Пән Информатика сынып 8 Күні.. сабақ №: 2 сағ. саны.: 1 Тақырып
жүктеу/скачать 0.71 Mb.
|
| § 4.2, бет. 44-50
Дербес компьютердің құрауыштары. Дербес компьютерлерді жіктеу. Пән Информатика сынып 8___ Күні _._ . сабақ №: 11 сағ.саны.: 1 Тақырып: Компьютер бөліктерінің негізгі қызметтері. Программалық басқару принципі. Программалық қамсыздандырудың құрамы мен құрылымы. Мақсат: Оқушылардың компьютер бөліктерінің қызметтері және оның бағдарламалық қамсыздандыруы туралы білімдерін қалыптастыру. Программалық басқару принципін жүзеге асыруды үйрету. Міндеттер: Білімділік – Оқушыларды компьютердың негізгі бөліктерінің қызметтерімен таныстыру. Дамытушылық –Оқушылардың компьютер құрылысы ажырата білу дағдылары мен қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік – Талапқа сай таланты да, білімді оқушыларды тәрбиелеу. Сабақ түрі: лекция сабақ Сабақ типі: аралас сабақ Әдіс-тәсілдер: түсіндірмелі – иллюстративті, көрнекілік, сұрақ -жауап Құрал-жабдықтар компьютер Пайдаланылған әдебиеттер: 1) Н.Т. Ермеков, Н.Ф.Стифутина Информатика 8 сынып, оқулық; 2)Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Әдістемелік нұсқау, 8 сынып. 3) Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Дидактикалық материалдар, 8 сынып. Сабақ барысы
а)оқушылар тізімі; ә)кабинет жағдайы; б)сабақ барысымен таныстыру.
2. Аналық тақша құрауыштарын атап шық? 3. Монитор неге арналған? 4. Мақсатына қарай ДК-лер қандай топтарға бөлінеді?
Микропроцессор (МП) – бұл ДК-нің орталық блогы, ол машинаның барлық блоктарының жұмыс басқаруға және ақпаратпен арифметикалық және логикалық операциялар орындауға арнлған. Микропроцессор немесе, әдетте оны процессор деп атайды, компьютердің миы болып табылады. Процессордың негізгі бөліктері – арифметикалық-логикалық құрылғы, басқару блогы, жад регистрлері. Арифметикалық-логикалық құрылғыда сандық және символдық ақпараттармен арифметикалық және логикалық операциялар орындалады. Басқару құрылғысы компьютердің барлық құрауыштарының жұмысын үйлестіреді, яғни белгілі бір басқару сигналдарын қалыптастырып, қажетті уақыт кезеңдерінде оларды жіберіп тұрады, операцияларды орындау үшін жад ұяшықтарының адрестерін пішімдейді де, бұл адрестерді ЭЕМ-нің сәйкес блоктарына жібереді. Процессордың сипаттамасын тактілік жиілігі мен разрядтылығы айқындайды. Процессордың тактілік жиілігі мегагерцпен өлшенеді. 1 МГц тактілік жиілік процессордың секундына бір миллион қарапайым операция орындауына парапар. Компьютердің өнімділігі ішкі жад көлеміне, процессордың тактілік жиілігіне, процессордың разрядтығына, кеңарна разрядтығына байланысты. Компьютердің ішкі жады негіз болып табылады, өйткені процессор тек сонымен ғана тікелей жұмыс істейді. Процессорды ақпаратпен қамтамасыз етіп, үнемі жұмыс істейтін болғандықтан, оны жедел жад деп те атайды. Компьютердің ішкі жады реттелген электрондық элементтердің жиынтығынан тұрады. Әрбір элемент екі тұрақты қалыптың бірінде ғана болады. Яғни, ол екілік разряд болып табылады немесе бір бит ақпарат сақтайды. Сыртқы жад ДК-нің сыртқы құрылғыларына жатады және қашан болса да, қандай да болса міндеттерді шешуге қажет болуы мүмкін кез келген ақпаратты ұзақ уақыт сақтау үшін қолданылады. Процессор мен жадты ақпараттық кеңарна немесе ішінде басқа шиналар: деректер беру кеңарнасымен адрес беру кеңарнасы бар шина жалғастырады. Деректер шинасы мен адрестер шинасынан басқа жүйелік шинаға машинаның барлық блоктарына нұсқаулар беруге арналған командалар шинасы мен электрқоректену жүйесіне ДК блоктарын қосуға арналған қоректендіру шинасы кіреді Сергіту жаттығулары (2 мин) 5) Өткен тақырыпты бекіту (10-15 мин) Тапсырмалар мен сұрақтар: 1. Ішкі жадта ақпарат қалай сақталады? 2. Ақпараттық кеңарна деген не? 3. Процессор қандай қызмет атқарады? 4. Тактілік жиілік деген не? 5. Басқару құрылғысы не істейді? 6)Сабақты қорытындылау Оқушыларға компьютердің бөліктерінің қызметтері және компьютерді программалық басқару принципі туралы жалпы мағлұмат беру. 7) Үйге тапсырма § 5.1, бет. 51-60 Дербес компьютердің құрылымы және оның жұмыс істеуі. Пән Информатика сынып 8___ Күні _._ . сабақ №: 12 сағ.саны.: 1 Тақырып: Операциялық жүйе және оның түрлері. Операциялық жүйе ядросы. Мақсат: Оқушылардың операциялық жүйе және олардың түрлері туралы білімдерін қалыптастыру. Операциялық жүйе ядросы ұғымымен таныстыру. Міндеттер: Білімділік – Оқушыларды операциялық жүйе және олардың түрлерімен таныстыру. Дамытушылық –Оқушылардың компьютер құрылысы ажырата білу дағдылары мен қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік – Талапқа сай таланты да, білімді оқушыларды тәрбиелеу. Сабақ түрі: лекция сабақ Сабақ типі: аралас сабақ Әдіс-тәсілдер: түсіндірмелі – иллюстративті, көрнекілік, сұрақ -жауап Құрал-жабдықтар компьютер Пайдаланылған әдебиеттер: 1) Н.Т. Ермеков, Н.Ф.Стифутина Информатика 8 сынып, оқулық; 2)Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Әдістемелік нұсқау, 8 сынып. 3) Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Дидактикалық материалдар, 8 сынып. Сабақ барысы
а)оқушылар тізімі; ә)кабинет жағдайы; б)сабақ барысымен таныстыру.
1. Ішкі жадта ақпарат қалай сақталады? 2. Ақпараттық кеңарна деген не? 3. Процессор қандай қызмет атқарады? 4. Тактілік жиілік деген не? 5. Басқару құрылғысы не істейді?
Операциялық жүйе – бұл компьютерді іске қосқан кезде жүктелетін және оның барлық құрылғыларының жұмысын басқаратын арнайы программа. Операциялық жүйе адам мен компьютердің электрондық құрауыштары және қолданбалы программалар арасында келістіруші қызметін атқарады. Ол адамның программаларды іске қосуына, барлық мүмкін деректерді оларға беруге және олардан алуға, программа жұмысын басқаруға, компьютердің және оған қосылған құрылғылардың параметрлерін өзгертуе, ресурстарды қайта бөліп беруге мүмкіндік береді. Дербес компьютерде жұмыс істеу, оның операциялық жүйесімен жұмы сістеу болып табылады. Операциялық жүйелер:
болып бөлінеді. Бір міндетті операциялық жүйелер қай кезде де адамның компьютерде тек бір ғана іспен шұғылдануына, яғни тек бір ғана мәселені шешуге мүмкіндік береді. Көп міндетті жүйелер бірнеше программаны қатар іске қосуға мүмкіндік береді. Бір адам ғана пайдаланатын операциялық жүйелер компьютерде тек бір адам ғана жұмыс істеуіне мүмкіндік береді. Бірнеше адам пайдаланатын жүйеде әрбір пайдаланушы өз ақпаратына пароль енгізіп, тек жее өзінің ғана аша алатын ақпаратына шыға алады. Соңғы жылдары графикалық көптерезелі интерфейс компьютерлермен жұмыс істеудің стандартына айналды. Мұнда қажетті әрекеттер мен объектілердің сипаттамалары мәтін түрінде енгізілмейді, маустың көмегімен менюден, файлдар тізімімен және т.с.с таңдалады. Қазіргі кезде дербес компьютердің операциялық жүйесінің екі типі кең таралған. Бірінші ипіне MicroSoft компаниясының ұқсас екі жүйесі Windows 95 пен Windows NT жатады. Windows тұйық жұмыс ортасы болып табылады. Бұл – операциялық жүйе деңгейінде мүмкін болған кез келген операцияларды Windows-тан шықпай-ақ орындауға болады деген сөз. Сергіту жаттығулары (2 мин) 5) Өткен тақырыпты бекіту (10-15 мин) Тапсырмалар мен сұрақтар:
