Пиктограммалық жазудың ерекшеліктері
жүктеу/скачать 37.16 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 85 Пиктограммалық жазудың ерекшелігін сызбамен көрсетіңіз.
- 86.А.Байтұрсынұлы ұсынған төте жазудағы ы, і фонемаларының орфографиясын талдаңыз.
- 87 Идеографиялық жазудың ерекшелігін кестеге салып түсіндіріңіз.
- 88 Буындық жазудың ерекшелігін сызбамен түсіндіріңіз.
|
Пиктограммалық жазудың ерекшеліктері Алфавиттік жазу жүйесінен айырмашылығы, пиктографиялық жазу табиғи тілдің грамматикалық, фонетикалық және басқа да ережелерін көрсетпейді, Алфавиттік жазу жүйесінен айырмашылығы, пиктографиялық жазу табиғи тілдің грамматикалық, фонетикалық және басқа да ережелерін көрсетпейді, сондықтан оның тілдік түсінігінде мәтін құра алмайды және шектеулі қызмет атқарады.сондықтан оның тілдік түсінігінде мәтін құра алмайды және шектеулі қызмет атқарады. Пиктографияда шартты және дәстүрлі элементтің болмауы оның белгілерін пиктография авторы сөйлейтін тілді білмеген кезде, яғни «жазушы» мен «оқырман» арасындағы тіл мәдениетінің бірлігі болмаған жағдайда түсінікті етеді. 85 Пиктограммалық жазудың ерекшелігін сызбамен көрсетіңіз. Пиктографиялық жазу вербалды емес коммуникация жүйесімен байланысты, бірақ онымен бірдей емес: Жеке идеографиялық жазу жүйелерінің (атап айтқанда, қытай тілінің) тарихындағы кейбір фактілер пиктограмманың идеограмма деп аталатын дамуына маңызды әсер етуді анықтауға мүмкіндік береді. тайпа аралық қатынас үшін көптеген қарабайыр халықтар қолданатын «ым тілі». Қимыл, яғни графикалық емес көрнекі белгі қарым-қатынастың бұл түрінде абстрактілі мағынаға ие болып, абстрактілі ұғымның сигналына айналатындықтан, бұл жерде абстрактілі мағыналарды білдіретін графикалық белгілерді табудың жолы сызылғаны анық. Символдық қимылдың графикалық көрінісі ол білдіретін дерексіз ұғымның графикалық көрінісіне айналады. Пиктографиялық жазу кейбір мағына бірліктерін – ең қарапайым халықаралық ұғымдарды, нақты (немесе прецедентті) объектілерді, құбылыстарды, әрекеттерді жаңғыртады, олардың мағынасы сызбалар арқылы беріледі. Осыған байланысты пиктографиялық жазудағы жазуларды әртүрлі тілдерде сөйлейтін адамдар, тіпті бұл тілдердің пиктографиялық жазбалары әртүрлі болса да түсінуі мүмкін. 86.А.Байтұрсынұлы ұсынған төте жазудағы ы, і фонемаларының орфографиясын талдаңыз. Ахмет Байтұрсыновтың төте жазу емлесін де "ы" және "і" фонемаларының орфографиясы туралы айта кеткен жөн. Осы тұрғыда ғалым: "ы" фонемасының жазылмайтын орындарын анық көрсеткен. Мысалы, "ы" фонемасы малы, қары, наны деген сөздерде н,р,л фонемаларының соңынан естілетін дыбыс болып табылады. Және "ы" фонемасы сөз басында, ортасында көмескі естіліп, және қысқы естілетін болса, сол орындарды "ы" фонемасын жазбаймыз. "ы" дыбысы көмескі естілетін сөздерге мынандай мысал келтірсек болады. Мысалы, қр, жлм, жлтр, қрн. Бұл сөздерде "ы" дыбысы аз сезілетіндіктен жазылмайды. Және де бұл сөздердк "ы" фонемасы жазылған кезде де , жазылмаған кезде де оқып, айта аламыз. Ал жоғарыда айтып өткен мал, қар, нан сөздерінің соңындағы "ы" дыбысын алып тастап, оқи да ,жаза да алмаймыз. Ал егерде ы фонемасы сөз алдында жазылмаса, оның орнына сүйеніш болып алиф харпі жазылатын болады . Мысалы, ынтық, ырғақ. А. Байтұрсынұлының бұл пікіріне қарсы шыққандар да болды. Атап айтар болсақ, Ғ. Мусин осы жайында былай деп қарсы пікір білдірді. " Ы әрпін сөз соңына ғана жазып , басқа жағдайда жазбай, тастап кетуі, және жазбаймыз деуі қызық емес пе? Дәл сол сөз соңына керек болғаны секілді сөздің басқа да жерлеріне керегі болса керек"- деп қарсы пікірін айтқан болатын. Ғалым дауысты дыбыстардың таңбалану жүйесін былай бөліп қарастырған: 1) "ы" фонемасына байланысты жазу үнемділігі; 2) "е" әрпін, фонемасын әрдайым белгілеп, таңбалар отыру керек 87 Идеографиялық жазудың ерекшелігін кестеге салып түсіндіріңіз.
88 Буындық жазудың ерекшелігін сызбамен түсіндіріңіз. жүктеу/скачать 37.16 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||