Практикалық жұмыс №3 Тақырыбы: «Криптографиялық қорғау әдістері»



бет2/2
Дата28.11.2023
өлшемі20.77 Kb.
#484630
1   2
ОИБ 3 ЖАНС

К

Е

Р

Е

М

Е

Т

Е

Е

Е

К

М

Р

Т

1

6

14

6

14

6

24

6

6

6

1

14

14

24



Б

А

Ғ

Д

А

Р

Л

А

М

А

Ш

Ы

М

Ы

Н

А

А

А

А

Б

Ғ

Д

Л

М

М

Н

Р

Ш

Ы

Ы

5

1

5

1

67

73

1

14

5

26

29

14

29

10

15

1

18

14

26

5

5

1

1

59

6
5

7

8

9

10

17


Бақылау сұрақтары:
1.Блоктік шифрлар қандай түрлерге бөлінеді?
Ашық мәтін, ереже ретінде, кез-келген ұзындыққа ие бола алады. Бұл ?жағдайға байланысты мәтін блоктарға бөлінеді және әр блок жеке шифрланады. Мұндай тәсілдер блоктік деп аталады, ал ең маңызды болып ауыстыру шифрлары табылады. Ауыстыру шифрлары берілген мәтіннің белгілерін басқа бір белгілерге ауыстыру жолы бойынша пайда болады.
2.Қарапайым орын алмастыру шифры туралы айтып беріңіз
Алмастыру шифры ашық мәтіннің белгілерін басқа белгілермен немесе символдармен белгілі бір ережеге /кілтке/ сай алмастыру арқылы алынады. Осындай шифрлардың біреуімен көпшілігіміз бала кезден таныспыз. Мысалы, А. Конан-Дойлдың «Билеп тұрған адамдар» атты әңгімесінде мәтінді қалай шифрлеу және шифрды алмастыру арқылы қалай оқуға /расшифровывать/ болатындығы жазылған. Бұл шифрда алфавиттің әр әріпіне билеп тұрған адамның бейнесі сәйкес келеді. Осы шифрды пайдаланып, ашақ мәтінді шифрлеуге болады. Бұл шифрдың криптотұрақтылығы төмен, оны ешбір есептеу техникасын қолданбай-ақ оқуға болады.
3.Қарапайым орын ауыстыру шифрымен қалай қолдануға болады?
Қарапайым орын ауыстыру шифрлары қарапайым шатастыру шифры кілт бойынша мәтіннің әріптерін басқа ретпен қояды. Тарихтан осындай шифрлармен қолдану мысалдары өте көп келтіріледі. Жиі жағдайда арнайы кестелер қолданылатын, олар қарапайым шифрация жасайтын процедуралар (кілттер) беретін. Бұл процедураларға сәйкес хабарламада әріптердің орындары ауыстырылатын. Бұл кестелердің кілттері ретінде кестенің өлшемі болатын (шатастыруды және кестенің ерекшеліктерін анықтайтын фраза).
4.Күрделі орын ауыстыру шифрында «кілт » деген не?
Екі жағдайда да берілгендерді белгілі алгоритммен өзгертеді. Өзгерту типін криптографиялық жүйе құрайтын өзгертулер тобынан таңдайды. Нақтылы өзгерту таңдайтын параметр кілт деп аталады. Әдетте (бірақ үнемі емес) кілттің ұзындығы мәліметтің ұындығынан әлдеқайда қысқа. Сондықтан кездейсоқ сандардың көзі ретінде өз басын алып қарауға болмайды. Адамдар кілттер мен парольдерді жылдам есте сақталып қалатындай таңдайды. Кездейсоқ сандардың көзі ретінде көптеген бағдарламалар жүйелерінде қолданылатын псевдокездейсоқ генераторларды қолдану қажет емес. Псевдокездейсоқ генераторларды қолданып құрылған криптографиялық жүйелер тұрақсыз, себебі оларда тек бір кілт болғандықтан, барлық ақпаратты толық алуға болады.

5.Шифроалфавит деген не?


Аламастыру негізінде құрылатын шифрлеу шифроалфавит приципін –эквиваленттер тізімін /перечня эквивалентов/ қолданады. Егер шифрлеу үшін бір шифроалфавит қолданылса, шифр біралфавитті (моноалфавитті) деп аталады.Екі немесе одан да көп алфавит қолданылса, шифр көпалфавитті (полиалфавиті) деп аталады.
6.Гамма деген не?
Есептеу техникасын қолданып шифрлеудің жылдамдығын арттыру үшін мәтіндік ақпаратты санмен көрсету қолайлы, мәтіннің символдары бірнеше цифрлы эквиваленттермен алмастырылады немесе екі еселенген кодпен беріледі. Бұл жағдайда, шифрлеу кезінде, шифрленетін мәтіннің символдары кейбір арнайы тәртіппен (кілтпен), осы тәртіп гамма деп аталады. Алғашқы мәтінге кілтті, яғни гамманы салу екі түрлі тәсілмен орындалады.Бірінші тәсілде алғашқы мәтіннің символдары сандық эквиваленттермен алмастырылады (мысалы, А-32, Б-27, В-22 және т.б), модуль К бойынша жиналады, К – алфавиттегі символдар саны, кілтімен (гаммасымен).

Достарыңызбен бөлісу:
1   2




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет