Оқулық Орал 015 44. Г жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық
жүктеу/скачать 7.93 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 112-сурет. Бактериалды қоңыр шірік
| 3.5.2.4 Қоңыр шірік (бактериалды солу)
Қоңыр шірік ауруы – картоптың ең қауіпті ауруларының бірі. Бұл дерт Қазақстан Республикасы территориясында карантиндік нысан қатарына жатады. Ауру негізінен табиғаты жылы аймақтарда байқалады. Қоңыр бактериалды шірік ауруы картоптың ӛсімдіктерін де, түйнектерінде залалдайды (112-сурет). Кеселдің алғашқы белгілері – картоп пәлегінің ұшындағы жапырақтардың солуы. Ауруға шалынған жапырақтар бастапқыда сарғайып. Одан соң бұратылып, қурап қалады. Дерт меңдегенде ӛсімдіктің топырақ бетіне жақын тӛңірегінде сабақтың кӛлденең қимасында ӛткізгіш түтіктердің қоңырқай тартқаны байқалады. Қоңыр шірік кеселі картоп түйнегін де қатты залалдайды. Картоп түйнегінің сыртынан бастапқы да дертке шалынғаны байқалмайды, алайда бұл кезде түйнектің кӛлденең кесіндісінде қоңырқай сақинаны байқауға болады. Бұндай түйнекті жаншығанда залалданған тұсынан қоңыр шырыш бӛлініп шығады. Сақтау кезінде ауруға шалдыққан түйнектер шіріп, жағымсыз иіс шығады. а б 112-сурет. Бактериалды қоңыр шірік: а – ауруға шалдыққан картоп ӛсімдігі; б – кеселді түйнектің кесіндісі Бактериалды қоңыр шірік ауруының қоздырғышы – Ralstonia solanacearum (син. Pseudomonas solanacearum) бактериясы. Қоздырғыштың дамуына оңтайлы температура – 27 о С. Инфекцияның негізгі кӛзі – залалды топырақ.. оның бойында қоздырғыш ұзақ мерзім бойына сақталады. Топырақтан қоздырғыш ӛсімдік бойына оның тамыры немесе сабағындағы жарақаттар арқылы, сондай-ақ леп тесіктері және столондары арқылы енеді. Далалық жағдайда аурудың таралуына насекомдар мен нематодалар да ықпал етеді. Аурудың қарқынды таралуына ылғалдылықтың жоғары болуы да ықпал етеді. Бактериялар ӛсімдіктің топырақ бетіндегі мүшелеріне еніп, ӛткізгіш түтіктерді қоңыр 209 түсті шырышты массамен толтырып, бітеп, ӛсімдікті солдырады. Залалданған ӛсімдік сабағын шыны ыдыстағы суға салып қойса, сабақтан қоңыр түсті сұйықтың бӛлініп шығып жатқанын байқауға болады. Осындай жолмен далалық жағдайда бактериалды солуды саңырауқұлақ солуынан айыруға болады. жүктеу/скачать 7.93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|