Арман -пв баспасы



Pdf көрінісі
бет9/162
Дата31.05.2024
өлшемі3.91 Mb.
#502151
түріОқулық
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   162
10 сынып. Арман ПВ. ҚГБ

Кі­тап­–­асыл­қа­зы­на­
1. Әуе зов М. Абай ды біл мек па рыз ой лы жас қа (Иб ра һим Құ нан бай ұлы ның ғұ мыр­
на ма сы). Оқу құ ра лы (Құр., ал ғы сө зін жаз ған М.Мыр зах ме тұлы). – Ал ма ты: 
Са нат, 1997. – 416 б.
2. Мыр зах ме тұлы М., Шой ын бет Ж., Әліп хан М. Абай мұ ра сы ның өзек ті мә се ле­
ле рі. Оқу құ ра лы.

Ал ма ты, 2010. – 140 б.
3. Абай та ну (Қа зақ жә не орыс тіл де рін де биб лиог ра фия лық көр сет кіш). Құ рас­
тыр ған: М.Мыр зах ме тұлы. – Ал ма ты: Мек теп, 1988.
4. Бай ға лиев Б. Абай өмір бая ны ар хив де рек те рін де. – Ал ма ты: Арыс, 2001. – 134 б.
5. Әуе зов М. Абай жо лы. Ро ман­эпо пея. – Ал ма ты: Жа зу шы, 2013.
«Сегізаяқ»­өле­ңі
«Сегізаяқ» өле ңі (1889 ж.) – оқ шау тұр ған соны ту ын ды. Абай дың қа зақ 
поэ зия сы на 8 тар мақ ты етіп, тың нан қос қан шу мақ өр не гі. Өлең нің өзі се гіз 
тар мақ ты 25 шу мақ тан тұ ра ды. Мұн да ғы бас ты ерек ше лік – әр шу мақ тың 
се гіз жол дан қай ыры лу ын да. Сондықтан өлең «Сегізаяқ» деп ата лады. Соң ғы 
екі тар мақ та ай тай ын де ген ой ын қо ры тындылап оты ра ды. Бұл шы ғар ма ның 
ыр ғақ тық құ ры лы сы да өз ге ше. Шу мақ 5 бу ын ды тар мақ тар мен 7–8 бу ын ды 
тар мақ тар дың жүй елі түр де үй ле суі ар қы лы тү зіл ген. Мұн да 4 түр лі ды быс 
үн дес ті гі не не гіз дел ген «а а б в в б г г» де ген үй ле сім бар.
Үйде­орында
Білгенге­маржан
АРМАН
-ПВ
 баспасы
Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ
*
Книга предоставлена исключительно в образовательных целях
согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217


12
Алыс тан сер меп,
Жү рек тен тер беп,
Шы мыр лап бой ға жай ыл ған;
Қиуа дан шау ып,
Қи сы нын тау ып,
Та ғы ны же тіп қай ыр ған,
Тол ғауы тоқ сан қы зыл тіл,
Сөй лей мін де сең өзің біл.
Өт кір дің жү зі,
Кес те нің бі зі,
Өр не гін сен дей са ла ал мас.
Біл ген ге мар жан,
Біл мес ке ар зан,
На дан дар бәһ ра ала ал мас.
Қи нал ма бе кер, тіл мен жақ,
Кө ңіл сіз құ лақ – ой ға олақ.
Қай най ды қа ның,
Аши ды жа ның.
Мі нез де рін көр ген де,
Жі гер лен, сіл кін.
Қай рат тан, бер кін,
Деп на си хат бер ген де,
Ұят сыз, ар сыз сал ты нан,
Қал ғып ке тер ар ты нан.
«Сегізаяқ» өле ңі нің шу мақ тық өр не гі қа зақ поэ зия сы на жа ңа түр бо лып 
қо сы лып, қа лып та сты. Мә се лен, ХХ ға сыр дың бас ке зін де Ш.Құ дай бер діұлы, 
А.Байт ұр сы нұлы, С.То рай ғы ров осы түр ді пай да лан са, 1970 жыл да ры са ти-
рик-ақын Қа жы тай Ілиясұ лы «Сегізаяқ» өл ше мі нің не гі зін де «Өгіз аяқ» де ген 
өлең жа зып, қа зақ па ро дия жан ры на жа ңа ша сер пін бер ді. 
«Сегізаяқ» – Абайдың көзі тірісінде халық арасына кең таралып кеткен 
әндерінің бірі. Сондықтан оның сегіз түрлі нұсқасының болуы заңдылық және 
бұлардың барлығын әншілер мен Абайдың көзін көрген туыс тары түпнұсқалық 
сипатын сақтай отырып, біздің заманымызға жеткізген.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   162




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет