1. Патшаның өлгеніне көз жеткізу үшін
2. Сертін орындау үшін
3. Ұлының кегін алу үшін
A)Үшіншісі дұрыс
B)Барлығы дұрыс
C)Біріншісі дұрыс
D)Барлығы бұрыс
E)Екіншісі дұрыс
19. Автордың мәтінді жазудағы мақсаты қандай?
A)Мидия патшасының ақылдылығын дәріптеу
B)Кирдің жеңісін мақтан ету
C)Спаргапистің соғыстағы жеңісін үлгі тұту
D)Парсы патшасының батылдығын насихаттау
E)Сақ патшасының ержүректілігін өнеге тұту
20. Кир қандай патша?
A)Батыл
B)Ақымақ
C)Ашкөз
D)Ақылды
E)Ержүрек
54-НҰСҚА ОҚУ САУАТТЫЛЫҒЫ
Нұсқау: «Мәтінді мұқият оқып, мәтінге берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз».
Құмырсқа – әлемдегі ең көп тараған жәндіктіңбірі. Қазақ «құмырсқадай қажырлы», «құмырсқадай құжынаған», «құмырсқадай еңбекқор» деген тіркестерді бекер айтпаған. Олардың біз білмейтін қызық қыры көп. Оны ғалымдар зерттеп, бұқараға жеткізіп отыр.
Құмырсқалардызерттейтінғылым – мирмекологиядепаталады. Осы мирмекологмамандардыңқұмырсқадайтынбайталаптанып, қайнағантіршіліктізерттеуінәтижесіндебізгеолартуралыкөптегенқызықтыдеректербелгіліболды. Құмырсқажержүзіндееңкөптарағанжәндік. Әлемдегіеңқұрметтімимекологтардыңбірі Эдвард Уилсонныңесебібойынша, бүгін жербетінде 10 квадрилиион,яғнионның 15 дәрежесіндейқұмырсқа бар екен. Жан басынашаққанда, бірадамға миллион құмырсқадан келеді, ал жалпыүлесібарлықадамныңүлесіндей. (96 сөз)
|
Нұсқау: «Сізге берілген бес жауап нұсқасындағы бір дұрыс жауапты таңдауға арналған тапсырмалар беріледі. Таңдаған жауапты жауап парағындағы берілген пәнге сәйкес орынға, дөңгелекшені толық бояу арқылы белгілеу қажет».
1. «Құмырсқадай құжынаған» тіркесінің мағынасына сай келмейтін қатарды көрсетіңіз.
A) Көп,быжынап кетті
B) Нөпір болды, ығы-жығы
C) Қаптап кетті, қайнады
D) Қажырлы, еңбекқор
E) Қайнаған, қалың
|
2. Мәтіннің тақырыбы қандай?
A) Жәндіктер туралы
B) Құмырсқалар илеуі туралы
C) Құмырсқалар достығы
D) Құмырсқалар еңбегі
E) Мирмекологтар туралы
|
Нұсқау: «Мәтінді мұқият оқып, мәтінге берілген тапсырмаларға дұрыс жауап беріңіз».
Күн көңіл күйді көтеріп, күйзелістің алдын алады. Өз кезегінде, көңіл күйге жауап беретін заттар иммундық жүйені күшейтеді. Ультракүлгін сәулелер ағзада жүріп жатқан көптеген процестерді – тыныс алу, зат алмасу, қан айналу мен эндокриндік жүйенің жұмысын күшейтеді. Бұдан өзге, күн сәулесінің әсерінен ағзамыз D дәруменін өндіреді.
Қызық дерек: Күн сәулесінің әсерінен синтезделетін D дәруменінің мөлшері мына факторларға байланысты: сәуле толқынының ұзындығы мен терінің әуелгі пигменттігінде. Күн астында таңертең және күн батарда жүрген пайдалы, сонымен қатар, тері неғұрлым қара торы болса, күн сәулесі әсерінен D дәрумені соғұрлым аз өндіріледі.
D дәрумені кальций мен фосфор минералдарын сіңіруді реттейді. А дәрумені, кальций және фосформен бірігіп, ағзаны суық тиюден, көз және тері ауруларынан қорғайды. Тіс кариесі мен қызыл иек патологиясының алдын алады, сүйектердің, омыртқаның беріктігіне жауап береді, остеопороздан қорғайды. Алайда бұл ағзаны осы дәрумендермен қамдау үшін шыжыған күннің астында жата беру керек дегенді білдірмейді. Ағзад
D дәруменінің қажетті деңгейін қалыпта ұстап тұру үшін жаз айларында аптасына 2-3 рет 5-15 минут қол мен бетті күнге қыздырып алса жеткілікті.
(161 сөз)
http://bilim-all.kz/article/3818-ZHaz-mezgilinin-densaulyqqa-paidasy--men-qandai-qaupi-bar
|
3. Жаз мезгілінде қай уақытта күн көзіне шыққан пайдалы?
A) Кеш батқаннан кейін
B) 8 сағаттық жұмыс уақытынан кейін
C) Түскі үзіліс кезінде
D) 8 сағаттық жұмыс уақыты кезінде
E) Жұмыс уақытының ортасында
|
4. Жаз айларында қанша уақыт күнге қыздырыну керек?
A) Аптаның үштен бір бөлігін, бір сағаттың төрттен бір бөлігін
B) Апта бойы, бір сағат толық
C) Аптаның екіден бір бөлігін, бір сағаттың үштен бір бөлігін
D) Аптаның бестен бір бөлігін, бір сағаттың үштен бір бөлігін
E) Аптаның төрттен бір бөлігін, бір сағаттың екіден бір бөлігін
|
5. Қандай теріде күн сәулесі әсерінен болатын D дәрумені көп өндіріледі?
A) Торы түсті
B) Қоңыр түсті
C) Қара түсті
D) Сары түсті
E) Баран түсті
|
6. D дәрумені адамның сөйлеу мүшесінің қайсысына пайдалы?
A) Тіс
B) Тіл
C) Ерін
D) Жақ
E) Таңдай
|
|
Достарыңызбен бөлісу: |