Оқулық Жалпы редакциясын басқарған профессор Т. М. Досаев



Pdf көрінісі
бет16/200
Дата23.10.2023
өлшемі2.15 Mb.
#481502
түріОқулық
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   200
АА Досаев Адам анатомиясы оқулық

Сүйектенуі. Сүйектену нүктелері ортан жіліктің басында 1 жаста, үлкен ұршықта 
(апофиз ) 3-4 жаста, кіші ұршықта 9-14 жаста пайда болады. Ортан жілікте сүйектену 
толығымен 17-19 жаста аяқталады.
Тізе тобығында алғашқы сүйектену нүктесі 4-5 жаста айқындалады, толық 
сүйектену 16-17 жаста аяқталады.
Асықты жілік (tibia) – денесі мен екі эпифизден тұрады. Денесі үшқырлы, оның 
үш бетін: медиалды, латералды, артқы және оларды бөліп тұрған үш жиегін: алдыңғы, 
медиалды, сүйекаралық - ажыратады. Асықты жілік тікелей терінің астында 
орналасқан, сондықтан жиі жарақаттанатын ішкі беті мен алдыңғы жиегінен басқа 
бөліктері бұлшықеттер астында жатады.
Асықты жіліктің алдыңғы жиегі жоғарғы эпифиз астында көлемі ауқымды 
бұдырмаққа (tuberositas tibia) айналады. Ол тізе тобығы байламының бекитін орны. 
Асықты жіліктің проксималды шеті жуандап, үстінде буындық беттері бар медиалды 
және латералды айдаршықтарға (condulus medialis et lateralis) бөлінеді. Ол сәйкес ортан 
жілік айдаршықтарымен буындасады. Буын беттері арасының алды мен артында 
айдаршықаралық алаң (area), ал оның ортасына таман латералды және медиалды 


27 
айдаршықаралық төмпешіктерден тұратын айдаршықаралық томпақты (eminentia 
intercondularis) көруге болады. Бұлар өте жақсы жетілген буынішілік менискілер мен 
байламдардың бекитін орны. Латералды айдаршықтың сыртқы бетінде шыбық сүйек 
басымен буындасатын кішігірім буындық алаң бар. Асықты жіліктің дисталды эпифизі, 
медиалды, тікелей төменгі буын бетіне жалғасатын латералды буын беті бар медиалды 
толарсақпен (malleolus medialis) аяқталады. Екі буын беті де төменінде аяқ басы 
сүйектерімен қосылуға бейімделген. Дисталды эпифиздің бүйір бетінде төменгі буын 
бетінің нақты төменгі жиегінде шыбық сүйекпен қосылатын шыбық сүйектік тілік 
(incisura fibularis) анықталады.
Асықты жілік шыбығы (fibula) – дұрыс емес пішінді денесі және қалыңдаған екі 
шетінен тұрады. Денесінде медиалды, латералды, артқы беттерін және алдыңғы, артқы, 
сүйекаралық жиектерін ажыратады. Сүйектің жоғарғы бөлігі, дұрыс емес пішінді 
сүйірленген ұшымен аяқталатын басына (caput fibulae) жалғасады. Ол бұлшықеттер 
бекуге арналған. Басының жоғарғы медиалды аймағында асықты жіліктің проксималды 
эпифизі қосылатын кішігірім буындық бет байқалады. Төменгі эпифизі асықты жіліктің 
дисталды эпифизі және асықты сүйекпен қосылатын буындық беті бар латералды 
толарсақпен (malleolus lateralis) бітеді. Асықты жілік шыбығының тікелей тері астында 
орналасқан латералды толарсағынан басқа бөлігі өне бойында бұлшықеттермен 
жабылған.
Сүйектенуі. Сирақтың екі сүйегінде де алғашқы сүйектену нүктелері ұрықтың 8-
аптасында айқындалады. Екіншілік нүктелер төмендегідей: асықты жілік эпифизінде 
туылар алдында, ал шыбығында – 4-5 жаста, дисталды эпифиздерінде екеуінде де – 2 
жаста, асықты жілік бұдырмағында – 13 жаста, асықты жіліктің дисталды эпифизі – 16-
19 жаста, ал басқа бөліктері 20-22 жаста бітіседі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   200




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет