аппараттар
Дозиметриялық аппарат тар тұрғылықты жердің радиациялық
деңгейін анықтауға арналған. Иондаушы (радиоактивті)
сәулелердің (нейтрон дар, гамма-сәулелер, бета – және альфа-
бөлшектер) байқалу себебі, осы сәлелердің өздері тарлаған
ортадағы заттарды иондау қабілетіне негізделген. Иондалу
заттардағы байқауға және өлшеуге
болатын физикалық және
химиялық өзгерістердің себебі болып табылады.
Ортаның мұндай өзгерістеріне: заттардың
(газдардың, сұйықтардың, қатты материалдардың) электр
өткізгіштігінің өзгеруі, кейбір заттардың
люменесценциялануы (жарқырауы), түсінің өзгеруі, кейбір
химиялық ерітінділердің электр тоғына кернеулілігі өзгерісі
жатады. Сәуленің затпен әрекеттесу әсерін тәжірибе
жүзінде тікелей өлшейтін сәуленудің
ионизациялық
детектор лары көп қолданылады. Оларға ионизациялық
камералар, пропорционалды және Гейгер-Мюллер
санағыштары жатады. Басқа детекторларда иондалу
негізінде болатын екіншілік эффектілерді: фотографиялық,
сцинтилляциялық (люминесценттік), химиялық,
колориметриялық және т.б. өлшеу қарастырылған.