Исахметов т. И., Ж азд ы кбаева д. П
жүктеу/скачать 3.61 Mb. Pdf көрінісі
|
| Халықаралык аудит
мүдделерін ескеру арқылы олар баланстың белсенділігі мен босеңдігін бағалауға, сондай-ақ пайда мен залал туралы есеп берулерде жэне есепшоттарда көрініс табатын шаруашылық омерацияларының нэтижелеріне де көп назар аударатын болды. XX ғасырда бухгалтерлер мен аудиторлардың аса ірі і рансұлттық ұйымдардың кұрылуына экеп соқтырған әлемдік жономика мен бизнестің ғаламдау (гаобализация) тенденциясы бі рш аматереңдей түсті. Кэсіби аудиттің даму ы үшін Хал ықаралык есеп стандарттары бойынша Комитет (ЬА 8С - 1973ж. негізі қаланған), Жоғары бақылау органдарының халықаралық үйымы (N НТОСАЫ -1 9 5 3 ж.), Халықаралық бухгалтерлер федерациясы (11АС - 1 977ж. қүрылған), Б ¥ ¥ -д а 1979 жылы қүрылған Есеп пен еееп берудің халықаралық стандарттары бойынша үкіметаралық сарапшылардың жүмысшы тобы (І8АК) сияқты халықаралық жоне аймақтық үйымдар қызметінің маңызы айрықша. Осы жаңашылдықтардың барлығы ендігі жерде аудиттің бухгалтерлік жазбалардың кеңселік нақтылығын тексерумен ғана шектелмей, салалары мен ауқымының біртіндеп кең өріс алуын көрсетеді. АҚШ жэне ¥лы британия сияқты дамыған елдерде тэуелсіз иудиттің өзгеше жүйесі қалыптасқан. Оларды жетілдірудің қажеттілігі көптеген кридиторлар, инвесторлар жэне басқа да мүдделі пайдаланушылар тарапынан шаруашылық жүргізуші субъектілер қызметі туралы сенімді қаржылық ақпаратқа сүраныстың өсуінен туындап отыр. Еліміздің экономикалық нарықтық қатынасқа көшу ба рысында-ғылыми мен білім пракгикалық қызметтің даму жолында жаңа ғылым саласының пайда болуына алып келді. Бүл- аудит. Аудиттің мазмүнын терең анықтаудан бұрын бұл сөздің ш ығу тарихын айтатын болсақ, ол алғашқыда «тыңдаушы» деген магынада қолданылған. Осы орайда «аудитор» сөзі нені білдіреді, оның міндеті неде, қай уақытта пайда болған жэне қапдай объективті жағдайлар оған қажеттілік туғызғанын қарастыру қажет. Аудитор латыннның «аисііо» деген сөзінен шыққан, яғни ол «тыңдап тұр» деген мағынаны білдіреді. Шаруашылық- п |