Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев



Pdf көрінісі
бет101/200
Дата23.10.2023
өлшемі2.15 Mb.
#481502
түріОқулық
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   200
АА Досаев Адам анатомиясы оқулық

Меншікті шандыр дененің әртүрлі бөлімдеріндегі бұлшықеттерді жауып, жеке 
немесе бір топ бұлшықеттерге құндақтар түзеді. Олар орналасқан аймақтарына сәйкес 
аталады: арқаның, кеуденің, іштің, мойынның, бастың, иықтың, білектің, қол ұшының 
және т.б. меншікті шандырлары.
Меншікті шандыр фиброзды немесе сүйекті-фиброзды құндақтар түзеді. Фиброзды 
құндақтар барлық жағынан тек шандырлармен ғана шектелген. Сүйекті-фиброзды 
құндақтарды меншікті шандыр және жақын жатқан сүйектің сүйекқабы түзеді. 
Құндақтардың орын ауыстыру ерекшеліктері мен құрылысын біле отырып, жарақаттар 
мен іріңді үрдістер кезінде қан мен іріңнің таралу жолдарын болжап, сонымен қатар 
құндақтық анестезия жасауға болады. 
Ішкі (қуысішілік) шандыр дене қуысын ішінен астарлайды. Қуыстар мойын, кеуде, 
іш аймақтарында бар, сондықтан да мойынішілік, кеудеішілік және іштік шандырлар деп 
бөлінеді.
2. Синовиалдық қаптар шандырлық жапырақшалар арасындағы қуыс болып 
табылады, ол синовиалдық қапшықпен астарланған және ішінде синовиалдық сұйықтық 
болады. Олар сүйектердің шығыңқы жерлерінде орналасып, бұлшықет жиырылғанда 
үйкелісті азайтады. 
3. Фиброзды және сүйекті-фиброзды өзектер – бұлшықет сіңірлеріне арналған 
немесе кәрі жілік-білезік және сирақ-асық буындары, саусақтар мен бақайлар бунақтары 
аймақтарындағы орналасқан тамырлар мен нервтерге арналған орын. Осы өзектердің 
қабырғаларына қатысты сіңірлердің қозғалысы өте жеңіл болады, бұл өзектің қабырғасын 
астарлап жататын және бұлшықет сіңірін жан-жағынан жауып жататын арнайы 
құрылымдар – синовиалдық қынаптарға байланысты. Олар құрылымы бойынша 
қабырғасы қосарланған, сіңірді айнала орналасқан және өзектің қабырғаларына бекінген 


168 
цилиндрге ұқсайды. Сыртқы қабырғасы өзектің қабырғасымен бітіскен, париеталді 
жапырақшасы деп аталады; ішкі қабырғасы сіңірмен бітіскен, висцералді жапырақшасы 
деп аталады. Жапырақшалардың арасында болатын синовиалді сұйықтық үйкеліс күшін 
азайтады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   200




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет