«Ежелгі дәуір әдебиеті» «Алып Ер Тұңға» дастаны
жүктеу/скачать 3.69 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Жанры: Роман « Композициялық талдау: Басталуы
- Дамуы
- Шешімі
- Мамырбайдың бәйбішесі
| Ұқсас шығарма: «Аңыздың ақыры» эпизоды Әбіш Кекілбаев
«АҚБІЛЕК» ЖҮСІПБЕК АЙМАУЫТОВ « Тақырыбы: Әйел теңдігі « Идеясы: Қазақ халқының аумалы-төкпелі кезеңін суреттей отырып, қазақ қыздарының тағдырын, бақытты өмір үшін күресу долын көрсету. « Жанры: Роман « Композициялық талдау: Басталуы: Алтай табиғаты.Патша әскерінің лаңы. Байланысуы: Мұқаштың сатқындығы. Ақбілектің қара мұрт офицер қолында ойыншық болуы. Офицер моно- логі, Мұқаш, Бекболат туралы. Дамуы: Ақбілектің басынан өткен қиындықтар. Дуананы кездестіріп, еліне оралуы. Шиеленісуі: Ақбілекті қабылдамаған ауыл. Ақбілектен бас тартқан Бекболат. Шарықтау шегі: Жаңашылдыққа ұмтылған, білімді, көзі ашылған Ақбілек. Шешімі: Бақыт пен махаббатқа қол жеткізген Ақбілек. « Кейіпкерлері: Мамырбай - Ақбілектің әкесі, көңілі түзу, ниеті ақ, жасық жан. «Баласының жақсы болғаның бір кісідей тіле- уші еді, балажан кісі. Болыс ішінен де қадірі басым, салмақты, табанды кісі еді.» Мамырбайдың бәйбішесі - Ақбілек үшін бәріне дайын болған, қорғау кезінде 25 дүре соғылған, орыстар қолы- нан мерт болған анасы. Ақбілек - құрбыларының алды, теңдікке ұмтылған қазақ қыздарының жиынтық бейнесі. Әке-шешесінің еркесіғ ажарына көркі сай, қанша қиындық көрсе де, соңында мақсатына жеткен жан. «МАмырбайдың Ақбілегі, Ақбілегі - жас түлегі, айы-күні сұлу қызы, алтын сырға, күміс шолпы сылдырлатып, былдырлатып, ақ көйлегің көйлендетіп жүрген сұлу...» Мұқаш - жеке басының қамын ойлаған, мансапқор надан. Ақбілекті ұстап берген сатқын, ойы арам, әрекеті па- сық жан. «...Таңқы мұрын, бадырақ көз, шұнақ құлақтау, жарбақтау кірпі шаш, қырыс маңдай, қара сұр жігітпін. Жасым отыз бесте. Әкем - Тойбазар, өзім Мұқаш болғалы аузым асқа, ауым атқа жарыған емес... Жалғыз кемдігім - қағаз танымаймын...» Бекболат - роман басында Ақбілекке ғашық болып, сөз салып жүрген жігіті, «қара торы, орта бойлы, қошқар тұмсық, түлкі мұрт, шүңірек көз жігітпін. Жасым жиырманың жетеуінде... Басымда барқытпен тысталған қара елтірі жекей тымақ, үстімде орысшалау пенжек, шалбар. Сұр шапан, күміс белбеу бар... Өткір кездігі мен дабыл байлайтын шеттегі- өнерсіз жігіт емес екенін көрсетеді...» Офицер - «Қарамұрт» деп Ақбілек түріне қарап ат қойған. орыс саясатының жинақ көрінісінен бөлек, болмысы түзу жан. Романовтар әулетінен шыққан, Ақбілекті ұнатып қалған адам, адамгершілігі бар деп сипатталады. жүктеу/скачать 3.69 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|