УДК 621.794.015. ШАРАЯ О.А., КУСЖАНОВА А.А. Влияние химико-термической обработки на износостойкость чугуна.
В настоящее время все более актуальной становится задача разработки металлических материалов для машиностроения, нефтегазовой отрасли с качественно новыми свойствами. Эта задача решается на основе комплексного подхода, объединяющего принципы формирования химического состава материала, затем структуры путем разработки технологических процессов его упрочняющей обработки. Получение упрочненных поверхностных слоев достигается при целенаправленном формировании заданного структурного состояния металла. При этом используется метод химико-термической обработки.
|
ӘОЖ 621.794.015. ШАРАЯ О.А., КҰСЖАНОВА А.А. Химия-термиялық өңдеудің шойынның тозуға төзімділігіне әсері.
Қазіргі уақытта машина жасауға, мұнай-газ саласына арналған сапалы жаңа қасиеттері бар металл материалдарды әзірлеу міндеті аса маңызды болып келеді. Бұл міндет материалдың химиялық құрамын құру принциптерін біріктіретін кешенді амал, сонан соң оны беріктендіріп өңдеудің технологиялық процестерін әзірлеу жолымен құрылым негізінде шешіледі. Металдың берілген құрылымдық күйін мақсатқа бағытталған түрде құрғанда беріктендірілген беттік қабаттарды алуға қол жеткізіледі. Сонымен бірге химия-термиялық өңдеу әдісі пайдаланылады.
|
UDC 621.794.015. SHARAYA О.А., КUSZHANOVA А.А. Chemical-Thermal Processing Effect on Iron Wear resistance.
At present there becomes urgent the problem of developing metal materials for machine building, oil-and-gas field with qualitatively new properties. This problem is being solved based on the complex approach combining the principles of forming a material chemical composition, then the structure by means of developing technological processes of its hardening. Obtaining hardened surface layers is achieved with purposeful forming the preset structural state of the metal. Besides, there is used the method of chemical-thermal processing.
|
УДК 669.162.28. ИСАГУЛОВ А.З., СҰЛТАМҰРАТ Г.И., ДОСТАЕВА А.А. Возможности использования отходов металлургического производства как сырья многопрофильного назначения.
Рассмотрены ввозможности использования отходов металлургического производства как сырья многопрофильного назначения. Ежегодно во всем мире образуется около 200 млн т доменных отходов, 90 млн т отходов конвертерного производства и 50 млн т отходов дуговых печей. Рост затрат, связанных с выбросом промышленных отходов в отвалы, изменение общественного отношения к проблемам охраны окружающей среды, возможность извлечения ценных побочных продуктов из отходов металлургического производства – это заставляет производителей стали пересмотреть свою обычную практику удаления отходов. Приведены результаты химического состава и микроструктуры полученного сплава из отходов металлургического производства. Зачастую переработка отходов обходится гораздо дешевле, чем удаление их в отвалы.
|
ӘОЖ 669.162.28. ИСАҒҰЛОВ А.З., СҰЛТАМҰРАТ Г.И., ДОСТАЕВА А.А. Көп бейінді тағайындалған шикізат ретінде металлургия өндірісінің қалдықтарын пайдалану мүмкіндіктері.
Көп бейінді тағайындалған шикізат ретінде металлургия өндірісінің қалдықтарын пайдалану мүмкіндіктері қарастырылған. Бүкіл әлемде жыл сайын 200 млн т жуық домна қалдығы, 90 млн т конвертерлік өндіріс қалдығы және 50 млн т доғалы пештер қалдығы түзіледі. Өнеркәсіптік қалдықтарды үйінділерге лақтырумен байланысты шығындардың өсуі, қоршаған ортаны қорғау проблемаларына қоғамдық қатынасты өзгерту, металлургиялық өндіріс қалдықтарынан құнды жанама өнімдерді алу мүмкіндігі – бұл болат өндірушілерді қалдықтарды жоюдың өзінің кәдімгі практикасын қайта қарауға мәжбүр етеді. Металлургия өндірісінің қалдықтарына алынған қорытпаның химиялық құрамының және микроқұрылымының нәтижелері келтірілген. Көп жағдайда қалдықтарды үйінділерге жоюға қарағанда оларды қайта өңдеу анағұрлым арзанға түседі.
|
UDC 669.162.28. ISAGULOV A.Z., SULTAMURAT G.I., DOSTAYEVA А.А. Possibilities to Use Metallurgical Production Waste as Raw Material of Multiprofile Purpose.
There are considered the possibilities of using metallurgical production waste as a raw material of multiprofile purpose. Every year in the world there form about 2000 mln. t blast furnace waste, 90 mln. t converter production waste and 50 mln.t arc furnace waste. The growing costs connected with industrial waste outlet in dumps, public attitude changing to the problems of environment, possible extracting of valuable by-products from metallurgical production waste – all these make steel producers to reconsider their usual practice of waste removal. There are presented the results of chemical composition and microstructure of the alloy obtained from metallurgical production waste. Waste treatment is often less expensive than its removal to dumps.
|
УДК 622.271. НИЗАМЕТДИНОВ Ф.К., ОЖИГИНА С.Б., ОМАРОВА А.К., ОЖИГИН Д.С. Применение технологии лазерного сканирования горного массива на карьерах АО «ССГПО».
Технология лазерного сканирования позволяет выполнять построение цифровой трёхмерной модели любого объекта, зданий и сооружений, техногенных ландшафтных поверхностей, созданных при ведении горных работ. Наблюдения с использованием лазерного сканирования дают полноценные сведения о происходящих смещениях и деформациях объектов. Для производства работ не нужен непосредственный доступ к объекту, отражатели или другие приспособления, необходима лишь прямая видимость сканируемой поверхности. Полученная в результате сканирования трёхмерная цифровая модель карьера позволяет решать комплекс маркшейдерских и технологических задач.
|
ӘОЖ 622.271. НИЗАМЕТДИНОВ Ф.К., ОЖИГИНА С.Б., ОМАРОВА А.К., ОЖИГИН Д.С. «ССТӨБ» АҚ карьерлерінде тау-кен массивін лазермен сканерлеу технологиясын қолдану.
Лазермен сканерлеу технологиясы кез келген объектінің, үймереттер мен ғимараттардың, тау-кен жұмыстарын жүргізу кезінде құрылған техногенді ландшафттық беттердің цифрлық үш өлшемді моделін құруды орындауға мүмкіндік береді. Лазермен сканерлеу пайдаланылған бақылаулар объектілердің болып жатқан ығысулары және деформациялары туралы жан-жақты мәліметтер береді. Жұмыстарды жасау үшін объектіге тікелей қатынастың, шағылдырғыштардың немесе басқа құрылғылардың керегі жоқ, сканерленетін беттің тікелей көрінуі ғана қажет. Сканерлеу нәтижесінде алынған карьердің үш өлшемді цифрлық моделі маркшейдерлік және технологиялық міндеттер кешенін шешуге мүмкіндік береді.
|
UDC 622.271. NIZAMETDINOV F.K., OZHIGINA S.B., OMAROVA А.К., ОZHIGIN D.S. Using Technology of Laser Scanning Mining Mass at Open Pits of JSC “SSMPC”.
The technology of laser scanning permits to build a three-dimension digital model of any object, building, structure/ anthropogenic landscape surfaces, developed in mining operations carrying out. Observations using laser scanning give complete information of the objects shifts and deformations which take place. For carrying out operations there is not needed the direct access to the object, reflectors or other facilities; there is only needed the direct visibility of the surface being scanned. The obtained as a result of scanning three-dimension digital model of an open pit permits to solve the complex of surveying and technological problems.
|
УДК 622.271. ПАК Г.А., ДОЛГОНОСОВ В.Н., ПАНАСЕНКО Е.А., ДОЛГОНОСОВА Е.В. Исследование процесса сдвижения горных пород и его взаимосвязь с интенсивностью газовыделения на шахтах Карагандинского бассейна.
Изложена методика расчета шагов обрушения основной кровли и выявлена взаимосвязь с интенсивностью газовыделения. Установлено, что указанные явления носят периодический характер с общим, единым периодом, который определяется шагами обрушения основной кровли. Выполнено сравнение прогнозных и фактических значений шагов обрушения по лавам шахт «Саранская» и «Сокурская» и отмечена их высокая сходимость. Прогноз шагов обрушения имеет исключительно важное значение для обеспечения безопасности ведения горных работ.
|
ӘОЖ 622.271. ПАК Г.А., ДОЛГОНОСОВ В.Н., ПАНАСЕНКО Е.А., ДОЛГОНОСОВА Е.В. Тау жыныстарының жылжу процесін зерттеу және оның Қарағанды бассейнінің шахталарында газ бөліну қарқындылығымен өзара байланысы.
Негізгі төбені опырылу қадамдарын есептеу әдістемесі баяндалған және газ бөліну қарқындылығымен өзара байланыс айқындалған. Аталған құбылыстардың негізгі төбенің опырылу қадамдарымен анықталатын жалпы, бірыңғай периодты мерзімдік сипатта болатыны анықталған. «Саран» және «Соқыр» шахталарының лавалары бойынша опырылу қадамдарының болжамдық және нақтылы мәндерін салыстыру орындалған. Опырылу қадамдарын болжаудың тау-кен жұмыстарын жүргізу қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін ерекше маңызды мәні бар.
|
UDC 622.271. PAK G.F., DOLGONOSOV V.N., PANASENKO Ye.A., DOLGONOSOVA Ye.V. Studying Process of Mining Rocks Movement and its Interconnection with Gas Emission Intensity at Karaganda Basin Mines.
There is presented the methodology of calculating the steps of breaking the main roof and revealed its interconnection with gas emission intensity. It was established that the phenomena mentioned have a periodic character with a common, single period which is defined by the steps of the main roof breaking. There has been carried out the comparison of the predicted and real steps on the lavas at “Saranskaya” and “Sokursjkaya” mines and noted their high coincidence. Breaking steps prediction is of exclusive importance for providing mining operations safety
|
УДК 622.271. МОЗЕР Д.В., ОЖИГИН С.Г., ДОЛГОНОСОВА Е.В., ОЖИГИН Д.С. Исследование деформаций прибортового массива Соколовского карьера с применением глобальных навигационных спутниковых систем.
Изложены основы методики наблюдений за деформациями бортов карьеров с применением глобальных спутниковых систем. Современные геодезические технологии находят все более широкое применение для решения прикладных задач в области горного дела. GPS-системы успешно применяются при создании и развитии опорных и съемочных сетей на горнодобывающих предприятиях. С увеличением глубины и площади карьеров наблюдения по классической методике приводят к накоплению погрешностей и связаны с большим объемом работ. Применение GPS-измерений в комплексе с электронной тахеометрией существенно увеличивает эффективность мониторинга. Методика внедрена в производство на карьере «Соколовский» АО «ССГПО».
|
ӘОЖ 622.271. МОЗЕР Д.В., ОЖИГИН С.Г., ДОЛГОНОСОВА Е.В., ОЖИГИН Д.С. Жаһандық навигациялық спутник жүйелерін қолдану арқылы Соколов карьерінің беткей жанындағы массивінің деформацияларын зерттеу.
Жаһандық спутник жүйелерін қолдану арқылы карьерлер беткейлерінің деформацияларын бақылау әдістемесінің негіздері баяндалған. Тау-кен ісі саласындағы қолданбалы міндеттерді шешу үшін қазіргі заманғы геодезиялық технологиялар аса кең қолданыс тауып келеді. GPS-жүйелер кен-өндіру кәсіпорындарында тіреу және түсіру желілерін құру және дамыту кезінде қолданылады. Карьерлер тереңдігі мен алаңының ұлғаюына қарай классикалық әдістеме бойынша бақылаулар қателіктердің жинақталуына әкеледі және жұмыстардың үлкен көлемімен байланысты болады. GPS-өлшемдерді электрондық тахеометриямен бір жинақта қолдану мониторинг тиімділігін елеулі арттырады. Әдістеме «ССТӨБ» АҚ «Соколовский» карьерінде өндіріске ендірілген.
|
UDC 622.271. МОZER D.V., OZHIGIN S.G., DOLGONOSOVA Ye.V., OZHIGIN D.S. Studying Deformations of Side Mass at Sokolovski Open Pit Using Global Positioning Satellite Systems.
There are presented the principles of the methods to observe open pits sides deformations using global satellite systems. Modern geodesic technologies are now widely used for solving applied problems in the field of mining. GPS-systems are successfully used in developing supporting and surveying networks at mining enterprises. With increasing open pits depth and area the classical observations lead to accumulating errors and are connected with a large amount of work. Using GPS-measuring in the complex with electronic tacheometry increases significantly the monitoring efficiency. The methodology is introduced in the production at open pit Sokolovski of JSC “SSMPC”.
|
УДК 622.411.332 (574.31). ЛЕВИЦКИЙ Ж.Г., СОКОЛОВ А.В. Приложение теоремы Лагранжа к анализу сложных вентиляционных систем.
В статье решается задача построения зависимости для оценки влияния регуляторов в управляющих ветвях на изменение расходов воздуха в управляемых выработках сложной вентиляционной сети. Предложено для построения явной функциональной зависимости использовать формулу Лагранжа. Доказано, что отношение производной от расхода воздуха на промежутке изменения сопротивления регулятора к аналогичной производной, соответствующей исходному состоянию вентиляционной сети, изменяется по одной и той же закономерности для всех ветвей расчетной схемы. На основе данной закономерности получены формулы для оценки распределения расходов воздуха в любой ветви расчетной схемы в процессе регулирования. Установлено, что качественная оценка изменения расходов воздуха в вентиляционной сети осуществляется по знаку производной от расхода воздуха по изменяющемуся параметру. Если производная больше нуля, то управляемые ветви образуют условно-параллельную связь с регулятором в управляющей ветви. Если меньше нуля, то регулятор образует с управляемыми элементами условно-последовательную связь.
|
ӘОЖ 622.411.332 (574.31). ЛЕВИЦКИЙ Ж.Г., СОКОЛОВ А.В. күрделі желдету жүйелерін талдауға Лагранж теоремасын қолдану.
Мақалада басқарушы тармақтардағы реттегіштердің күрделі желдету желісінің басқарылатын қазбаларында ауа шығындарының өзгеруіне әсерін бағалау үшін тәуелділіктерді құру міндеті шешіледі. Айқын функционалдық тәуелділікті құру үшін Лагранж формуласын пайдалану ұсынылған. Реттегіш кедергісінің өзгеру аралығында ауа шығынынан туындының желдету желісінің бастапқы күйіне сәйкес келетін ұқсас туындыға қатынасының есептік сұлбаның барлық тармақтары үшін сол және бір заңдылық бойынша өзгеретіні дәлелденген. Берілген заңдылық негізінде реттеу процесінде есептік сұлбаның кез келген тармағындағы ауаның шығындарын үлестіруді бағалау үшін формулалар алынған. Желдету желісіндегі ауа шығындарының өзгеруін сапалы бағалаудың өзгеретін параметр бойынша ауаның шығынынан туындының таңбасы бойынша жүзеге асырылатыны анықталған. Егер туынды нөлден артық болса, онда басқарылатын тармақтар басқарушы тармақтағы реттегішпен шартты-параллель байланысты құрайды. Егер нөлден кем болса, онда реттегіш басқарылатын элементтермен шартты-тізбекті байланысты құрайды.
|
UDC 622.411.332 (574.31). LEVITSKI Zh.G., SOKOLOV A.V. Lagrange Theorem Applying to Complicated Ventilation Systems Analysis.
There is being solved the problem of building a dependence for evaluating controllers effect in the controlling branches on changing air rate in the controlled workings of a complicated ventilation network. There has been suggested for building an obvious functional dependence to use Lagrange formula. It was proved that the ratio of the derivative from the air rate in the interval of the controller resistance changing to the similar derivative corresponding to the initial state of the ventilation network, changes in accordance with the same law for all the branches of the calculation scheme. Based on this law there were obtained the formulae for calculating air rate distribution in any branch of the scheme in the process of controlling. It was established that the qualitative estimate of air rate in the ventilation network is performed by the sign of the derivative from the air rate by the changing parameter. If the derivative is larger that zero, the controlled branches will form a conditionally-parallel tie with the controller in the controlling branch; if it is lower than zero, the controller forms a conditionally-serial tie with the elements controlled.
|
УДК 622.831. ДЕМИН В.Ф., ИСАБЕК Т.К., ЖУРОВ В.В., ДЕМИН В.В., СКОРЯКИН А.А. Исследование влияния угла наклона анкера на напряженное состояние массива горных пород с прямоугольной выработкой.
Проведены исследования, обеспечивающие принятие технологических решений по технологии проведения выемочных выработок. Производится расчет параметров анкерной крепи горной выработки. Обеспечивается представление схемы ее эксплуатации на базе геомеханического прогноза состояния горного массива. Выявлены закономерности изменения напряженно-деформированного состояния угля вмещающих породных массивов в зависимости от горно-геологических факторов. Они позволяют в конкретных условиях эксплуатации устанавливать рациональные параметры крепления боковых пород для повышения устойчивости подготовительных горных выработок. Получены эмпирические зависимости изменения максимальных нормальных напряжений в зависимости от изменения длины анкера. Проведена сравнительная оценка выполненных исследований с испытаниями в производственных условиях. Она показала удовлетворительную сходимость рассматриваемых параметров напряженно-деформированного состояния породных массивов. Получены эмпирические зависимости изменения максимального нормального напряжения от угла наклона анкера для выработки прямоугольного сечения.
|
ӘОЖ 622.831. ДЕМИН В.Ф., ИСАБЕК Т.К., ЖУРОВ В.В., ДЕМИН В.В., СКОРЯКИН А.А. анкердің көлбеу бұрышының тік бұрышты қазбасы бар тау жыныстары массивінің кернеуленген күйіне әсерін зерттеу.
Алынатын қазбаларды жүргізу технологиясы бойынша технологиялық шешімдер қабылдауды қамтамасыз ететін зерттеулер жүргізілген. Кен қазбасының анкерлік бекітпесінің параметрлерін есептеу жүргізіледі. Кен массивінің күйін геомеханикалық болжау базасында оның пайдаланылу сұлбасын көрсету қамтамасыз етіледі. Кен-геологиялық факторларға байланысты жанас тау жыныстары көмірінің кернеулі-деформацияланған күйінің өзгеру заңдылықтары айқындалған. Олар нақты пайдаланылу жағдайларында даярлау кен қазбаларының орнықтылығын арттыру үшін бүйірлік тау жыныстарын бекітудің ұтымды параметрлерін анықтауға мүмкіндік береді. Анкер ұзындығының өзгеруіне байланысты максимум қалыпты кернеулердің өзгеруіне байланысты эмпирикалық тәуелділіктер алынған. Өндірістік жағдайларда сынау жүргізу арқылы орындалған зерттеулерді салыстырмалы бағалау жүргізілген. Ол жыныс массивтерінің кернеулі-деформацияланған күйінің қарастырылатын параметрлерінің қанағаттанарлық ұқсастығын көрсетті. Тік бұрышты қиманы қазу үшін максимум қалыпты кернеудің анкердің көлбеу бұрышынан өзгеруінің эмпирикалық тәуелділіктері алынған.
|
UDC 622.831. DYOMIN V.F., ISABEK Т.К., ZHUROV V.V., DYOMIN V.V., SKORYAKIN А.А. Studying Anchor Inclination Angle on Stressed State of Mining Rocks Mass with Rectangular Working.
There have been carried out studies ensuring the adoption of technological decisions on the technology of drifting mining workings. There is carried out the calculation of parameters of mining working roof bolting. There is ensured the presentation of its use scheme based on geomechanical predicting the mining mass state, revealed the laws of coal stressed-and-strained state depending on mining-geological factors. They permit in concrete conditions of operation to establish rational parameters of supporting side rocks to increase development workings stability. There have been obtained empirical dependences of maximal normal stresses on the anchor length, carried out comparative estimation of the studies carried out with industrial experiments. It showed a satisfactory coincidence of the parameters considered for stressed-and-strained state of rock masses.
|
УДК 622.271: (622.682+622.684). КУЛНИЯЗ С.С., АРЫСТАН И.Д., АСАН С.Ю., СКОРЯКИН А.А. Условия приспособления циклично-поточного технологического комплекса, сформированного из крутопадающих конвейеров.
Значительное различие конвейеров, используемых при транспортировании горной массы крутопадающими конвейерными лентами, в недопущении сдвижения вниз транспортируемого груза на угол выше 18°. В расчетах в качестве образца получены несколько видов крутопадающих конвейерных лент. По технико-экономическим показателям самым эффективным является двусхемный конвейер с шероховатой поверхностью. В ходе исследовательских работ рассмотрена двусхемная крутопадающая конвейерная лента. По расчетам замечено, что технико-экономические показатели не изменились в связи с повышением угла установки конвейерного подъема. Предложена проходка траншеи, где установлен главный конвейер по наклонному углу 40°, для уменьшения объема строительных и горных подготовительных работ и размера денежных затрат. Если сравнить размеры, полученные путем расчета, объем крутопадающей траншеи в четыре раза меньше объема траншеи, расположенной по диагонали, поэтому проходка этой траншеи будет оптимальна и по времени, и по расходам. При этом крутопадающие конвейеры будут эффективно использоваться при высоте поднятия горной массы выше 200 м и годовой производительности карьера, равной или более 10 млн т/год.
|
ӘОЖ 622.271: (622.682+622.684). ҚҰЛНИЯЗ С.С., АРЫСТАН И.Д., АСАН С.Ю., СКОРЯКИН А.А. Қияқұламалы конвейерлерден құрастырылған үзілмелі-толассыз технологиялық кешеннің бейімделу жағдайлары.
Кен массаны қияқұламалы конвейерлі таспалармен тасымалдаудағы қолданатын конвейерлердің құрылмалық түбегейлі айырмашылығы 18°-тан жоғары бұрышта тасымалданатын жүкті төменге қарай жылжып кетпеуден сақтау. Есептеулерде қия құламалы конвейерлі таспалардың бірнеше түрлері үлгі ретінде алынған. Техника-экономикалық көрсеткіштері бойынша беті кедір-бұдырланған екінобайлы конвейер ең тиімді. Зерттеу жұмыстардың жалғасында екінобайлық қия құламалы конвейерлі таспа қаралды. Есептеулер бойынша, конвейерлі көтергінің орнату бұрышы жоғарылауына байланысты негізгі техника-экономикалық көрсеткіштерінің өзгермегені не бәсеңдеп азайғаны байқалды. Құрылыс және тау-кен дайындау жұмыстар көлемін және қаражат шығынының шамасын азайту үшін басты конвейер орналасатын орды, қия бұрыш бойынша, яғни енісі 40°-қа тең үңгіленуін ұсынамыз және есептеулер арқылы пайда болған шамаларды салыстырсақ қия құлама ордың көлемі төрт есе кем, диагональ бойынша орналасатын ордың көлемінен, сондықтан уақыт және шығын жағынан карағанда да бұл орды үңгілеу оңтайлы болады. Сонымен қияқұламалы конвейерлерді кен массаны көтеру биіктігі 200 м-ден жоғары болғанда және карьердің жылдық өнімділігі 10 млн т/жыл тең не жоғары болғанда қолдануға тиімді.
|
UDC 622.271: (622.682+622.684). KULNIYAZ S.S., ARYSTAN I.D., ASAN S.Yu., SKORYAKIN А.А. Conditions of Using Cyclic-Line Technological Complex Formed of Steeply Dipping Conveyers.
A great difference between conveyers used in transporting mining mass by steeply dipping belts is in not permitting the transported bulk slipping down at the angle larger that 18°. In calculations as a sample there were obtained some types of steeply dipping conveyer belts. By the technical-and-economical characteristics the most efficient appeared to be a two-scheme conveyer with rough surface. In the process of studies there was considered a two-scheme steeply dipping conveyer belt. It was noticed in calculations that the technical-and-economical characteristics didn’t change with increasing the angle of the conveyer setting. There was suggested to drift a working where there was located the main conveyer on the inclination angle 40°, for decreasing the amount of construction and mining preparatory work. If we compare the dimensions obtained by calculations, the volume of steeply dipping working will be four times less than that of the working located diagonally, that’s why this working drifting will be optimal in time and costs. Besides, steeply dipping conveyers will be efficiently used with mining mass rising over 200 m and mine productivity equal to or larger than 10 mln. tons a year.
|
УДК 622.28. БЕЙСЕМБАЕВ К.М., ЖЕТЕСОВ С.С., АБДУГАЛИЕВА Г.Б. Выемочная установка.
Рассматривается безлюдная выемка угля. Обоснованы исследования новых направлений технологических процессов и технических средств подземной угледобычи. Разработаны и обоснованы технологические процессы подземной угледобычи с использованием силы гравитации. Реализована методика применения напряженно–деформированного состояния массива вокруг очистной выработки с учетом реакции штрековой механизированной крепи. Разработаны и обоснованы параметры предлагаемых технологических машин, обеспечивающих повышение эффективности их функционирования. Разработаны и обоснованы специальные штрековые механизированные крепи, обеспечиващие увеличение сортности добываемого угля. Разработана система обеспечения безопасной работы СПК и выявлены ее основные конструктивные схемы.
|
ӘОЖ 622.28. БЕЙСЕМБАЕВ К.М., ЖЕТЕСОВ С.С., ӘБДІҒАЛИЕВА Г.Б. Қазу қондырғысы.
Көмірді адамның қатысуынсыз алу қарастырылады. Көмірді жер астында өндірудің технологиялық процестерінің жаңа бағыттарын және техникалық құралдарын зерттеу негізделген. Көмірді гравитация күштерін пайдаланып жер астында өндірудің технологиялық процестері әзірленген және негізделген. Қуақазды механикаландырылған бекітпе реакциясы есепке алынып, тазарту қазбасының айналасындағы массивтің кернеулі-деформацияланған күйін қолдану әдістемесі әзірленген. Олардың жұмыс істеу тиімділігінің жоғарылауын қамтамасыз ететін, ұсынылатын технологиялық машиналардың параметрлері әзірленген және негізделген. Өндірілетін көмір сұрыптылығының ұлғаюын қамтамасыз ететін арнайы қуақазды механикаландырылған бекітпелер әзірленген және негізделген.
|
UDC 622.28. BEISEMBAYEV К.М., ZHETESOV S.S., ABDUGALIYEVA G.B. Mining Set.
