Оқулық Алматы 2005 ббк 67. 405я7
қоғамдық бақылауды жүзеге асыру жəне анықталған құқық
жүктеу/скачать 2.12 Mb. Pdf көрінісі
|
| қоғамдық бақылауды жүзеге асыру жəне анықталған құқық
бұзушылықтарды жоюды талап ету; - натуралды-заттай құрылым мен тұтынушы бюджеттің ең төменгі құрамын жəне оның жекелеген тұтынушылық бөліктерін қайта қарауға, бағаның өсуіне қарай еңбекке ақы төлеуді, зейнетақы жəне жəрдемақы мөлшерін қайта қарауға қатысу; - өз өкілдері арқылы өзінің кəсіподақ мүшелерінің кəсіпорындарына жəне жұмыс орындарына бару; - олардың тапсырмасы бойынша еңбек ұжымдарының əлеуметтік-экономикалық құқықтары мен мүдделерін білдіру жəне қорғау, олардың атынан ұжымдық шарттарды жасасу; - заңдарда белгіленген тəртіпте жиналыстарды, митингілерді, шерулерді, демонстрацияларды, ереуілдерді ұйымдастыру жəне жүргізу; - шығармашылық қызметпен айналысу, өз қызметін басылымдарда жəне бұқаралық ақпарат құралдарының өзге де түрлерінде, кəсіпорындарда жариялау. Мемлекет кəсіподақтардың құқықтары мен мүдделерін қорғауды жүзеге асырады жəне олардың қызметінің кепілдіктерін белгілейді. Қазақстан Республикасының заңдарында, келісімдерде жəне жұмыс берушілермен жасалатын шарттарда кəсіподақтардың өзге де құқықтары белгіленуі мүмкін. Кəсіподақтардың өкілеттіктерін жүзеге асыру тəртібі тиісті заңдарда жəне кəсіподақтар жарғысында белгіленеді. Мемлекет кəсіподақтардың маңызды функцияларын жүзеге асыруы үшін олардың қызметіне қатысты бірқатар құқықтар мен кепілдіктерді белгілеген. Кəсіподақтар өздерінің мүшелерінің ғана емес, сонымен қатар, өзге де қызметкерлердің мүдделерін қорғауға құқылы. Кəсіподақтар жəне олардың органдары өз мүшелерінің жеке еңбек жəне еңбекпен байланысты қатынастарына байланысты құқықтары мен мүдделерін білдіреді жəне қорғайды. Егер осыған қатысты өкілдік белгіленсе, кəсіподақтар өздеріне мүше емес қызметкерлердің ұжымдық құқықтары мен мүдделерін де білдіре алады. Кəсіподақтардың норма шығарушылық жəне құқық қолдану қызметіне қатысу құқығы əлеуметтік-еңбек қатынастарын құқықтық реттеуге қатысуды білдіреді. Бұл дегеніміз, қызметкерлердің құқықтары мен мүдделерін қозғайтын нормативтік құқықтық актілердің жобалары кəсіподақтардың жəне олардың бірлестіктерінің пікірін ескере отырып тиісті билік органдарында қаралуы, ұсыныс, ескерту, қосымшалар жасайтын кəсіподақтардың келісімін алу қажет. Сонымен қатар, əлеуметтік- əріптестік келісімдер мен ұжымдық шарттардың барлық нормативтік ережелері кəсіподақтардың қатысуымен қабылдануы тиіс. Кəсіподақтар тиісті мемлекеттік органдардың əлеуметтік- еңбек саласы жөнінде құқықтық актілер қабылдауы жөнінде ұсыныстар жасауға да құқылы. Тəжірибеде кəсіподақтардың барлық құқықтары, ең алдымен, бастапқы кəсіподақ ұйымының жəне кəсіподақ комитетінің қызметінде нақтыланады. Өндірісте, əр түрлі ұйымдарда, кəсіпорындарда жəне мекемелерде кəсіподақ жұмыс берушінің немесе басшылықтың еңбек заңдарын қолдануына қатысуға, белгілі бір қызметкерлердің құқықтары мен мүдделерін қорғауға, еңбек дауларын реттеуге, қызметкерлердің тұрмыс жəне еңбек жағдайын жақсартуға жəне т.б. тиіс. жүктеу/скачать 2.12 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|