6)Сабақты қорытындылау Оқушыларға операциялық жүйе және олардың түрлері туралы жалпы мағлұмат беру. 7) Үйге тапсырма § 6.1, 6.2, 6.3, бет. 61-79 Операциялық жүйе. Пән Информатика сынып 8___ Күні _._ .. сабақ №: 13 сағ.саны.: 1 Тақырып: Каталогтармен, файлдармен және дискілермен жұмыс жасаудың негізгі командалары. Қолданбалы программаларды жіберу. Мақсат: Оқушылардың каталогтармен, файлдармен және дискілермен жұмыс жасаудың негізгі командалары туралы білімдерін қалыптастыру. Қолданбалы программалармен жұмыс істеуге үйрету. Міндеттер: Білімділік – Оқушыларды каталогтармен, файлдармен және дискілермен жұмыс жасауды үйрету. Дамытушылық –Оқушылардың компьютермен жұмыс жасау дағдылары мен қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік – Тәрбиелі, білімді және ойлау қабілеті жан-жақты оқушыларды тәрбиелеу. Сабақ түрі: лекция сабақ Сабақ типі: аралас сабақ Әдіс-тәсілдер: түсіндірмелі – иллюстративті, көрнекілік Құрал-жабдықтар компьютер Пайдаланылған әдебиеттер: 1) Н.Т. Ермеков, Н.Ф.Стифутина Информатика 8 сынып, оқулық; 2)Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Әдістемелік нұсқау, 8 сынып. 3) Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Дидактикалық материалдар, 8 сынып. Сабақ барысы
а)оқушылар тізімі; ә)кабинет жағдайы; б)сабақ барысымен таныстыру.
Компьютерде файл және қапшық аттарын және қай жерде олардың орналасқанын біле отырып жұмыс істесеңдер, оларды қапшықтар терезесінің немесе Проводник көмегімен іздеу қолайлы. Бірақ бұл жағдайда іздеп жатқан файлдарынңның қай жерде орналасқанынн білу қажет. Мұндай жағдайда Windows ОЖ-де Найти деп Windows командалары көмекке келеді. Бұл команда компьютерлеріңнің қандай жерінде болса да орналасқан құжаттардың файлдарын, программаларды, қапшықтарды және тіпті желіден тұтас компьютерді жылдам іздеп табуға мүмкіндік береді. Объектіні оның аты, жасалған күні, өлшемі, типі, мазмұны немесе бұл параметрлердің жеке комбинациялары бойынша табуға болады. Мысалы, Найти командасынан өткен айда Word мәтіндік редакторы жасаған «информатика» сөзі бар барлық файлдарды көрсетуді немесе өлшемі 100 килобайттан кем барлық файлдарды және т.б. табуды сұрауға болады. Объектіні немесе объектілер тобын тауып, олармен әдеттегі қапшық терезедегідей Найти командасының терезесінде тікелей жұмыс істеуге немесе ол сақталған қапшыққа өтуге болады. Комнаданы шақыру үшін мына әрекеттер тізбегін орындаймыз: Пуск – Главное меню – Найти – Файлы и папки Экранда үнсіз келісім бойынша активті жағдайға келтірілген, онда нені іздеу керек екенін көрсетуге болатын Имя и Местонахождение қосымшасы бар Найти комнадасының диалогтік терезесі пайда болады. Тапсырма №1. Найти комнадасының көмегімен Ученик ФИО қапшықтарыңды табыңдар. 1. Пуск-Найти-Файлы и папки әрекеттер тізбегін орындаңдар 2. Найти командасының диалогтік терезесінде Имя и местонахождение қосымшасын активті жағдайға келтіріңдер. 3. Имя өрісіне Ученик ФИО -өз қапшықтарыңның атын енгізіңдер. 4. Найти батырмасын шертіңдер. 5. Егер қапшық табылса, онда терезенің төменгі бөлігінде қапшықтарыңның орналасқан жерін табу жолы көрсетіледі, сендер оны осы терезеде ашуларыңа болады. 6. Егер қапшық табылмаса, онда терезенің төменгі бөлігінде «бұл түрде бейнеленетін объектілер жоқ» деген хабарлама шығады. Сергіту жаттығулары (2 мин) 5) Өткен тақырыпты бекіту (10-15 мин) Тапсырмалар мен сұрақтар:
6)Сабақты қорытындылау Оқушыларға файлдар, дискілер және каталогтармен жұмыс жасау командалары туралы жалпы мағлұмат беру. 7) Үйге тапсырма § 6.4, 6.5, бет. 65-80 Файлдар мен қапшықтар іздеу. WINDOWS –ты баптау. Пән Информатика сынып 8___ Күні _._ . сабақ №: 14 сағ.саны.: 1 Тақырып: Вирустан тазарту программасы. Мақсат: Оқушылардың вирустан тазарту программалары туралы білімдерін қалыптастыру. Вирустан тазарту программаларымен жұмыс істеуді үйрету. Міндеттер: Білімділік – Оқушыларды антивирустық программалармен таныстыру. Дамытушылық –Оқушылардың компьютерлік программалармен жұмыс жасау дағдылары мен қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік – Тәрбиелі, білімді және ойлау қабілеті жан-жақты оқушыларды тәрбиелеу. Сабақ түрі: лекция сабақ Сабақ типі: аралас сабақ Әдіс-тәсілдер: түсіндірмелі – иллюстративті, көрнекілік Құрал-жабдықтар компьютер. Пайдаланылған әдебиеттер: 1) Н.Т. Ермеков, Н.Ф.Стифутина Информатика 8 сынып, оқулық; 2)Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Әдістемелік нұсқау, 8 сынып. 3) Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Дидактикалық материалдар, 8 сынып. Сабақ барысы
а)оқушылар тізімі; ә)кабинет жағдайы; б)сабақ барысымен таныстыру.
Компьютерлік вирус – «көбейтілуге» және басқа программаларға «жұғуға» қабілетті, әдетте өлшемі шағын арнайы компьютерлік программа. Ол компьютерге пайдаланушының рұқсатынсыз, «зақымдалған» дискета немесе «зақымдалған» файлмен бірге түсуі мүмкін. Ішінде вирусы бар программа «зақымдалған» деп аталады. «Зақымдалған» программа жұмысын бастағанда, алдымен басқаруға вирус алады. Вирус басқа программаларды тауып, оларды зақымдайды. Жаңа вирустық программалардың саны үнемі көбейіп және түрлері өзгеріп отырады, сондықтан компьютер пайдаланушы вирустар табиғатын, вирустардың жұғу әдісін және олардан қорғануды білуі керек. Соңғы кезде компьютерлік вирустармен күресуде үлкен тәжірбие жинақталады, антивирустік программалар жасалды, программалар мен деректерді қорғау шаралары айқындалды. Вирус табылған кезеңнен бастап қысқа уақыт ішінде қайта пайда болатын вирустарды жеңетін антивирустық құралдар үнемі жетілдіріліп және дамытылып отырады. Вирустарды табуға және жоюға мүмкіндік беретін программалар антивирустық программалар деп аталады. Белгілі антивирустық программаларды бірнеше типтерге бөлуге болады. Детектор-програмалар белгілі вирустардың бірімен зақымдалған файлдарды табады, мұндай программалар жеке түрде сирек кездеседі. Фагтар немесе доктор-программалар, сондай-ақ вакцина-программалар вируспен зақымдалған файлдарды тауып қана қоймай, оларды емдейді де, яғни программаны вируспен зақымдалғанға дейінгі қалпына келтіре отырып, файлдардан вирус программасының тәні жояды. Фагтар өз жұмысының басында вирустарды жедел жадтан іздейді, оларды жояды, тек содан кейін ғана файлдарды емдеуге кіріседі. Ревизор-программалар вирустардан қорғайтын құралдардың ең сенімдісі. Ревизор программалардың алғашқы қалпын, яғни компьютердің вируспен зақымдалмаған кезін есте сақтайды, содан кейін оқтын-оқтын ағымдағы жағдайды алғашқы жағдаймен салыстырып отырады. Егер өзгеріс табылса, онда дисплейдің экранына хабарлама шығарады. Фильтр-программалар немесе «күзетшілер» - ұдайы компьютер жадында болатын шағын резидентті программалар. Олар компьютердің операцияларын бақылайды және компьютер жұмысының барысында вирустарға тән күмәнді әрекеттерді табады. Вирустар үнемі өзгеріп отырады және олардың саны күн сайын көбеюде, антивирустық программалар да олардан қалмауға тырысады, сондықтан әрқашан антивирустардың жаңа нұсқаларының шығуын қадағалауды қажет етеді. Сергіту жаттығулары (2 мин) 5) Өткен тақырыпты бекіту (10-15 мин) Тапсырмалар мен сұрақтар:
6)Сабақты қорытындылау Оқушыларға антивирустық программалармен жұмыс жасау туралы жалпы мағлұмат беру. 7) Үйге тапсырма § 6.6.2, 6.6.3, бет. 87-92 Компьютерлік вирус. Антивирустық құралдар. Пән Информатика сынып 8___ Күні _._ . сабақ №: 15 сағ.саны.: 1 Тақырып: Программаны архивациялау. Мақсат: Оқушылардың архивациялау программалары туралы білімдерін қалыптастыру. Архивация программаларымен жұмыс істеуді үйрету. Міндеттер: Білімділік – Оқушыларды архивациялау программаларымен жұмыс жасауды үйрету. Дамытушылық –Оқушылардың компьютерлік программалармен жұмыс жасау дағдылары мен қабілеттерін дамыту. Тәрбиелік – Тәрбиелі, білімді және ойлау қабілеті жан-жақты оқушыларды тәрбиелеу. Сабақ түрі: лекция сабақ Сабақ типі: аралас сабақ Әдіс-тәсілдер: түсіндірмелі – иллюстративті, көрнекілік Құрал-жабдықтар компьютер Пайдаланылған әдебиеттер: 1) Н.Т. Ермеков, Н.Ф.Стифутина Информатика 8 сынып, оқулық; 2)Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Әдістемелік нұсқау, 8 сынып. 3) Н.Т.Ермеков, С.Б.Пилипенко,Информатика, Дидактикалық материалдар, 8 сынып. Сабақ барысы
а)оқушылар тізімі; ә)кабинет жағдайы; б)сабақ барысымен таныстыру.
Ақпараттарды қорғау құралдарының бірі – резервтік көшірмелерді магниттік тасушыларда сақтау болып табылады. Егер файл жадтың көп көлемін алып, дискетке сыймайтын болса, мұндай жағдайларда ақпаратты сығуға мүмкіндік беретін арнайы программалар қолданылады. Мұндай сығылған файлдарды тек дискетке сақтап қана қоймай, компьютерлік желілерде байланыс арналары арқылы жіберуге де болады. Ақпаратты сығу – файлда жадтың сақтау көлемін кішірейтетін ақпаратты түрлендіру процессі. Файлда ақпаратты сығу процессі деректерді архивтеу терминімен аталады. Архивтік файл – арнайы әдіспен ұйымдастырылған файл, оның ішінде бір немесе бірнеше файл немесе сығылған қапшық, сондай-ақ файлдардың аты, оларды жасау немесе өзгерту күні мен уақыты, өлшемі т.б. туралы қызметтік ақпараттар болуы мүмкін. Архиваторлардың жұмысының принципі файлда «артық» ақпарат іздеуге және содан кейін ең кіші көлемге келтіру үшін оны кодтауға негізделген. Файлдарды архивтеудің ең кең тараған әдісі – бірдей символдар тізбегін сығу. Архивтеуші-программа тек архивтік дискеттерде орын үнемдеуге ғана емес, бірлесіп пайдаланатын файлдардың топтарын бір файлға біріктіруге де мүмкіндік береді. Бұл архив жүргізуді әжептеуір жеңілдетеді. Архивтен алу – бұл файлдарды архивке орналастырғанға дейін қандай түрде болса, архивтен тура сондай түрде қалпына келтіру процессі. Архивті шешкенде файлдар архивтен алынады да, дискіге орналастырылады. Файлдарды қаттау мен шешуді жүзеге асыратын программалар архивтеуші-программалар деп аталады. Архивтеушілердің бәрі архивтеудің негізгі функцияларын орындайды: - жаңа архив жасау - архивтен файлдарды шығару - бар архивке файлдарды қосу - өзі шешілетін архив жасау - көптомды архив жасау - зақымдалған архивті толық немесе жартылай қалпына келтіру - архивтерді бөгде адамдардың қарауынан және өзгертуінен қорғау. Сергіту жаттығулары (2 мин) 5) Өткен тақырыпты бекіту (10-15 мин) Тапсырмалар мен сұрақтар:
6)Сабақты қорытындылау Оқушыларға архивтік программалармен жұмыс жасау туралы жалпы мағлұмат беру. 7) Үйге тапсырма жүктеу/скачать 0.71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|