   Кестені тышқан көмегімен белгілеу.
   
2. 
   SHIFT және басқару клавиш көмегімен блоктайды.
   

Excel кесте-де кезкелген ұя-ға мәліметтің 3 түрін енгізуге болады.Олар :текст, сан, формула .Excel енгізілген мәліметтің формула,сан текст екенін оның 1-ші таңбаны қарап анықтайды .Егер 1-ші символ әріп немесе опа строф болса онда ұяға текст енгізілген деп есептеледі. Егер 1-ші символ щифр немесе “=” таңбасы енгізілгенін болса ұяға саненгізілген немесе формула енгізілгенін білдіреді. Енгізілген мәліметтер формула қатарында және ұя ішінде бейнеленеді. Текст кез-ген символ дар тізбегі. Егер текст символдардан немесе цифрдан басталатын болса , онда оны апостроф (*) таңбасымен бастау қажет.