Балалар үйіндегі балалармен жұмыс жасаудағы терапиялық технологиялар
Балалар үйінің тәрбиеленушілерін сәтті әлеуметтендіру үшін педагог-психолог, әлеуметтік педагог келесі технологияларды қолданады.
Моритотерапия- айналадағыларға жақсы әсер қалдыруды қажет ететін жағдайға баланы әкелуге көмектесетін әдіс. Психолог-педагог балаға бір нәрсе туралы өз пікірін айтуды ұсынады және оның сөйлеу, бағалау, сәйкесінше өзін-өзі ұстау (мимика, ым-ишара, интонация және т.б.) қабілетін түзетеді. Басқаша айтқанда, бұл әдіс мінез-құлық мәдениетін қалыптастыруға көмектеседі.
Ұқсас әдісті тәжірибеде А.С.Макаренко қолданған. Айына бір рет М. Горький атындағы колонияның тәрбиеленушілері спектакль қойды. Рөлдер жеке ерекшеліктеріне сәйкес берілді (редколлегия, костюм тігу шебері және т.б.), бірақ рөлдерді тәрбиеленушінің жағымды қасиеттерін дамыту үшін берді. Көздеген мақсаты - шешендік өнерді дамыту, жаман сөздерді қолдануды жою, өз ойын сауатты және мәнерлі жеткізуге үйрету, көпшілік алдында сөйлеу және белгілі бір дағдыларды дамыту болды.
Гештальттерапиясын психолог-педагог баламен жеке жұмыс, ашық сырласып сөйлесу барысында оқиғаны іс-әрекетке айналдыру түрінде жүзеге асыра алады, мысалы, «Аяқталмаған істер», «Менің құпиям бар», «Менің түстерім» және т.б.
Логотерапия - сөйлесу терапиясының әдісі - баламен эмоционалды күйлерді вербализациялауға, эмоционалды күйзелістердің ауызша сипаттамасына бағытталған әңгімені талап етеді. Күйзелістердің вербализациясы баламен сөйлескен адамға жағымды қатынасты, жанашырлықты сезінуге дайын болуды, басқа адамның жеке басының құндылығын мойындауды тудыруы мүмкін. Бала әрдайым өзін-өзі эксплорациялауды, яғни әңгімеге тартылу шегін, көрсете бермейді. Егер ол ең төмен болса, онда балаға қуыршақтың, кейіпкердің және т.б. (Шрек, Арыстан-Алекс, Арыстан патша, Кунфу Панда, Маугли, Алдар-Көсе) атынан, яғни кез-келген кейіпкерге жүгініп, бірнеше сұрақтарға жауап беру ұсынылады. Бұл әдіс өзін-өзі конгруэнциялаудың пайда болуын - бала жеке басының күйзелістеріне, ойларына, сезімдеріне, қалауларына көңіл аударған кезде өзін-өзі танытуға әкелетін сыртқы ауызша дәлелдемелер мен баланың ішкі күйінің сәйкес келуін, қамтиды.
Достарыңызбен бөлісу: |