Оқулық "Білім беруді дамытудың федералдық институты" Федералдық мемлекеттік автономдық мекемесі "



Pdf көрінісі
бет151/169
Дата07.03.2024
өлшемі4.38 Mb.
#494642
түріОқулық
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   169
SHishmarev-lsheu-raldary-.-O-uly-

Интегралдық 
амплитудалық 
детекторлар
Диодты 
(транизсторлы сияқты) амплитудалық детекторлар аз кернеуде 
өлшенетін дабылға біршама сызықтық емес бұрмалауларды 
енгізеді. Сондықтан да соңғы жылдары өлшеуіш құрылғыларды 
интегралдық микросұлбалар - операциялық күшейткіштерде (ОК) 
амплитудалық детекторларды қолдана бастады (14.14-сурет). 
Детектор инвертирлеуші сұлба бойынша орындалғандықтан 
(мүмкін инвертирлеуші емес қосу), онда оң жартылай толқындарды 
беру кезінде кернеуи
2
ОК шығысында теріс болады. Бұл ретте диод 
VD1 ашық, ал диод VD2 жабық. ОҚ шығысы диодтың VD1 шағын 
тікелей кедергісі арқылы кіріске қосылған, бұл терең теріс кері 
байланысты түзеді. Нəтжиесінде ОК шығысындағы кернеу оның 
кірісіндегі кернеуге тең жəне нөлге жақын болады. Детектордың 
шығу кернеуі де нөлге тең.
280 


14.14.-сурет ОК амплитудалық детектор 
Теріс жартылау толқынға кернеуді и
2
берген кезде ОК шығысы оң 
болады, сондықтан да диод VD1 жабық, ал VD2 ашық болады. Бұл 
ретте ОК пен детектордың шығыстарындағы кернеу и
вых
и
2
 = -и
вх
R
I
/R
2

14.4. 
Сандық вольтметрлер 
Сандық вольтметрлер (СВ) біршама кең таралған сандық 
аспаптар болып табылады. Сандық вольтметрдің жеңілдетілген 
сұлбасы 14.15-суретте көрсетілген 
Кіріс құрылғы кернеу бөлгішінен тұрады, айнымалы ток 
вольтметрлерінде ол сонымен қатар айнымалы токты тұрақты токқа 
түрлендіргіштен тұрады. ҰСТ ұқсас дабылды сандық кодпен 
ұсынылған сандық дабылға түрлендіреді. ҰСТ-те екілік-ондық 
кодты пайдалану сандық есептеуіш құрылғымен көрсетілген сандық 
кодты ондық санға кері түрлендіруді жеңілдетеді. Сұлбаның 
тораптары басқарушы құрылғымен жалғанған. 
Түрлендіргіштердің типі бойынша сандық вольтметрлер төрт 
топқа бөліну мүмкін:
• кодтық-импульстік (разрядтық теңдігі бар); 
• уақыттық импульстік; 
14.15-Сурет. Сандық вольтметрдің жеңілдетілген құрылымдық 
сұлбасы. 
 
281 
Кіріс 
құрылғысы 
Басқару 
құрылғысы 
Сандық анықтама 
келісу 
Ондық сан 


• жиілікті-импульстік; 
• кеңістіктік кодтау. 
Қазіргі уақытта сандық вольметрлер көбінесе кодтық-
импульстік жəне уақыттық импульстік түрлендіргіш негізінде 
құрылады. 
Вольтметрлердің ұқсас-сандық түрлендіргіштері тұрақты токты 
сандық кодқа түрлендіреді, сондықтан да вольтметрлер сонымен 
қатар тұрақты ток аспаптары деп есептеледі. Вольтметрдің кірісінде 
айнымалы токтың кернеуін өлшеу үшін көбінесе орташа түзетілген 
мəндегі түрлендіргіш қойылады. Ең алдымен тұрақты токтың 
сандық вольтметрлерінің жекелеген типтерін қарауға өтпес бұрын, 
тұрақты токтың орташа статистикалық сандық вольтметрдің негізгі 
техникалық сипаттамаларын талдаймыз: 
• Өлшеу диапазоны: 100 мВ, 1 В, 10 В, 100 В, 1 000 В; 
• 100 мВ диапазонда сезімталдық шегі (квант немесе 
дискреттілік бірлігі) 1 мВ, 100 мкВ, 10 мкВ болуы мүмкін; 
• белгілер саны (сандық шкала ұзындығы) - осы диапазондағы 
максималдық өлшенетін шаманың минималдыға қатынасы. 
Мысалы, 100 мВ өлшеу диапазонына 10 мкВ квант кезінде 10
4
белгіге сəйкес келеді; 
кіріс кедергі - жоғары, əдетте 100 МОм-нан артық; 
• бөгеуілден қорғанушылық - сандық вольтметрлер жоғары 
сезімталдыққа ие, сондықтан да жақсы бөгеуілден қорғанушылықта 
қамтамасыз ету маңызды. 
Сандық вольтметрдің кірісінде кедергілердің туындауы 
принципін сипаттайтын жеңілдетілген құрылымдық сұлба 14.16-
суретте көрсетілген. Мұнда E
c
— дабыл көзі; Е
н
.
в
вольтметр 
кірісіне төселген кедергі (қалыпты түр кедергісі, көздеу); Е
о
.
в
— 
дабыл мен вольтметр көзінің корпустары потенциалдарының 
əртүрлілігінен туындайтын жалпы түрдегі кедергі; R — дабыл 
көзінің ішкі кедергісі; Л
вх
— вольтметрдің кіріс кедергісі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   169




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет