Практикум бастапқы кәсіптік білім беру бағдарламасын жүзеге асыратын білім беру мекемелерінің оқу процесінде оқу
№9 практикалық сабақ ЖАСАНДЫ ДЕМ БЕРУДІҢ НЕГІЗГІ
жүктеу/скачать 3.07 Mb. Pdf көрінісі
|
| 127
№9 практикалық сабақ ЖАСАНДЫ ДЕМ БЕРУДІҢ НЕГІЗГІ ӘДІСТЕРІН ҚАЛЫПТАСТЫРУ ЖӘНЕ ЗЕРДЕЛЕУ Сабақ мақсаты: Жасанды дем берудің фиологиялық негізімен танысу, бейбіт жəне соғыс кезіндегі ТЖ зардап шегушіге жасанды дем алдырудың əдістерін зерделеу. Практикалық дағдылар: Жасанды дем берудің дағдыларын үйрену. Нормативтік құжаттар: Адам өлімі сəттерін анықтау жəне жан сақтандыру шараларын тоқтату туралы нұсқаулық (2003 жылғы 04 наурыздағы РФ Денсаулық сақтау министрлігінің №73 бұйрығы). 1- тапсырма. Жасанды дем беру түсінігін жəне оның жасалуын оқыңыз. ХХІ ғасыр басталғалы табиғи жəне техногенді сипаттағы ТЖ апаттық саны азаймады. Жыл сайын жол апатынан 100 мыңға жуық адам қайтыс болады, əртүрлі сипаттағы жарақаттанушылар 5 есеге көп. Алғашқы көмек дер кезінде берілсе, қайтыс болғандар саны 20 %- ға азаяр еді. Сондықтан алғашқы көмек көрсетуді үйрену қазіргі адамдар үшін өзекті. Бейбіт жəне соғыс кезіндегі ТЖ зардар шегушіге алғашқы көмек көрсетуде көбіне өлімнің алдын алу себептерінің бірі жасанды дем беру əрекеті. Жасанды дем беру əдісі тарихына үңілсек, 3 жəне 5 мың жылға жуық екендігін көруге болады. Бұған барлық тілдегі «өмірге қайта келу» идиомасы дəлел. Басында жасанды дем беру асфиксия (тыныс алудың бұзылуы) жағдайында дүниеге келген сəбилерге жасалған, сосын бірден өліп кеткен адамдарға немесе өздігінен дем ала алмағанда өмірді сақтап қалу үшін қолданылады. 128 Тыныс (дем) алу – ағза мен қоршаған орта арасындағы газ алмасу физиологиялық процесі. Организм өзінің барлық жасушалары мен ұлпаларына қажетті оттегіні сіңіреді жəне өмір тіршілігі нəтижесінде жиналған көмірқышқыл газын шығарады. Тыныс алу жүйесіне ауа өткізетін жолдар (мұрын, көмек, кеңірдек) жəне өкпе жатады. Жұтылған ауа мұрын неме ауыс қуысы арқылы еніп көмей, кеңірдек арқылы өкпеге енеді. Өкпедегі брон майда тармақашаларға таралады. Бронх тармақшаларының кішкентай ұштары көпіршік-альвеолалармен аяқталады. Альвеоланың жұқа қабырғалары арқылы газ алмасу түзіледі: қанға оттегі енеді, қандағы альвеоладан көмірқышқыл газын шығады. Тыныс шығарған ауада көмірқышқыл газы көп, оттегі аз, ал тыныс алған ауада керісінше: тыныс алған ауада оттегі 20,94%, көмірқышқыл газы 0,03%, тыныс шығарғанда оттегі 4 %, ал көмірқышқыл газ 16.3%. Тыныс алу жүйесі тыныс алу жəне тыныс шығару ритмді қайталану арқылы іске асады. Тыныс алғанда кеуде белгіленген бұлшық еттері үлкейеді, ауа бронх жəне альвеолада толады, нəтижесінде өкпе де үлкейеді. Сосын кеуде бұлшық еттері босаңсыйды, кеуде жасушалар төмендейді, ол өкпені қысып одан ауа шығарады. Тыныс шығару іске асады. жүктеу/скачать 3.07 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|