Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық
жүктеу/скачать 7.93 Mb. Pdf көрінісі
|
|
3.5.3 Картоптың вирус аурулары 3.5.3.1 Жолақты теңбіл (мозаика) Вирус аурулары картоп ӛсірілетін барлық аудандарда таралған. Картоптың вирус ауруларының бірі жолақты теңбіл. Кеселдің белгісі алғаш ӛсімдіктің тӛменгі жапырақтарының теңбілденуінен байқалады. Ол біртіндеп жоғарғы жапырақтарға тарап, кейін жолақты некроздар мен дақтар пайда болады. Ауруға шалдыққан жапырақтар морт сынып, түci қоңырланьш, қурап түcyi мүмкін немесе жіңішкеріп, жансызданған сағағымен нeгiзгi сабақта ілініп тұрады. Ауру қоздырғышы – Y (Solanum virus 2 Smith.) вирусы (113-сурет). Қоздырғыш картоптан басқа да алқа тұқымдастарын – қызанақты, темекіні, тәтті бұрышты және жабайы ӛciмдiктepдi (меңдуана мен қара алқаны) залалдайды. Вирус бітелермен және ӛсімдік шырынымен жұғады. 113-сурет. Картоптың жолақты теңбілі: сол жағында сау, оң жағында – ауру ӛсімдік Ӛciмдiк шырынында ол 20-22°С температурада 12 тәулік бойы тipшiлiгiн сақтайды. Бұл вирустың кӛптеген штаммдары бар. Инфекция қоры – ауру түйнек. Жолақты теңбіл ауруына шалдыққан ӛсімдік жапырақтары мерзімінен бұрын қурап, картоп ӛнiмi eдәyip тӛмендейді. 210 3.5.3.2 Қатпарлы теңбіл Қатпарлы теңбіл ауру республиканың картоп ӛсірілетін барлык танаптарда кездеседі. Залалданған жапырақтың жүйке аралығындағы паренхима ұлпасы қарқынды дамып, әжімденіп тӛмен қарай ширатылады (114-сурет). Алғашқы жылы аурудың белгісі аса білінбейді, ал екінші, үшінші жылдары (ұрпағында) залалданған ӛсімдіктердің ӛcyi баяулап, буынаралықтары қысқарып, жапырақтары бұйраланьш, хлорозданады. Ӛсімдік жапыpaқтapы мен сабақтары сынғыш келіп, мерзімінен epтe қурайды. Ауруға шалдыққан ӛсімдіктің леп тесіктерінің қызметі бәсеңсіп, ұлпалардың ылғал сақтау қабілеті тӛмендейді. жүктеу/скачать 7.93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|