Оқулық Павлодар єож 372. 881. 151. 212. 2(075) бкк 81. 2 Ќаз т 87

‡.Сухамбердина . Дала уалаяты. 1-т.

‡.Сухамбердина. Дала уалаяты. 2-т.

М.Ж.Кµпеев тањдамалы шыѓармалары, 1,2,3,4-т.

Рецензия маќалаѓа ±ќсас келеді, біраќ екеуініњ елеулі айырмашылыѓы бар. Маќалада ќоѓам µмірінен алынѓан ќ±былыстар мен єдеби мєселелер ќарастырылатын болса, рецензияда негізінен наќтылы кµркем шыѓарманыњ мєні , мазм±ны, бейнелеу µзгешелігі сµз болады. Талданып отырѓан шыѓармаѓа баѓа беріліп, сол шыѓармада баяндалѓан µмір ќ±былысына сыншылыќ кµзќарас білдіріледі.

Рецензияныњ µзіне тєн ерекшеліктерін айтќанда, онда кейбір газет жанрларыныњ (очерк, хабар, есеп) элементтері болады.

Сын-библиографиялыќ рецензияларда кітаптарѓа, газет-журналдар материалдарына пікірлер айтылады. Кейде баспасµзде жарияланѓан бір немесе бірнеше маќалалар талданып, ќаралады. Кµркем шыѓармаларды арнайы талдап, баѓалайды. Рецензия авторы оќырманѓа д±рыс баѓыт бере алатындай болуы керек. Мєселен, рецензент белгілі бір шыѓармада µмір ќ±былысы д±рыс кµрсетілген бе , ол ќандай идеялыќ т±рѓыда жазылѓан, таќырып ќаншалыќты мењгерілген, кµркемдік дєрежесі ќандай деген сауалдарѓа жауап береді. Сын- библиографиялыќ рецензия оќырмандарды єдебиет жањалыќтарымен дер кезінде таныстырып отыру жаѓынан да ќ±нды.

Рецензия авторы мєселеге объективті т‰рде ќарауы керек. Шала ќорытынды жасап, асыѓыс шешімге келу оѓан жат болуѓа тиіс. Ол шыѓарманы к‰шті жєне єлсіз жаќтарын кµрсетіп, жазушыныњ табыстары мен кемшіліктерін оныњ дєл кµрсетуі керек. Єдебиет пен µнерге жєне басќа да шыѓарма, ењбектерге єділ баѓа берілуі ќажет. Сонда ѓана рецензия µз міндетін атќарады. (15, 283).

Мектеп баѓдарламасы бойынша 11 –сыныпта «Ќазаќ тілі» пєні бойынша оќушыларды рецензия жазуѓа ‰йрету ќажет. Сондыќтан мектеп оќушыларына рецензия туралы жалпы мєлімет беріп алып, жазылѓан рецензиялардыњ ‰лгілерін кµрсете отырып, алѓаш рецензия жазу ќадамын бастаймыз.

Рецензия жазу мектеп ќабырѓасында оќушылардыњ жазѓан шыѓармаларын бір-біріне оќытып, біріне –бірініњ рецензия жазуы негізге алынады. Рецензия жазу кезінде жоѓарыдаѓы кµрсетілген талаптар дењгейінде жазу талап етіледі. Тексеріс кезінде рецензияныњ кемшіліктері кµрсетіліп, одан єрі болдырмау шаралары кµзделеді.

Байќап отырѓанымыздай, ќазіргі тањда ќазаќ тілі мен єдебиеті терењдетіліп оќытылатын мектептерде талап жоѓары екені кµрініп отыр. Б±л кµрініс жазба ж±мыстарынан да байќалды.

1. 
   Ќ±лмаѓамбетова Б. Ќазаќ тілін оќыту методикасы. А., «Мектеп» баспасы. 1998.
   
2. 
   С.Ф.Иванова Речевая основа учащихся . М., «Просвещение». 1996.
   
3. 
   Н.Оразханова. Фонетикалыќ талдауды сатылай комплексті т‰рде ж‰ргізу. «Ќазаќ тілі мен єдебиеті» журналы. №10. 2000.
   
4. 
   М.Т.Баранов. , А.Р. Трудникова Лексические упражнения. М. «Просвещение». 1994.
   
5. 
   Е. Исабаев. Дыбыс ж‰йесініњ негіздері. А., «Мектеп». 1992.
   
6. 
   Диктанттар жинаѓы. А., «Мектеп». 2004.
   
7. 
   Диктанттар мен мазм±ндамалар жинаѓы. А., «Мектеп» , 2002.
   
8. 
   «Ќазаќ тілі мен єдебиет» пєнініњ баѓдарламасы. А., «Мектеп». 2005.
   
9. 
   С.Омаров, Н.Бєйділдаев. Мазм±ндама текстерініњ жинаѓы. А., «Мектеп», 1981.
   
10. 
    С.Тілешова. Єдебиет сабаѓында ж‰ргізілетін жазба ж±мыстары. А., «Мектеп», 1978.
    
11. 
    К.Д.Ушинский Педагогика. М., «Просвещение». 1980.
    
12. 
    . С.Рахметова. Мазм±ндамалар жинаѓы. А., «Мектеп», 1989.
    
13. 
    Я. А.Коменский. Школьная правила. «Русский язык в школе». М., 1998.
    
14. 
    Ж.Аймауытов. Психология. А., «Ѓылым» баспасы, 2004.
    
15. 
    Єдебиеттану терминдерініњ сµздігі. А., «Ана тілі», 1998.
    

I ЖАТТЫЃУ Ж¦МЫСЫ________________________________ 7-13

1. Фонетикалыќ жаттыѓулар ____________________________1 3-14

1.1 Фонетикалыќ ќателер ______________________________ 14-16

1.2 Фонетикалыќ талдау ________________________________16-18

2. Лексикалыќ жаттыѓулар _____________________________ 18-19

2.1 Лексикалыќ ќателер ________________________________ 19-20

2.2 Лексикалыќ тапсырмалар ____________________________20-22

3. Морфологиялыќ жаттыѓулар __________________________ 22-24

4. Синтаксистік жаттыѓулар _____________________________24-25

4.1 Ќазаќ тілі синтаксисі методикасыныњ негізі мен мазм±ны _25-26

4.2 Синтаксиске байланысты ж‰ргізілетін тіл дамыту ж±мысЫ

тары ____________________________________________26-27

5. Грамматикалыќ жаттыѓулар ___________________________27-28

5.1 Грамматикалыќ ќателер _____________________________ 28-29

6. Талдау ж±мыстары ____________________________________ 29

6.1 Талдау т‰рлері _____________________________________ 29-32

6.2 Грамматикалыќ, орфографиялыќ талдау ________________32-34

6.3 Морфологиялыќ талдау єдісі _________________________ 34-35

6.4 Синтаксистік талдау ________________________________ 35-41

6.5 Тіл білімі салаларын сатылай, комплексті

талдаудыњ ж‰йесі___________________________________ 41-60

II ЖАТЖАЗУ

1. Диктанттар жинаќтарына талдау _______________________ 60-61

1.1. Диктантты µткізуге ќойылатын жалпы талаптар ________ 61-62

1.2 Диктант жазудыњ психологиялыќ ерекшелігі _____________ 62

1.3 ‡йрету диктанттарыныњ мањызы ______________________ 62-63

1.4 Єріп диктантын жаздыру маќсаты мен оѓан ќойылатын

талаптар _________________________________________63-64

1.5 Буын диктантын жаздыру маќсаты мен оѓан ќойылатын

талаптар __________________________________________ 64

1.6 Сµз диктантын жаздыру маќсаты мен оѓан ќойылатын

талаптар _________________________________________64-65

1.7 Сµйлем диктантын жаздыру маќсаты мен оѓан ќойылатын

талаптар _________________________________________65-66

1.8 Есту диктанты _______________________________________ 66

1.9 Кµру диктанты _____________________________________ 66-67

1.10 ¤здік диктанты _____________________________________ 67

1.11 Шыѓармашылыќ диктант _____________________________ 67

1.12 Сµздік диктант ______________________________________ 67

1.13 Терме диктанты _____________________________________ 67

1.14 Ескерту диктанты ___________________________________67-68

1.15 Баќылау диктанты ___________________________________ 68

1.16 ‡йрету диктанттарыныњ мањызы ______________________ 69

1.17 Диктантты жаздыру техникасы_________________________69-71

1.18 Диктантты жаздыруѓа ќойылатын талаптар______________ 71-72

1.19 Диктантты баѓалау нормалары ________________________ 72-74

1.20 Диктант жєне тіл ±старту _____________________________74-80

III МАЗМ¦НДАМА

1. Мазм±ндамалар жинаќтарына талдау жасау ________________81-85

1.1 Мазм±ндама т‰рлері жєне оларды мењгерту жолдары ______ 85-88

1.2 Сурет бойынша мазм±ндама жаздыру ____________________88-90

1.3 Сюжетті суреттер арќылы мазм±ндама жаздыру __________ 90

1.4 Аяќталмаѓан мєтін бойынша мазм±ндама ________________ 90-94

1.5 Оќушыларды мазм±ндама жазуѓа ќызыќтыру ____________ 94-97

1.6 Мазм±ндама- оќушыныњ шыѓарма мазм±ны ќабылдауыныњ

сапалыќ кµрсеткіші _________________________________ 97-98

1.7 Мазм±ндама мєтінініњ кµлемі __________________________ 98

1.8 Баѓалау нормалары _________________________________ 98-100

IV ШЫЃАРМА

1.1 Талаптары мен міндетті, кµлемі, уаќыты_______________________________________________100-105

V МАЌАЛА

1.1. Маќала жазудыњ ‰лгісі _____________________________106-112

VІ РЕЦЕНЗИЯ

1.Рецензия____________________________________________113-114

ПАЙДАЛАНЃАН ЄДЕБИЕТТЕР_________________________115-116

МАЗМ¦НЫ___________________________________________116-117