Оқу сауаттылығЫ 1022-нұсқа Нұсқау
жүктеу/скачать 2.73 Mb. Pdf көрінісі
|
| 4-мәтін
1. 1465-1470 жылдар - хамдыктың құрылған смес. ныгайған уақыты, халыктмц өз тэуелсіздігін жариялаган смсс, көрші жұрттарға біржола танылған мезгілі. Түпгеіі келгсндс, мүның бәрі қазақ тарихыныц бастауын мумкін болганынша кейіндсзу талабыныц бір көрінісі гана. Қазақ хандыгынын құрылуы женінде бірдсн-бір дерек «Тарих-и Рашнди» еңбсгіне сүйенетін болсак, Қазақ хандыгыныц негізін қалаушылар Ксрей меи Жэнібек хан Шибан эулетінен шыкқан Әбілқаныр ханмен жауласуынан ксйін оның билігінен бас тартып, Шу өзснініц бойындагы Қозыбасы дсйтін қоныста дербсс Қазақ хандығыныи туын котереді. Алғаиі туымыз тігілген Қозыбасы жері - ХГҰ-ХУ ғасыр басында өмір сүрген Моғолстан мемлскетінің батыс бөлігіндсгі аумақ. Қозыбасы атауының гүп мағынасы теңірегіндсгі жоталардан оқиіау тұрған қозынын басындай ғана жұмыр, аласа шоқы төбені білдірсе керек. 2. Қазақ хандыгы құрылганда алды.мен Керей ақ киізге отырғызылып, хан когсріліпті. Ксрейдіц нақты қан жылы кайтыс болғаны белгісіз. Одан соц Жэнібск хан эмір жұргізсді. Сірэ, қазақ жұртының Әбілқэйырды жсціп, біржола іргелснуі Жэнібск тұсында болса керек, жаңа хандықтын езіндік кұрылымы мен зац жүйесі дс осы Жэнібск заманында жонғе түскен сияқгы. Жэнібектін қазақ тарнхындаты айрықша түлга екендігінің бір белгісі - онын халық санасында эулиеге пара-пар, ақылды эрі эділстгі эмірші ретінде танылуы. Ол ұлтгық тарихымызда жай ғана Жэнібек хаи деп аталмайды, Әз-Жэнібск хан деп аталады. 3. Әз-Жэнібек - казак жұртының іргссін бекітіп, ордасын орнықтырған ұлы хан гана емес, сол халықгыц бар игілігіне ұнытқы болған асылы, ұлы эулеттің дс ІІСГІЭІН салушы. Қазақ Ордасынын кұдірстті эміршілері, қазақ халқының ұлы нсрзснттсрі Қасым хан. Хақ-ІІазар хан, Әз-Тэуке хан, Абылай хан, Кенесары хан, улы ғалымларымыз Шоқан, қайраткер Әлихан Бекейхаиовтар - осы эулне Әз-Жэнібек ханның тікслей ұрпақтары. 4. Тұғырлы көк байрагымызды аспанда желбіретіп ұстау снді келсшегі ке.мел, білімді болашақ ұриақтың еншісінде. Бүкіл дунис жұзі халықтары бұгінгі күнде қазақ халқын картадан ғана емес, оны жер байлыгы мен экоиоміпсасы дамыган алдынгы қатарлы мемлекеттердің санатынан коруі — Елбасымыздык корегсн саясатыныц жемісі. Сонау Қасым хан негіздеген «Қасым ханның қасқа жолы», «Есім ханнын ескі жолы» жэне Елбасы салған сындарлы сара жолмен жүріп кслс жатқан елімізде «Қазақстан - 2030» стратегиясының бүгінгі күнде мерзімінен бурыи ормндалуы, 2010 жылы ЕҚЫҰ-ға төрағалық етуі, Әлемдік діндер ұйымыиыц конферснциясыныц, 2010 жылы Қысқы Азнядз ойындарынын, ЕХРО-20І7 кермесінің отуі қазақ халқыныц дуние жузі алдындагы бірлігі жарасқан, толсрантгы мемлекст екенін дэлелдеді. 5. Мәцгілік Ел - елдіц біріктіруші күші, ешқашан таусылмас қуат көзі. Ол «Қазақстан-2050» стрателіясының ғана смес, XXI гасырдағы Қазақстан мемлекетініц мызгымас идеялық тұғыры! Жана Қазақстандык патриотизм дегеніміздіц езі - Мзңгілік Ел! Ол - барша Қазақстан қогамынын осындай ұлы қундылыгы. Өткен тарихымызға тағзым да, бугінгі бақытымызга мақтаныш та, гүлденгсн келешеккс сенім де «Мэцгілік Ел» деген құдіретті уғымга сыйып тұр. 13. Қозыбасы атауының түп мағынасы A)Қой коздаган аласа шоқы болса керек. B)Қозы өрбіткен жер болса керек. C)Қозының жанылым орынын білдірсе керек. Д)Қозы кош жерден көрінгендіктен Е)Қозының басындан ғана төбені білдірсе керек. 14. Керей мен Жәнібек хандардың тарихтағы орны A)Отарлау саясатынан құтқарушылар B)Саяси бітімгерлер C)«Жеті жарғыны» енгізген хандар Д)Соғыс әдіс-тәсілінің білгірлері Е)Қазақ хандыгының негізін қалаушылар 15. Алашорда көсемі болған Әз-Жәнібек ханнын ұрпағы. A)Әлихан Бөкейханов B)Шокан Уәлиханов C)Әз-Тәуке хан Д)Хақ-Назар хан Е)Абылай хан 16. Мәтін бойынша халыксанасында ақылды әрі әділетті әмірші ретінде таңбаланган хан A)Кенесары хан B)Абылай хан C)Әбілқайыр хан Д) Әз-Жәнібек хан Е) Әз-Тәуке хан 17. Өтксн тарихымызға тағзым, бүгінгі бақытымызға мақтаныш білдіру идеясы 87474320427 86 A)«Қасым ханның қасқа жолы» B)«Мэнгілік Ел» C)«ЕХРО-2017» й) «Қазакстан - 2030 стратегиясы» Е) «Қазақстан-2050» 18. 2010 жылы Қазақстанда Қысқы Азияда ойындарының өтуі A)Елімізде еңбекқор жастардын көп екенін дәлелдейді B)Бірлігі жараскан ұйымшыл, төзімді, толерантты мемлекет екенін дәлелдеді. C)Еліміздегі өскелең ұрпақтың салауатты өмір салтын колдайтынын дәлелденді. Д)Қазақстан климатының қысқы ойынларга қолайлы екендігін дәлелдейді Е)Азия жерінің ұлан ғайыр екенін дэлелденді. 19. Мәтіндегі ойға сай мақалды анықтаңыз A)Көргені жаксы кош бастар B)Хан карашасыз болмас, Дау арашасыз болмас. C)Ел ерімсн. ер елімсн мыкты. Д) Ұят - елімен күшті. Е) Хан екі айтса, қадірі кетеді, Қараша екі айтса, ары кетеді. 20. Мәтін мазмунына сай тақырып A)Ел боламын десең, бесігіңді түзе! B)Тәуелсіздік тірегі -тіл. C)Тәрбие басы - тал бесік. Д) Күшті бірді, білімді мыңды жеңер. Е) Рухы мықты ұлтымның ұлы жетістіктері. жүктеу/скачать 2.73 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|