There is considered coal males mining; substantiated the studies of new trends of technological processes and technical means of underground mining. There are developed and substantiated technological processes of underground coal mining using gravitation forces. There is realized the methodology of using stressed-and-strained state of the mass around the stoping working taking into account the powered support. There are developed and substantiated the parameters of the suggested technological machines ensuring their operation efficiency, as well as special shaft powered supports ensuring increasing mined coal grade. There is developed the system of ensuring safe operation and revealed its basic structural schemes.
|
УДК 539.3:534.1. БАКИРОВ Ж.Б., АЙТМУКАНОВА П.М., ШАЛБАЕВ К. Ш. Об одном точном решении задачи устойчивости кольцевых пластин.
Рассмотрена задача об устойчивости кольцевых пластин при пропорциональном радиальном нагружении контуров. Для решения задачи осуществлен переход к логарифмическим координатам и новой функции прогиба в радиальном направлении. Это позволило свести основное уравнение устойчивости к обыкновенному дифференциальному уравнению с постоянными коэффициентами, имеющему точное решение. Получено точное решение задачи как при сжимающих, так и при растягивающих силах. Для различных вариантов опирания контуров приведены характеристические уравнения для определения критического параметра нагрузки и численные результаты.
|
ӘОЖ 539.3:534.1. БӘКІРОВ Ж.Б., АЙТМҰҚАНОВА П.М., ШАЛБАЕВ Қ.Ш. Сақиналы тілімшелердің тұрақтылығы есебінің бір дәл шешімі туралы.
Контурлар пропорционал радиалды жүктелгенде сақиналы тілімшелердің тұрақтылығы туралы есеп қарастырылған. Есепті шешу үшін логарифмдік координаталарға және радиалды бағыттағы иілістің жаңа функциясына өту жүзеге асырылған. Бұл негізгі тұрақтылық теңдеуін дәл шешімді тұрақты коэффициенттері бар кәдімгі дифференциалдық теңдеуге келтіруге мүмкіндік берді. Қысушы да, созушы да күштер болғандағы есептің дәл шешімі алынған. Контурларды тіреудің әр түрлі нұсқалары үшін жүктеменің сындарлы нұсқаларын және сандық нәтижелерді анықтауға арналған сипаттамалық теңдеулер келтірілген.
|
UDC 9.3:534.1. BAKIROV Zh.B., AITMUKANOVA P.M., SHALBAYEV K.Sh. Of One Accurate Solution of Annular Plates Stability Problem.
There has been considered the problem of annular plates stability with proportional radial loading of the contours. To solve the problem there has been made a transition to logarithmic coordinates and new function of flexion in the radial direction. This permitted to reduce the main equation of stability to the normal differential equation with constant coefficients possessing an accurate solution. There has been obtained an accurate solution of the problem both for compressing and extending forces. For different variants of the contours supporting there are presented characteristic equations for determining a critical parameter of loading and numerical results.
|
УДК 624.131.7. МУЗДЫБАЕВА Т.К., МУЗДЫБАЕВ Е.К. Анализ экспериментальных данных статической нагрузки основания из двух слоев грунта.
Инженерная деятельность связана с верхними слоями земной коры, т.е. грунтовым массивом, служащим основанием или средой различных сооружений. Взаимодействие сооружений с грунтовым массивом носит сложный и пространственно-временной характер. Достоверность и точность количественной оценки такого взаимодействия во многом определяет безопасность и нормальные условия эксплуатации возводимых на них сооружений на заданный период времени. Мерой количественной оценки взаимодействия сооружений с массивом грунта является характеристика напряженно-деформированного состояния (НДС) или компоненты напряжений и деформации, возникающие в грунте и подземных конструкциях сооружения. Цель исследования – прогнозирование НДС массивов грунтов, определение параметров модели для использования в расчетах НДС численными методам.
|
ӘОЖ 624.131.7. МҰЗДЫБАЕВА Т.К., МҰЗДЫБАЕВ Е.К. грунттың екі қабатынан тұратын негіздің статикалық жүктемесінің эксперименттік деректерін талдау.
Инженерлік қызмет жер қыртысының жоғарғы қабаттарымен, яғни әр түрлі ғимараттардың негізі немесе ортасы болатын грунттық массивпен байланысқан. Ғимараттардың грунттық массивпен өзара әрекеттесуі күрделі және кеңістік-уақыттық сипатта болады. Мұндай өзара әрекеттесуді сандық бағалаудың дұрыстығы және дәлдігі көбінесе берілген уақыт кезеңінде тұрғызылатын ғимараттарды пайдаланудың қауіпсіздігін және қалыпты шарттарын анықтайды. Ғимараттардың грунт массивімен өзара әрекеттесуін сандық бағалау шамасы кернеулі-деформацияланған күйдің (КДК) сипаттамасы немесе грунтта және ғимараттың жер асты конструкцияларында пайда болатын кернеулер мен деформациялар компоненттері болып табылады. Зерттеу мақсаты – бұл грунттар массивтерінің КДК болжау, сандық әдістермен есептеулерде КДК пайдалану үшін модель параметрлерін анықтау.
|
УДК 624.131.7. МUZDYBAYEVA Т.К., МUZDYBAYEV Е.К. Analyzing Experimental Data of Static Loading of Two-Layer Ground Base.
Engineering activities are connected with the top layers of the earth crust, i.e. ground mass serving a base for different structures. The structures interaction with the ground mass has a complicated and space-and-time character. The validity and accuracy of the quantitative estimate of such an interaction defines the safety and normal conditions of working structures erected on them. The measure of the quantitative estimate of the structures interacting with the ground mass is the characteristic of stressed-and-strained state (SSS) or the components of stresses and strains occurring in the ground and underground structures. The purpose of the study is predicting SSS of the ground masses, determining the model parameters for using in SSS calculations by numerical methods.
|
УДК 338.22. ТАЖИБЕКОВА К.Б., ВИНС Е.С. Сравнительный анализ газоочистных установок по показателям эффективности и экономичности.
