Булекова гулзат абилкасыновна

51 

 

Кесте 3.13 - Жалпы реакциялар арқылы келетін жылу мөлшері 

 

Шихта материалы 

Q

келетін

, кДж/моль 

Борлы + Батыс Қамыс 

623 758,11 

Борлы + Үлкен Қытай 

625526,07 

Борлы + Шығыс Қаражал 

625521,53 

Сарадыр + Батыс Қамыс 

235993,02 

Сарадыр + Үлкен Қытай 

239596,47 

Сарадыр + Шығыс Қаражал 

239587,21 

 

Стандартты  қорытпалар  үшін  қорытпаның  жылу  құрамының  шамасын 

төменде келтірілген формулаға сәйкес эксперименттік анықталған тұрақты жылу 

физикалық шамалар бойынша есептеу керек. 

 

. 

 

Ферросиликоалюминиймарганец сияқты стандартты емес қорытпалар үшін 

қорытпаның  жылу  құрамының  шамасын  төменде  келтірілген  формулаға  сәйкес 

анықтамалық  деректер  бойынша  негізгі  (үш-төрт)  құрамдас  бөліктер  бойынша 

аддитивті деп есептеу керек. 

Бұл  жағдайда  қорытпаның  әрбір  компоненті  (элементі)  үшін  оның  жылу 

құрамы  анықтама  деректері  бойынша  есептеледі,  температуралық  деректер  мен 

фазалық өтпелер үшін: 

- балқығанға дейін қыздыру; 

- балқыту немесе еріту; 

- қорытпаның балқу температурасынан қызып кету. 

 

Кесте 3.14 – Шығару температурасы кезінде қождың жылу мөлшері 

 

Шихта материалы 

Fe 

Si 

Al 

Mn 

Борлы + Батыс Қамыс 

12960,7 

61561,4 

18451,8 

14297,2 

Борлы + Үлкен Қытай 

13781,9 

64261,7 

18727,6 

9720,8 

Борлы + Шығыс Қаражал 

14370,2 

61618,1 

18185,8 

13078,7 

Сарадыр + Батыс Қамыс 

25520,0 

67845,0 

14877,2 

29140,4 

Сарадыр + Үлкен Қытай 

27193,7 

73348,7 

15439,4 

19812,9 

Сарадыр + Шығыс Қаражал 

28392,6 

67960,5 

14335,1 

26656,9 

 

Шығару  температурасы  кезінде  қождың  жылу  мөлшері.  Шлактың  жылу 

құрамын  эксперименттік  деректер  болмаған  кезде  төменде  келтірілген 

формулаларға сәйкес анықтамалық деректер бойынша негізгі (үш-төрт) құрамдас 

компоненттер бойынша аддитивті бағалауға болады: 

 





кДж

t

t

С

L

Н

Н

G

Q

пл

вып

ж

пл

Т

спл

спл

пл

,

)

(

)

(

298











52 

 

 

 

 

Алайда,  шлакты  құрайтын  көптеген  оксидтердің  балқу  температурасы 

шлактың  балқу  температурасынан  әлдеқайда  жоғары.  Сондықтан,  қатаң 

айтқанда,  оксидтер  ерімейді,  шлак  түзеді  және  ериді.  Алайда,  еріту  және  еріту 

негізінде  жатқан  физикалық  процестердің  біртектілігі  осы  процестерде 

энтальпияның өзгеруін теңдестіруге мүмкіндік береді. 

 

 

 

Осылайша,  төменде  келтірілген  анықтамалық  деректермен  1650°С 

температурада  қождың  жылу  құрамын  есептейміз  (MgO,  SiO2,  Al2O3,  СаО), 

олардың  сомасы  жалпы  массаның  99%  -  нан  асатын  қождың  негізгі 

құрамдастары үшін (MgO, SiO2, Al2O3, СаО). 

 

Кесте 3.15 - қождың жылу құрамы 

 

Шихта материалы 

SiO2 

Al2O3 

CaO 

MgO 

Борлы + Батыс Қамыс 

1850,6 

3512,9 

3604,3 

3278,4 

Борлы + Үлкен Қытай 

1931,83 

3565,46 

4783,36 

3884,12 

Борлы + Шығыс Қаражал 

1852,36 

3462,30 

3308,81 

3316,28 

Сарадыр + Батыс Қамыс 

2039,56 

2832,41 

4751,97 

1988,08 

Сарадыр + Үлкен Қытай 

2205,007  2939,44 

7155,09 

3222,66 

Сарадыр + Шығыс Қаражал 

2043,03 

2729,19 

8226,06 

2065,28 

 

Газ тәрізді өнімдердің жылу құрамы. Есептеулерді жеңілдету үшін барлық 

газ  тәрізді  өнімдердің  жылу  сыйымдылығын  газ  тәрізді  фазаның  негізгі 

құраушысы СО көміртегі оксидінің жылу сыйымдылығына тең деп аламыз 

 

Кесте 3.16 - Газ тәрізді өнімдердің жылу құрамы 

 

Шихта материалы 

Qгаз 

Борлы + Батыс Қамыс 

42 429,8 

Борлы + Үлкен Қытай 

42819,8 

Борлы + Шығыс Қаражал 

45191,4 

Сарадыр + Батыс Қамыс 

51703,0 

Сарадыр + Үлкен Қытай 

54347,5 

Сарадыр + Шығыс Қаражал 

59181,3 

 

жүктеу/скачать 1.72 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: