15
«Мо ласындай бақсының, жалғыз қалдым
– тап шыным». Мұнда «мо ла тә різ ді
дөң ки ген (мола
– өлген адамның сүйегі жерленген бейіт)» де ген ма ғы нада айтылып
тұр. «Бақ сы –
ер те де ел қы ды рып, ау русыр қау ды ем дей тін бал гер ден «гө рі жын
да рын ша қы рып», жай адам ның қо лы нан кел мей тін не ше түр лі ісәрекет көр сет
кен ді гі мен аты шық қан тәуіп. Кө бі не се ау ру дың бой ынан «жыншай тан дар ды» қу ып
«ем деу ге» ше бер бол ған». Сол ор та ның тү сі ні гі бой ын ша Абай өзінің ру ха ни жал ғыз
сы ра уын «бақ сы ның моласына» теңеп отыр.
Р.Зайкенова«Абайтану» оқулығы
Білгенүстінебілетүс
Өзі не дей ін еш кім тап па ған қи ын ұй қас ты өлең тү рі не ар нап Абай ән де
шы ғар ған. Бұл ән нің әр жыл да ры жа зыл ған се гіз нұс қа сы бар. Ән нің 1тү рін
1920 жыл да ры Ақ мо ла об лы сын ара ла ған А.Э.Бим боэс ән шіақын Мұс та фа
Нұр ба ев тан
жа зып алып, но та ға тү сір ген. Екін ші сін 1922 жы лы А.В.За
таевич Орын бор қа ла сын да Құс тай Мыр за бе ков пен Кә рім Қаш қым ба ев тың
ай туы бой ын ша но та сын жаз ған. Үшін шітөр тін ші сін ком по зи тор Л.Ха ми ди
1935 жы лы Әр хам Кә кі тай ұлы нан жә не 1938 жы лы Жү сіп бек Еле бе ков тен
жа зып ал са, бе сін шіал тын шы сын 1938 жы лы му зы ка зерт теу ші сі, про фес сор
Б.Г.Ер за ко вич Те мір бо лат Ар ғын ба ев тан жә не 1939 жы лы Қу ан Ле ке ров тен
жа зып алып, но та ға тү сір ген. Ән нің 7–8нұс қа сын 1984 жы лы Мә кен Мұ қа
мет жа но ва мен Қа ли Бай жа нов тың орын дау ын да му зы ка ма ма ны Қай рол ла
Жүз ба сов но та ға тү сір ген. Ком по зи тор С.И.Ша бельс кий «Абай ды ес ке алу»
де ген фор те пи ано лық триосы ның бір бө лі мін осы «Се гізаяқ қа» ар на ған.
«Абай» энциклопедиясы
Достарыңызбен бөлісу: