Ш қ о ә б б «Г е о л о г и я л ы қ б а р л а у к о л л е д ж і» к м қ к 0701000–«Геологиялық түсіру және пайдалы қазба кенорындарын іздеу мен барлау»

господин, губернатор, полковник, граф,пристав, команда

жүктеу/скачать 0.55 Mb.

Pdf көрінісі

бет	7/34
Дата	16.12.2022
өлшемі	0.55 Mb.
	#467371

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 34

Мемл.тілде-іс.-қағаз-Экспер

Бақылау тапсырмалары

господин, губернатор, полковник, граф,пристав, команда сөздерін
жатқызуға болады. 19-ғасырдың бірінші жартысында ел басқару системасы мен
әлеуметтік құрылысты білдіретін келесі сөздер жиі қолданды: хан, ханзада,
ханым,ханша,сұлтан,би,
қазы,ақсүйек
т.б.
19-
ғасырдың
бірінші
жартысындағы ресми іс қағаздар тіліндегі лексикалық, систаксистік, граммати-
калық ерекшеліктер халыққа біршама түсінікті, әрі қарай дамыған, нормалана
түскен тіл болып қалыптаса бастаған. 19-ғасырдың екінші жартысына келетін
болсақ, құжат лексикасында әкімшілік, заң терминдері көп қолданылған.
20- ғасырдан бастап оқу- ағарту жұмыстары, мәдениет және өнер-білім жандана
бастады. Қазақ тілінде баспа жұмыстары да көп шыға бастады, бірақ олар татар
баспасынан шығып тұрды. Осы кезден бастап қазақ халқының өмірінде
саяси,ғылыми,білім саласында, жалпы мәдениеттегі өзгерістерге байланысты
,оның ішінде ресми іс қағаздар тілінде де жаңа атаулар,ұғымдар, терминдер
пайда болды,тілдік нормалары да өзгере бастады. Қазақ елін Алтын Орда
хандығы,бертінде қазақ хандары билеген кездерде әр түрлі жарлықтар,
шарттар, қатынас қағаздар пайда болды. Бірақ олардың тілі, құрылысы қазақ
тіліне ерекшеліқтеріне негізделмей, Орта Азия халықтарына ортақ әдеби тілге
негізделген болатын.
Қазір іс қағаздар екі тілде жүргізіледі (орыс,қазақ). Құжаттардың мемлекеттік
тілде жазылуы үкімет тарапынан бақыланып, «Тіл туралы» Заң нормаларына
сай жүргізілуде.

8
Бақылау сұрақтары:
1. Құжаттама жүйесінің қалыптасуы қашан басталды?
2. 18-19 ғасырларда іс қағаздарында қандай ерекшеліктерді байқауға
болады?
3. 20-ғасырда ресми іс қағаздарда қандай өзгерістер пайда болды?
Бақылау тапсырмалары:
1.Іс қағаздарында жиі кездесетін орыс сөздері қатарына қандай сөздер
жатады?
2.Қелесі сөздерді аударып, сөйлем құрыңыз: құжаттама жүйесі, құжаттама
жүйесінің қалыптасуы, патшаға жазған хаттары жатады,жарияланды, іс
қағаздарының стилі өзіндік ерекшелігімен, араб, иран, парсы,татар сөздері.

жүктеу/скачать 0.55 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 34