54
Телиомицеттер (
Teliomicetidae)
класс тармағы 2 қатардан тұрады:
Қара күйе саңырауқұлақтары (
Ustilaginales) және Тат саңырауқұлақтары
(
Uredinales).
Қара кҥйе саңырауқұлақтар
қатарына облигатты, ерекше
маманданған, ӛсімдіктің әр түрлі мүшелерін (кӛбіне реппродуктивті
мүшелерін) залалдайтын қара күйе ауруының қоздырғыштары жатады.
Олар ыдырап, телиоспоралардан тұратын
тығыз немесе тозаңды қара
массаға айналады. Осы телиоспоралар кӛмегімен саңырауқұлақтар
сақталып, таралады. Бұл саңырауқұлақтар
негізінен дәнді дақылдарды
залалдайды (11-сурет).
Ӛсімдіктердің даму кезеңін залалдауына қарай қара күйе
саңырауқұлақтары 4 топқа бӛлінеді (3-кесте)
1. Бидайдың қатты қара күйесі типті дамуы – дақыл тұқымының ӛну
кезінде залалдануы, инфекцияның орналасуына қарай:
а) тұқым бетіндегі
инфекциядан залалдануы;
б) топырақта сақталған инфекциядан залалдануы;
в) инфекция тұқым қауызының ішінде орналасқан (қауызды
дақылдар үшін).
2. Бидайдың тозаңды қара күйесі типті дамуы – гүлдеу кезінде
гүлдері арқылы залалдануы.
3. Бүкіл вегетация бойына залалдануы. Бұл тип бойынша жүгерінің
үрме қара күйесі дамиды.
4. Дақыл ӛскінінің топырақ бетінен залалдануы.
3-кесте. Астық дақылдарының қара күйе ауруларының негізгі түрлері
Қара күйе түрі
Ауру қоздырғышы
Зақымдау типі
1
2
3
4
а
б в
Бидайдың
қатты қара
күйесі
Tiletia tritici (T. caries)
+
-
-
-
-
-
Бидайдың тозаңды қара
күйесі
Ustilago tritici
Достарыңызбен бөлісу: 