Рассмотрены основные теоретические проблемы вложения средств в развитие производства и сущность экономической эффективности. Инвестиционный проект сопровождается также описанием последовательно выполняемых на практике действий по срокам осуществления инвестиций. Сделан сравнительный анализ существующих установок по очистке технологических газов и методов очистки газов, показывающий неоспоримое преимущество установки А. В. Борисенко. Установлено, что технологии, положенные в её основу, могут эффективно использоваться не только для очистки промышленных дымовых газов, но и для получения новых материалов и возобновляемых топливно-энергетических ресурсов. Реализация государственного проекта «Внедрение газоочистных установок в Республике Казахстан» носит экономическую и социальную направленность. Социально-экономический эффект состоит в возврате в энергетический цикл значительной части сожженного углерода в качестве высококалорийного и чистого топлива с соответствующим уменьшением потребности в топливе. Экономический эффект заключается в резком снижении выбросов в атмосферу парниковых газов – диоксида и оксида углерода, а также пылевых (дымовых) загрязнений.
|
ӘОЖ 338.22. ТӘЖІБЕКОВА К.Б., ВИНС Е.С. Газды тазарту қондырғыларын тиімділік және үнемділік көрсеткіштері бойынша салыстырмалы талдау.
Өндірісті дамытуға қаржылар салудың негізгі теориялық проблемалары және экономикалық тиімділіктің мәні қарастырылған. Инвестициялық жоба сондай-ақ практикада жүйелі орындалатын инвестицияларды жүзеге асыру мерзімдері бойынша іс-әрекеттердің сипаттамасымен жалғасады. А.В. Борисенко қондырғысының даусыз артықшылығын көрсететін газдарды тазарту әдістерін және технологиялық газдарды тазарту бойынша қолданыстағы қондырғыларды салыстырмалы талдау жасалған. Оның негізіне салынған технологиялардың өнеркәсіптік түтін газдарды тазарту үшін ғана емес, сонымен бірге жаңа материалдарды және жаңартылатын отын-энергетикалық ресурстарды алу үшін тиімді пайдаланылуы мүмкін екендігі анықталған. «Қазақстан Республикасында газды тазарту қондырғыларын ендіру» мемлекеттік жобасын іске асыру экономикалық және әлеуметтік сипатта болады. Әлеуметтік-экономикалық эффект сәйкесінше отындағы қажеттілік азайтылып, жағылған көміртектің едәуір бөлігін жоғары калориялы және таза отын ретінде энергетикалық циклге қайтарудан тұрады. Экономикалық эффект көшетхана газдарының – көміртек диоксиді мен оксидінің, сондай-ақ тозаңдық (түтіндік) ластанудың атмосфераға лақтырыстарының күрт төмендеуінен тұрады.
|
UDC 338.22. ТАZHIBEKOVA K.B., VINS Ye.S. Comparative Analysis of Gas-Purifying Sets By Efficiency and Economy Characteristics.
There re considered the min theoretical problems of investing in the development of production and the essence of the efficiency. The investment project is accompanied by the description of the consequently performed in practice actions by the terms of investments carrying out. There has been made a comparative analysis of the existing sets for gas-purifying and methods showing the obvious advantages of A.V. Borisenko set. It was established that the technologies it is based on, can be efficiently used not only for industrial gas purification but also for obtaining new materials and renewable fuel-and-power sources. Realizing the state project “Introducing gas-purifying sets in the Republic of Kazakhstan” has an economic and social character. Its social-economical effect is in returning in the power cycle a significant part of the burnt carbon as high-calorie and pure fuel with the corresponding decrease of demand for fuel. The efficiency of the project is in sharp decrease of outbursts in the atmosphere of greenhouse gases, i.e. carbon dioxide and oxide, as well as dust (fume) pollutions.
|
УДК 621.01.531.3. БАКИРОВ Ж.Б., ТАНИРБЕРГЕНОВА А.А., ЗЯЛАЕВ С.К. Проектирование элементов конструкций с предварительно устновленной надежностью.
Приведена методика расчета, по которой требуемая надежность заранее закладывается в проектируемую конструкцию. Главной задачей расчета элементов конструкций на прочность, жесткость и устойчивость при случайных воздействиях является определение ее надежности и сравнение с нормативной. Для этого геометрические параметры конструкций должны быть определены из условия равенства ее надежности заданному значению. Надежность конструкций будем трактовать как вероятность ее безотказной работы. Она базируется на применении основных положений теории вероятностей к расчетам по предельному состоянию.
|
ӘОЖ 621.01.531.3. БӘКІРОВ Ж.Б., ТӘҢІРБЕРГЕНОВА А.Ә., ЗЯЛАЕВ С.К. Берілген сенімділікті конструкция элементтерін жобалау.
Мақалада есептеу әдістемесі келтірілген, ол бойынша талап етілетін сенімділік жобаланатын конструкцияға алдын ала салынады. Кездейсоқ әсерлерде конструкциялар элементтерін беріктікке, қаттылыққа және тұрақтылыққа есептеудің басты міндеті оның сенімділігін анықтау және нормативтік сенімділікпен салыстыру болып табылады. Ол үшін конструкциялардың геометриялық параметрлері оның сеніміділігінің берілген мәнге теңдігі шартынан анықталуы тиіс. Конструкциялар сенімділігі оның істен шықпай жұмыс істеуінің ықтималдығы ретінде түсіндіріледі. Ол шекті күй бойынша есептеулерге ықтималдықтар теориясының негізгі ережелерін қолдануға негізделеді.
|
UDC 621.01.531.3. BAKIROV Zh,B., TANIRBERGENOVA A.A., ZYALAYEV S.K. Designing Structural Elements with Preset Reliability.
There is presented a methodology of calculating where the needed reliability is preset in the structure being designed. The main task of calculating the structure elements for strength, hardness and stability at random effects is defining its reliability and comparing it to the normative one. For this geometrical parameters of the structures are to be determined from the condition of its reliability equality to the preset value. The structures reliability is to be interpreted as a probability of its failproof operation. Its is based on using the principal issues of the theory of probability in the calculations on the limiting state.
|
УДК 621.316.9. БРЕЙДО И.В., СМАГУЛОВА К.К., ИСКАКОВ У.К. Выбор интегральных критериев работы системы аппарата защиты от токов утечек.
Описаны системы, работающие на амплитудных критериях, выявлены их существенные недостатки. Основным недостатком является нечувствительность к гармоническим изменениям напряжения контролируемой сети. Разработаны модель сети с изолированной нейтралью и устройства формирования линейных интегральных и квадратичных интегральных критериев. Так как линейные интегральные оценки применяются для монотонных динамических систем, подобные критерии могут быть эффективны при линейном и ступенчатом характере изменения напряжения. Квадратичные интегральные оценки применяются для колебательных систем. Эти критерии могут быть эффективны при гармоническом характере изменения напряжения. Проведены имитационные эксперименты для фиксации значений выбранных критериев при различных изменениях напряжения контролируемой сети, получены результаты имитационных экспериментов. Полученные в ходе эксперимента результаты используются как основные для формирования алгоритма работы системы защиты.
|
ӘОЖ 621.316.9. БРЕЙДО И.В., СМАҒҰЛОВА К.К., ЫСҚАҚОВ У.К. Жылыстау токтарынан қорғау аппаратының жүйесі жұмысының интегралдық критерийлерін таңдау.
Амплитудалық критерийлерде жұмыс істейтін жүйелер сипатталған, олардың елеулі кемшіліктері айқындалған. Бақыланатын желі кернеуінің үйлесімді өзгерістеріне сезімтал еместік негізгі кемшілік болып табылады. Оқшауланған бейтараптамалы желінің және сызықтық интегралдық және квадраттық интегралдық критерийлерді құру құрылғысының моделі әзірленген. Сызықтық интегралдық бағалар бірқалыпты динамикалық жүйелер үшін қолданылатындықтан, мұндай критерийлер кернеу өзгерісінің сызықтық және сатылы сипаты кезінде тиімді болуы мүмкін. Квадраттық интегралдық бағалар тербелмелі жүйелер үшін қолданылады. Бұл критерийлер кернеу өзгерісінің үйлесімді сипатында тиімді болуы мүмкін. Бақыланатын желі кернеуінің өзгерістері әр түрлі болғанда таңдалған критерийлер мәндерін белгілеу үшін имитациялық эксперименттер жүргізілген, имитациялық эксперименттер нәтижелері алынған. Эксперимент барысында алынған нәтижелер қорғау жүйесі жұмысының алгоритмін құру үшін негізгі нәтижелер ретінде пайдаланылады.
|
UDC 621.316.9. BREIDO I.V., SMAGULOVA К.К., ISKAKOV U.К. Selecting Integral Criteria of Operating System of Leakage Currents Protection Unit.
There are described the systems operating on amplitude criteria, revealed their main disadvantages. The basic disadvantage is their insensibility to harmonic voltage changes in the controlled network. There is developed a model of the network with an insulated normal and units for forming linear integral and square integral criteria. As non-liner integral estimates are used for monotonous dynamic systems, such criteria can be efficient with linear and stepped character of voltage change. Square integral estimates are used for oscillating systems. These criteria can be efficient with harmonic character of voltage change. There have been carried out imitation experiments for fixing the values of selected criteria with different changes of the controlled network voltage, obtained the results of imitation experiments. The result are used as the basic ones for developing an algorithm of the protective system operation.
|
УДК 621.34.001.572. ЮЩЕНКО О.А. Зависимость натяжения от толщины полосы при термообработке в линии непрерывного горячего цинкования.
Рассматривается зависимость усилий натяжения полосы от ее толщины при термообработке. Дана характеристики технологического процесса линии непрерывного горячего цинкования. Приводятся результаты имитационного моделирования. Проведен анализ результатов имитационного моделирования. Установлена прямо пропорциональная зависимость усилия натяжения полосы от ее толщины при термообработке. Полученнные результаты позволяют оптимизировать режим работы ЛНГЦ. При этом может быть обеспечено демпфирование колебаний усилия натяжения полосы при термообработке в режиме сварки концов полос.
|
ӘОЖ 621.34.001.572. ЮЩЕНКО О.А. Үздіксіз ыстық мырыштау желісінде термиялық өңдеу кезінде тартылудың жолақтың қалыңдығына тәуелділігі.
Термиялық өңдеу кезінде жолақтың тартылу күштерінің оның қалыңдығына тәуелділігі қарастырылады. Үздіксіз ыстық мырыштау желісінің технологиялық процесінің сипаттамалары берілген. Имитациялық модельдеу нәтижелері келтіріледі. Имитациялық модельдеу нәтижелерін талдау жүргізілген. Термиялық өңдеу кезінде жолақтың тартылу күшінің оның қалыңдығына тура пропорционал тәуелділігі анықталған. Алынған нәтижелер ҮЫМЖ жұмыс режимін оңтайландыруға мүмкіндік береді. Сонымен бірге жолақтар ұштарын дәнекерлеу режимінде термиялық өңдеу кезінде жолақтың тартылу күшінің тербелістерін демпферлеу қамтамасыз етілуі мүмкін.
|
UDC 621.34.001.572. YUSHCHENKO О.А. Tension Dependence on Strip Thickness in Thermal Processing in Continuous Hot Zincing Line.
There is considered the dependence of the strip tension efforts on its thickness in thermal processing. There are given charcteristics of the technological process of continuous hot zincing line, presented the results of imitation modeling. There has been carried out the analysis of imitation modeling results, estbalished proportional dependence of the strip tension on its thickness in thermal processing. Here there can be provided the damping of the strip tension effort in thermal processing in the mode of welding the strips ends.
|
УДК 622.0025:621.314.632. КРИЦКИЙ А.Б., ПАРШИНА Г.И., ФЕШИН Б.Н. Автоматизированная система повышения эффективности эксплуатации электротехнических комплексов промышленных предприятий средствами дистанционного обучения персонала.
Описываются принципы применения дистанционных технологий в образовании для построения автоматизированных систем обучения и контроля знаний технических специалистов, обслуживающих электротехнические комплексы промышленных предприятий. Использован опыт создания международного проекта «СИНЕРГИЯ». Представлена двуединая система автоматизированного расчета электроснабжения добычных участков угольных шахт и оценки качества знаний персонала электротехнических служб угольных шахт. Система является многопараметрическим и многосвязным объектом. Характеризуется существенной неопределенностью свойств, параметров и состояний. Другими объектами, обеспечивающими эффективность управления средствами дистанционного обучения, являются виртуальные тренажеры. Например, тренажеры для обучения и повышения квалификации операторов-диспетчеров теплоснабжающих систем мегаполисов.
|
ӘОЖ 622.0025:621.314.632. КРИЦКИЙ А.Б., ПАРШИНА Г.И., ФЕШИН Б.Н. Өнеркәсіптік кәсіпорындардың электр-техникалық кешендерін пайдалану тиімділігін персоналды қашықтан оқыту құралдарымен арттырудың автоматтандырылған жүйесі.
Өнеркәсіптік кәсіпорындардың электр-техникалық кешендеріне қызмет көрсететін техникалық мамандардың білімін бақылау және автоматтандырылған оқу жүйелерін құру үшін білім беруде аралық технологияларды қолдану принциптері сипатталады. «СИНЕРГИЯ» халықаралық жобасын құру тәжірибесі пайдаланылған. Көмір шахталарының өндіру учаскелерін электрмен қамтуды автоматтандырылған есептеудің және көмір шахталарының электр-техникалық қызметтері персоналының білім сапасын бағалаудың бірыңғай екі жүйесі ұсынылған. Жүйе көп параметрлі және көп байланысты объект болып табылады. Қасиеттердің, параметрлер мен күйлердің елеулі анықталмағандығымен сипатталады. Қашықтан оқыту құралдарын басқару тиімділігін қамтамасыз ететін басқа объектілер виртуальды жаттықтырғыштар болып табылады. Мысалы, мегаполистердің жылумен қамту жүйелерінің оператор-диспетчерлерін оқыту және біліктілігін жоғарылатуға арналған жаттықтырғыштар.
|
UDC 622.0025:621.314.632. КRITSKI A.B., PARSHINA G.I., FESHIN B.N. Аutomated System of Increasing Efficiency of Industrial Enterprise Electro-Technical Complexes by Means of Personnel Training.
There are described the principles of using distance technologies in education for building automated systems of training and technical specialists’ knowledge control who serve electro-technical complexes of industrial enterprises. There has been used the experience of the international project “Synergy”. There is presented a twofold system of automated calculating production units electric supply and estimating cola mine electro-technical services specialists knowledge. The system is a multi-parameter and multi-tie object. It is characterized by a significant uncertainty of properties, characteristics, parameters and states. The other objects ensuring the efficiency of controlling the means of distance learning are virtual trainers, for example, trainers for training and improving qualification of operators-dispatchers of megalopolises heat supplying systems.
|
УДК 811.93(574.3). ХОРОШХИН В.К. Использование паттерна Singleton в языках программирования C++, C#, Java.
Создание программ является скорее искусством, нежели методикой, которую можно выучить. До того как приступить к написанию кода, необходимо тщательно изучить проблему, которую программист призван разрешить. В языках программирования существует множество вещей, облегчающих создание универсальных компонентов, однако сами по себе языки никак не могут помочь писать код эффективнее. Соблюдение хорошего стиля в программировании начинается еще до собственно создания программы. Каждый фрагмент программы или метод должен быть оценен в контексте всего проекта в целом. Многие студенты попадают в ловушки, расставленные сложным синтаксисом объектов и вообще объектной ориентацией. К счастью, применение технологий программирования позволяет облегчить разработку компьютерных программ.
|
ӘОЖ 811.93(574.3). ХОРОШХИН В.К. C++, C#, Java программалау тілдерінде Singleton паттернін пайдалану.
Программалар жасау жаттап алуға болатын әдістемеге қарағанда, дұрысы өнер болып табылады. Кодты жазуға кіріспес бұрын, программист шешуі тиіс болатын проблеманы мұқият зерделеуі қажет. Программалау тілдерінде универсал компоненттерді құруды жеңілдететін көптеген заттар болады, алайда тілдер өздерінше кодты тиімдірек жазуға ешбір көмектесе алмайды. Программалауда жақсы стильді сақтау программаның өзін құрғанға дейін басталады. Программаның әрбір фрагменті немесе әдіс жалпы алғанда бүкіл жоба контекстінде бағалануы тиіс. Көптеген студенттер объектілердің күрделі синтаксисімен және жалпы алғанда объектілік бағдарланумен қойылған қақпандарға түседі. Бақытына қарай, программалау технологияларын қолдану компьютерлік программаларды әзірлеуді жеңілдетуге мүмкіндік береді.
|
УДК 811.93(574.3). KHOROSHKHIN V.K. Using Pattern of Singleton in Programming Languages C++, C#, Java.
Developing programs is rather an art than a methodology which can be learnt. Before starting writing a code it’s necessary to study the problem to be solved. In programming languages there exist a lot of things that simplify developing universal components, however the languages themselves cannot help to write a code more efficiently. Observing a good style in programming begins still before the program developing. Each fragment of the program or a method must be evaluated in the context of the project on the whole. A lot of students turn out in a trap of the complicated syntax of the objects and of the object orientation in general. Fortunately, using programming technologies permits to simplify computer programs developing.
|
УДК 358.11. ЖЕТЕСОВ С.С. К вопросу создания устройств для обеспечения безопасности на транспорте и в общественных местах.
Сотрудниками Военно-технической лаборатории им. Первого Президента РК разработаны устройства для обеспечения безопасности людей на транспорте и в общественных местах. Предлагается устанавливать газоанализаторы в местах общественного пользования. Необходимо подвесить на потолке в залах ожидания и регистрации аппаратуру для круглосуточной видеозаписи. Применение скрытых металлоискателей необходимо выполнить в структуре обмундирования спецназа. Вход в спецконтейнеры для выявления взрывчатых веществ и средство взрывания рекомендуется оснащать рампами. Предлагается конструкция вибрационных столов и ступенек на входе в транспортные средства с использованием вибраторов различного типа. Приводятся рекомендации конкретных мест контрольный аппаратуры. Это имеет важное значение для специалистов КНБ РК и спецназа.
|
ӘОЖ 358.11. ЖЕТЕСОВ С.С. Көліктегі және қоғамдық орындардағы қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін құрылғыларды құру мәселесіне.
ҚР Тұңғыш Президенті атындағы Әскери-техникалық зертхананың қызметкерлері көліктегі және қоғамдық орындардағы адамдардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін құрылғылар әзірлеген. Қоғамдық пайдалану орындарында газ талдауыштарды орнату ұсынылады. Күту және тіркеу залдарында төбеге тәулік бойы бейнежазуға арналған аппаратураны іліп қою қажет. Арнайы мақсаттағы жасақтың киім-кешегі құрылымында жасырын металл іздегіштерді қолдануды орындау қажет. Жарылғыш заттарды және жару құралын айқындауға арналған арнайы контейнерлерге кіре берісті рампалармен жасақтауға кеңес беріледі. Әр түрлі типті дірілдеткіштерді пайдалану арқылы көлік құралдарына кіре берісте дірілдету үстелдері мен сатыларының конструкциясы ұсынылады. Бақылау аппаратурасының нақты орындарының ұсыныстары келтіріледі. Мұның ҚР ҰҚК мамандары және арнайы мақсаттағы жасақ үшін маңызды мәні бар.
|
UDC 358.11. ZHETESOV S.S. To Issue of Developing Units for Providing Safety in Transport and in Public Places.
The workers of the RK First President Military-technical laboratory developed units for providing people‘s safety in transport, and in public places. There is suggested to mount gas-analyzers in public places. It‘s necessary to hang to the ceiling in waiting and registering rooms the equipment for the daily video-recording. Secret metal-searchers must be made in special mission units uniform; the entrance to special containers for revealing explosives is recommended to equip with footlights. There is suggested a version of vibration tables and stairs at the entrance to the transport vehicles using different types of vibrators. There are given recommendations for special places of control units. This is of great importance for specialists of the RK CNS and special mission units.
|
