65
Білгенгемаржан
Ғылымифантастика(ағылш.
scіencefіctіon – ғы лы ми ту ын ды)
–
көр кем әде би
ет те, сон дайақ ки но, кес кін де ме т.б. өнер са ла ла рын да қа лып тас қан жанр.
Ғы лы ми фан тас ти ка өнер де гі дер бес жанр ре тін де XX ға сыр да қа лып тас қа
ны мен, оның қай нар бас тау ла ры ежел гі әп са на лар да, ау ыз әде бие тін де жа тыр.
Оған қи ялға жай ып тық, ер те гі лік қа си ет те тән. Қа зір гі әде би ет та ну мен өнер
та ну ғы лы мын да фан тас ти ка ның «ер те гі лік» жә не «ғы лы ми» бел гі ле рі нің ара жі гі
ажы ра тыл ма ған. Әде би ет те ғы лы ми фан тас ти ка – ғы лы ми поэ зия жә не ғы лы ми
про за бо лып, екі пі шім де қа лып тас ты. Поэ зия да ғы ғы лы ми фан тас ти ка жал пы
фан тас ти ка лық
ар на дан бө лек ше, фи ло со фия лықәлеу мет тік ба ғыт та ғы мүм
кін ді гі мен ерек ше ле не ді. Ғы лы ми фан тас ти ка про за ның бар лық жан рын да (ро
ман, по вес ть, әң гі ме т.б.) қар қын ды да мып, көр кем әде би ет тің ар на лы са ла сы на
ай нал ды.
«Қазақэнциклопедиясы»
Білгенүстінебілетүс
Тоғызқұмалақ – қа зақ тың ұлт тық дәс түр лі ой ын да ры ның бі рі, ақылой
ой ыны. То ғыз құ ма лақ өз ге ел дер де де та рал ған. Қыр ғызс тан
мек теп терін де
то гузкор гоол дан олим пиада өтіп тұрады.
Қы тай да,
Қа ра қал пақ стан да
кі тап тар, ғы лы ми ең бек тер шы ғу да. Сон дайақ көр ші лес Ал тай да Қа ра шай
Шер кеш те, Са ха да үй ір ме лер ашы лып, Еуро па ның бір не ше ел ін де то ғыз құ
ма лақ та ра лып ке ле ді.
Қа зір әлем де то ғыз құ ма лақ қа ұқ сас мы сыр лық
калах, Моң ғо лия да
эсон
коргоол, ШриЛан ка да
олинда калия,
аф ри ка лық тар да манкала,
габата,
абапа,
нам-нам,
бао,
тамподуо,
омвесо,
маработ, тұ рақ ты аме ри ка лық
тар да
аджи-бото,
варрироунд жә не
роунд, азия лық тар да
сунгка,
паллан-
гули,
гонгкак сын ды ой ын дар бар.
«Қазақэнциклопедиясы»
Міне,қызық!
Талап Сұл тан бе ков «Бі лім жә не ең бек» жур на лын да бас ре дак тор бо лып қыз мет
іс теп жүр ген де, Әлім хан Ер ме ков тің «Ала шор да шы лар» ма қа ла сын
жа рия ла ға ны
үшін жұмысынан босай ды.
Достарыңызбен бөлісу: