Презентация№11 Өнер философиясы Құрастырған: философия ғылымдардың докторы, профессор Мирзабекова А. Ш. Қарағанды



бет4/13
Дата11.04.2024
өлшемі1.75 Mb.
#498436
түріПрезентация
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13
Дәріс 11 Өнер философиясы

Антикалық мәдениеттегі өнер


Антика мәдениетінде өнер мимезис (еліктеу) деп түсіндіріледі. Мүсін және сурет салу, қолданбалы өнерде, әдемі және үйлесімді дамыған азамат, ерлік көрсеткен жаунгер, патриот бейнеленген. Оның атлетикалық жаттыққан денесінің сұлу-лығы оның рухани байлығымен, әдептілігінің тазалығымен тіркеседі. Грек сүретшілер адам денесінің құрылымын, оның мүшелерінің үйлесімділігін, әсіресе, Олимппиялық ойын кезіндегі қимылда-рының пластикасын зерттеп бейнелеген.

Антикалық софистердің өнер философиясы


Софистердң сұлулықты түсінуінің ерекшеліктері:
- субъективизм: «әркім сұлулықты өзінше түсінеді»,
- релятивизм: «сұлулық салыстырмалы сипатта»
  • гедонизм: «сұлулық – бұл көзге және құлаққа жағымды нәрсе»

  • Софистер әсемдіктің көзі деп «дүние емес, бір нәрсенің сұлулығын қабылдауға қабілеті бар адам», - деп санаған. Өнер софистер үшін «елес, иллюзия, сағым, «алдап көтермелейтін өтірікті» жасау. Өнердегі образдарды (бітімдерді, кейіптерді) адам жасағандықтан, олар дүниенің бейнесі емес»

Сократ өнер туралы


Сократтың пікірінше, «өнер - бұл құбылыстарды жәй көшіру емес, ол дүниені еліктеу арқылы бейнелеу. Суретші дүниені зерттеп, көптеген жалқы заттардың белгілерін таңдап, жинақтап, жалпылайды. Осындай әрекет арқылы өзгертілген табиғат идеалға дейін көтеріледі. Сократ өнерде адамның рухани қасиеттерін, яғни түрі-түсі де, пропорциясы да болмайтын жанның қалпысын бейнелеу мүмкін бе? - деген сұрақ қояды. Сократ өнер философиясына «калокагатия» ұғымын (грекше: «калос» – «әдемі; «кагатос» – «ізгі») еңгізді
Сократ
б.д.д.
470- 399

Аристотельдің өнер философиясы


Аристотель: «Әдеміліктің негізгі белгілері – кеңістіктегі тәртіп, ұйқастық және анықтылық» (Аристотель «Метафизика»)
Өнер, Аристотельдің пікірінше, дүниені «мимесис», яғни еліктеу арқылы бейнелейді Аристотель өнердің өнеге-тәрбиелік маңызын «катарсистен» (адам жанын күйзеліске түсу арқылы тазартудан) көрген. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   13




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет