«Құрастыру негіздері және машина бөлшектері»
Өзін -өзі тексеру сұрақтары
жүктеу/скачать 0.84 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Дәріс 4. Муфталар, жалпы мағлұмат. Дәріс жоспары
Өзін -өзі тексеру сұрақтары.1. Шынжырлы берілістің қандай артықшылығы оның кеңінен қолданылуына себеп болды және қандай аймақтарды? 2. Шынжырдың қандай типтері кеңінен таралған? 3. Шынжыр шарнирының тозу қарқындылығы неге байланысты? 4. Шынжырлы берілістің есептелуін қай критерий бойынша жүргізеді? 5. Шынжырлы берілістің құрылымын қандай параметрлер- мен оптимизациялайды? Дәріс 4. Муфталар, жалпы мағлұмат. Дәріс жоспары:
Осьтері қиылысатын біліктердің арасында қуат беру үшін конусты тісті берілістер қолданылады, олар көбінесе 90° бұрыш-пен қиылысқан біліктер арасында куат алмастыру үшін кездеседі. Цилиндрлі тісті берілістерге қарағанда конусты берілістерді дайындау және жинау қиынға түседі, оған арнаулы станоктар мен құралдар керек. Ілінісу өлшемдерінің ауытқуынан баска құраушы конустардың төбе бұрыштарының дәлдігін және ұйқасуын сақтау керек. Бір конусты дөңгелек іс жүзінде көбінесе консольды күйде орналасады. Бұл жүктін, бірқалыпты тарамауына әкеліп соғады. Бірақ мұндай кемшілігіне қарамастан, конусты берілістер машиналарда көп тараған, себебі машина тораптарының орналасу шартына байланысты әр түрлі бұрышпен қиылысқан біліктерді қосуға мәжбүр боламыз. Олар тік тісті, қисық және дөңгелек тісті болып жасалады. Айналу жылдамдығы 2...3 м/с-қа дейін болғанда, тік тісті конусты берілістер, егер жылдамдыры одан жоғары болса, дөңгелек тістілер қолданылады, себебі олар шусыз жұмыс істейді. Конусты дөңгелектің геометриялың өлшемдері. Конусты берілістердің негізгі геометриялық өлшемдеріне ко-нус қашықтығы Ке және конустар төбесіндегі бұрыштар жата-ды. Қонус кашықтығы деп, конустың төбесінен тістің табанына дейінгі ара қашықтықты (2-сурет) айтамыз: 
мұндағы тіе — сыртқы шеңберлік модуль, тік және қиғаш тісті конусты дөңгелектердін негізгі параметрі ретінде стандартталған. Конусты берілістің беріліс қатынасы төмендегіше анықталады: 
Конусты тузу тісті берілістердің өлшемдері бүйірлік және орташа модульдер арқылы шешіледі, ал қисық тісті конусты берілістерде қосымша қалыпты модуль өлшемі енгізіледі. Бүйірлік модулінің өлшемін үлкен диаметрі аркылы ажыратамыз. Аспапты таңдап алу және дөңгелектің геометриялык өлшемдерін анықтау үшін осы бүйірлік модуль қолданылады. Конусты тісті дөңгелектің енінің ортасынан жүргізілген жазыктық бойынша анықталған модульді орташа модуль деп атайды:
Тік тісті конусты дөцгелектер үшін теменгі қатынастарды жазуға болады (3-сурет): 
b — дөңгелектің ені (жалпақтығы) (3-сурет). 
қисық конусты берілістер үшін 
 - тіс ұшының биіктігі;
 - тіс табанының биіктігі;
һ = 2,2тіе - жалпы биіктігі. 3-суретке байланысты төмендегіше жазуға болады:
Тістің ұзындығын төмендегіше анықтаймыз: 
Ал тіс табанының бұрышы 
Тісті конусты дөңгелектердің негізгі өлшемдері кестесінде берілген. Тік тісті конусты двнгелектердін өлшемдері (δ, + δ2=90°) кесте
Ілінісудегі әсер ететін күштер конусты тісті берілістерде шең-берлік, радиалды Fr және осьтік Fа күштер әсер етеді. Күштер төмендегіше жіктеледі (20.12-сурет); 
Ал F'r күші осьтік (FА) және радиалды (Fr) күштеріне жіктеледі. Радиалды күш:
осьтік күш: 
Қиғаш және дөңгелек тісті конусты берілістерде әсер ететін күштердің шамасын төменгіше анықтауға болады: шеңберлік күш:
радиалды күш: 
осьтік күш: 
Дөңгелек тісті конусты берілістерде р бұрышының шамасы ай-нымалы (есептеуде рор ~35°) болады. жүктеу/скачать 0.84 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|
