Интерпретативизм: зерттеуші тақырыпқа түсіністікпен қарауға және оны
түсінуге тырысады.
Сыни теория: зерттеуші репрессиялық құрылымдармен күресудің
белсенді
қатысушысы болып табылады.
Қорытынды
Зерттеу саласында әртүрлі парадигмалар әлемге қарауға болатын әртүрлі
линзаларды ұсынады. Позитивизм, интерпретативизм және сыни теория зерттеушілер
сұрақтарға
қалай
қарайтынын,
деректерді
жинайтынын
және
олардың
қорытындыларын түсінетінін басшылыққа алатын үш негізгі парадигманы білдіреді.
Бұл парадигмалар арасындағы айырмашылықтарды түсіну зерттеушілерге ӛздерінің
ғылыми жобалары мен әдістемелері туралы саналы таңдау жасау үшін қажет. Әрбір
парадигманың күшті және әлсіз жақтары бар. Позитивизм
объективтілігі мен
жалпылануы үшін бағаланады, бірақ ол күрделі
әлеуметтік құбылыстарды тым
жеңілдетуі мүмкін. Интерпретативизм терең түсінік береді, бірақ оның субъективтілігі
мен жалпылау мүмкіндігі шектеулі екендігі үшін жиі сынға ұшырайды. Сыни теория
билік құрылымдарын сынау және оларға қарсы тұру үшін күшті құрал ретінде қызмет
етеді, бірақ кейбіреулер оны саяси тұрғыдан бейтарап деп қабылдауы мүмкін. Сайып
келгенде, зерттеу парадигмасын таңдау зерттеу сұрағына,
зерттеушінің мақсаттары
мен дүниетанымына байланысты. Сонымен қатар, кейбір
зерттеушілер зерттейтін
құбылыстар туралы толық түсінік қалыптастыру үшін осы парадигмалардың
элементтерін араластырады. Осы үнемі дамып
келе жатқан салада зерттеу
парадигмалары білімді әртүрлі пәндерде қалай ашатынымызды, түсіндіретінімізді
және қолданатынымызды анықтауды жалғастыруда.
Достарыңызбен бөлісу: