Құрастырушы: т.ғ. д, профессор Алдабергенов Қ
жүктеу/скачать 345.91 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
- Павлодар
- КЕЛІСІЛДІ
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігіС. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті Журналистика кафедрасы Қазақ журналистикасының тарихы 5В050400 «Журналистика» мамандығының студенттеріне арналған ПӘНІ БОЙЫНША ОҚЫТУ БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus) Павлодар
Құрастырушы: т.ғ.д, профессор Алдабергенов Қ.М Журналистика кафедрасы Қазақ журналистикасының тарихы 5В050400 – Журналистика мамандығының студенттеріне арналған пәні бойынша оқыту бағдарламасы (Syllabus) Жұмыс бағдарламасы___________№___Хаттама бекітілген жұмыс оқу жоспарларының және мамандықтың элективті пәндер каталогының негізінде әзірленді. Кафедра отырысында ұсынылды 20______ж. «______»____________№_____ Хаттама. Кафедра меңгерушісі ________Алдабергенов Қ.М. 20_____ж. «____» ________ Гуманитарлық-педагогикалық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды 20____ж. «_____»____________ №____ Хаттама ОӘК төрағасы _______ Ксембаева С.К. 20____ж. «_____»_________ КЕЛІСІЛДІГПФ деканы __________Сарбалаев Ж.Т. 20______ж. «_____»________ МАҚҰЛДАНДЫ: ОӘБ бастығы __________ Жуманкулова Е.Н. 20____ж. «_____»_______ Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды 20_____ж. «___»______________ №____ Хаттама Негізгі компоненттер. Оқытушы жайында мәліметтер: профессор Алдабергенов Қырықбай Мазанұлы Журналистика кафедрасының аға оқытушысы Байланыс телефондары: 47-35-27 Қабылдау күндері: дүйсенбі, сейсенбі 11.00-12.00 Аудитория № 536 Пән жайында ақпарат: «Қазақ журналистикасының тарихы»
1 апта – 1 дәріс, 1 тәжірибелік 1 студиялық 2 апта – 1 дәріс, 1 тәжірибелік Бақылау түрі: 8 және 15 аптада аралық, 5 семестр соңында – емтихан. 1 Пәннің мақсаты мен міндеттері Ұлттық баспасөз тарихы туралы сөз болғанда ежелгі түрік бітіктастарындағы рухани мұрамызға соқпай өту өсте мүмкін емес. Бұл адамзат қоғамы әлі қағазды ойлап тауып, тәжірибеде қажетіне жаратып, тұтынбаған дәуірге дейінгі ежелгі түріктердің бұқаралық ақпарат таратудың әдіс-тәсілдері мен идеясын меңгерген бағзы өркениетінен мағлұмат береді. Тас кітаптардың пішіні мен түрлері. Сюжеттік оқиға желісі мен жанрлық белгілері, көркемдік-идеялық мәні мен ақпараттық маңызы, жас мөлшерін анықтау мен жүйелеу үшін полеографиялық, фонетикалық ерекшеліктерінен түсінік беру. Пәннің мақсаты мен міндеттері: - студенттерге бұған дейінгі қалыптасқан ұлттық баспасөз тарихын ХІХ ғасырдың бастайтын оқу-әдістемелік жүйелеуге түзету жасап, қоғамдық ақыл-ойдың дамуы және ақпарат таратудың төлтума тегі мен пішіне біздің жыл санауымыздан бұрынғы 5-6 ғасырдан басталатынын, оның өзіне тән айырықша белгілері мен ерекшеліктері бары туралы жан-жақты мағлұмат ұсыну. - қазақ мерзімді баспасөзінің бағыт-бағдарына, мән-мазмұнына көркемдік-идеялық деңгейіне қоғамдық ойдың ойдың айнасы, уақыт барометрі, жаңалық жаршысы ретіндегі сол дәуірдің саяси-әлеуметтік ахуалығын қалыптасуына сәйкес баға беру. - қазақ баспасөзі тарихындағы «ақтаңдақ» тұстарға ерекше назар аудару. - студенттерге қазақ журналистикасы тарихының проблемалары бойынша зерттеу жұмыстарын жазуға ықпал ету. Ең алдымен оның ұлттық тарихымыздың дамуы кезеңдерін зерттеудегі деректік маңызынескертіп оқушы едік. Себебі, ұлттық журналистиканың өткен дәуірлердегі жинақтаған мол тәжірибесін шығармашылық ізденістері мен шеберлік жетістіктерін болашақ кәсіби маман, бүгінгі шәкірт бойына тұтаст дарыта білу – «Қазақ журналистикасы тарихының» ең басты міндеті болып саналады.
1 Журналистикаға кіріспе 2 Қазақ әдебиеті (мектеп бағдарламасы) Студенттердің білімдерін бағалау кестесі
«Қазақ журналистикасының тарихы» пәні бойынша қорытынды рейтингті есептеу әдісі Пәннің қортынды рейтингі балмен келесі формула бойынша анықталады: И=Р1+Р2/2*ВДту+э*ВДэ, мұнда И- қорытынды баға Р1 және Р2- студенттердің оқу үлгерімін ескере отырып, рейтингтік қорытынды бойынша жиналған балдар ВДту- ағымдағы үлгерімнің салмақ үлесі= 0,4 э- емтихан кезінде алынған балл ВДэ- емтиханның салмақ үлесі= 0,6 Бақылау түрі бойынша ағымдағы үлгерім балдарын есептеу Қазақ журналистикасыңы тарихы
Кафедра мәжілісінде бекітілді «__» ____________ 200_ж. №__ хаттама
Аналитикалық журналистика
Кафедра мәжілісінде бекітілді «__» ____________ 200_ж. №__ хаттама Кафедра меңгерушісі ______________ Қ.М. Алдабергенов 3. Пәннің мазмұны
3.2. Теориялық курстың мазмұны 1 тақырып Ұлттық журналистиканың бастау көзі Ұлттық журналистиканыңілкі белгісі ежелгі түрік руына алфавитімен бәдізделген Орхон, Енисей, Талас өзендері бойынан табылған тас бітіктерден көрініс тапқан. 2 тақырып «Тәржіман газеті» «Тәржіман газеті» 1883 жылғы көкек айының 10 күнінен бастап 1918 жылдың ортасына дейін Қырымның Бақшасарай қаласында шығып тұрды. Бұл мерзімді баспасөз – Ресей патшалығына қараған түрік тілдес ұлт пен ұлыстардың арасында тұңғыш жарық көрген ізашар газет болуымен құнды. 3 тақырып Қазақ мерзімді баспасөзінің пайда болуы және қазақ тіліндегі алғашқы газеттер. Қазақ публицистикасының көш басшылары. ХІХ ғасырдың екінші жартысында (1860-1900) Қазақстанда патриархалдық – феодалдық қатынастардың ыдырап, капиталистік қатынастардың ене бастауы – қоғамдық ойдың дамуына айтарлықтай ықпал етті. 4 тақырып Түркістан уалаятының газеті. Дала уалаятының газеті «Түркістан уалаяты газетінің » (1870-1882 жж) жалпы бағыты. Ресми және бейресми бөлімдеріндегі материалдар. «Дала уалаятының газетінің» (1888-1902) жалпы бағыты. Ресми және бейресми бөлімдеріндегі материалдар. 5 тақырып «Фикир» («Пікір») газеті (1905-1907ж). 1905-1907 жылдардағы қазақ баспасөзі «Фикир» («Пікір») газеті 1905 жылы 27 қарашада Орал қаласында жарық көрді. Мерзімді баспасөздің редакторы әрі шығарушысы татар халқының аяулы перзенті Кәміл Муттығұлұлы Тухватуллин болды. «Торғай» газеті («Тургайская газеті») 1896-1910 жылдар. Онда жарияланған материалдар. 6 тақырып 1910-1914 жылдардағы қазақ баспасөзі. «Айқап» журналы және оның идеялық бағыты «Қазақстан газеті» (1911-1913жж). Газеттің бағыт-бағдары. Редакция алқасы мен авторлық құрамы. Қазақтың ой ойлаған оқығандарын топтастырып, ұлттың мұң-зарын ортаға салып, қоғамдық пікірдің дамуына желкен болған тұңғыш «Айқап» журналының (1911-1915) тарихи маңызы. 7 тақырып ХХ ғасырдың басындағы қазақ тіліндегі кітаптар Қазан, Уфа, Орынбор, Санкт-Петербург, Мәскеу, ташкент қалаларында қазақ тіліндегі кітаптардың басылуы. Қоғамдық-саяси әдеби кітаптардың көбеуі. 8 тақырып «Қазақ» газеті. Қолжазба «Садақ» журналы «Қазақ» газетінің жарыққа шығуына тікелей ықпал еткен қоғамдық-саяси, әлеуметтік – шаруашылық, мәдени-рухани алғышарттар. Б. Майлин мен Ж. Тілепбергенұлының редакторлық публицистік қызметтері. 9 тақырып Қазақтың жалпыұлттық бағыттағы демократиялық басылымдары (1917-1918ж). «Сарыарқа» газеті «Сарыарқа» (1917-1919) газетінің жарық көруіне қоғамдық-саяси қажеттіліктің алғышарттары. 10 тақырып «Жас азамат» газеті. «Алаш» газеті «Жас азамат» газеті – қазақ жастар баспасөзінің қарлығашы. «Алаш» газетінің (1916-1917) саяси-идеялық бағыты, редакция алқасы. 11 тақырып «Ұран» газеті. «Абай» қоғамдық-саяси және әдеби журнал «Ұран» газетінің шығарушылары мн редакторлары. «Абай» журналының редакция алқасы. 12 тақырып Қазақстандағы алғашқы кеңес басылымдары. Қазақстан аумағының әр тарабында баспасөздің қалыптасуы «Тіршілік» газеті (1917-1918жж). «Тіршілік» газетінің саяси бағыты, С.Сейфуллаұлының «Тіршілік» газетіндегі мақалалары. Қазақстанның Жетісу өңіріндегі қазақ және басқа да ұлттар тіліндегі мерзімді баспасөз. 13 тақырып Қазақ ССР-і құрылуы кезеңдегі өлкелік мерзімді баспасөз (1919-1920жж.) 1919 жылғы 10 шілдедегі «Қазақ өлкесін басқару жөніндегі төңкеріс комитеті туралы» декретке байланысты өлкелік газеттер ісінің жүзеге асырылуы. 14 тақырып 1921-1925 жж. Аралығындағы баспасөз Қазақстанда 1921-1925 жылдары мерзімді баспасөздің жүйеленуі. 15 тақырып Қазақстанда «Кіші Октябрь» орнату немесе ауыл шаруашылығын жаппай ұжымдастыру мен индустрияландыру жылдарындағы қазақ мерзімді баспасөзі Қазақ мерзімді баспасөзінің одан әрі жүйеленуі. Губерниялық, округтік жаңа газеттердің шығарылуы. 16 тақырып Қазақстандағы «Кіші октябрь» жылдарынан кейінгі қалпына келтіру кезеңіндегі мерзімді баспасөз 1933-1937 жылдардағы қазақ жеріндегі мерзімді баспасөздің даму жолдары. Қазақстанда республикалық салалық газет-журналдардың одан әрі қалыптасуы. 17 тақырып Қазақстандағы жаппай репрессия жылдарындағы және екінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы мерзімді баспасөз (1937-1941) 1937 жылдың «Жекелеген ауыртпалықтары», алпыс мыңнан астам қазақ зиялыларының Сталиндік репрессияның құрбандығына ұшырап, 1937-1938 жылдар аралығындағы А. Байтұрсынұлы, М. Жұмабайұлы, Е. Омарұлы, С. Аспандиярұлы, К. Ғаббасұлы, Ж. Аймауытұлы, С. Сәдуәқасұлы, Ә. Ермекұлы, Т. Шонанұлы, Т. Жүргенұлы, О. Жандосұлы, С. Сейфуллаұлы, Б. Майлыұлы, І. Жансүгірұлы, Қ. Жұбанұлы сынды озат ойлы мемлекет және қоғам, әдебиет пен ғылым қайраткерлерінің республикалық қазақша-орысша газет-журналдарда идеологиялық қысыммен нақақтан-нақақ «Ұлтшыл-фашист» деп айыпталуы. 18 тақырып Отан соғысы кезіндегі қазақ мерзімді баспасөзі Отан соғысының басталуына байланысты мерзімді баспасөз алдына қойған талаптар. 19 тақырып Халық шаруашылығын қалпына келтіру, ұлтшылдық сарынға қарсы күрес және тың игеру жылдарындағы баспасөз (1946-1960 жж.) 1946-1960 жылдар арасындағы қазақ мерзімді баспасөзінің даму жолдары. 20 тақырып Бұрынғы кеңес мемлекетінде (коммунаистік құрылысты өрістету) немесе тоқырау жылдарындағы баспасөз (1960-1980 жж.) СОКП ХХІ-ХҮІІІ съездері аралығында қазақ мерзімді баспасөзінің өсіп-өркендеуі және тоқырау процестері. 21 тақырып Қайта құрудан өтпелі кезеңге дейінгі аралықтағы қазақ баспасөзі (1985-1991 жж.) Жариялылық, демократияландырудың негізіндегі бұқаралық ақпарат құралдары жұмысынң қайта құрылуы. 22 тақырып Қазақстандағы түрлі саяси партиялар мен қозғалыстардың басылымдары (1985-1996 жж.) 1985 жылғы СОКП-ның сәуір Пленумынан соң Қазақстанда да түрлі саяси партиялары мен қозғалыстардың пайда болуы. 23 тақырып Егемен елдің ерікті баспасөзі (1991-1996жж.) Республикамыздың тәуелсіздік алуына байланысты баспасөз және бұқаралық ақпарат құралдарының қайта құрылуы.
1 тақырып Ұлттық журналистиканың бастау көзі 1.1 Ежелгі түрік руникалық алфавиті мен бәдізделген ескерткіштердегі ұлттық ақпараттың тегі мен түрлері 1.2 Ежелгі түрік тасбітіктеріндегі ақпарат таратудың ерекшелігі 1.3 Бағзы түріктердің ақпарат тарату мен сақтаудағы қолданған материалдары және оны өңдеудің технологиясын меңгеруі 2 тақырып «Тәржіман газеті» 2.1 «Тәржіман» газетінің түрік халықтары үшін тарихи маңызы 2.2 Ысмағұлбек Ғәспрәлінің ағартушылық, ұстаздық қызметінің мәні 2.3 Ысмағұлбек Ғәспрәлінің түрік тілдес ұлт пен ұлыстың қоғамдық ойын қозғауға сіңірген күрескерлік еңбегі 3 тақырып Қазақ мерзімді баспасөзінің пайда болуы және қазақ тіліндегі алғашқы газеттер. Қазақ публицистикасының көш басшылары. 3.1 ХІХ ғасырдың екінші жартысындағы көрнекті қазақ публицистері 3.2 Ш. Уәлихановтың публицистикалық еңбектері «Сот реформасы туралы», «Қырғыздардың ата-тегі», «Қырғыздардағы шамандықтың қалдықтары», «Қазақ даласындағы мұсылмандық туралы», мақалалары мен «Қытай империясының батыс өлкесі және Құлжа қаласы» очерктерін талдау
4.1 Қазақ тіліндегі алғашқы газеттер 4.2 «Түркістан уалаятының газеті» қазақ баспасөзінің қарлығашы 4.3 «Дала уалаятының газеті». Газеттің баста бағыты. 5 тақырып «Фикир» («Пікір») газеті (1905-1907ж). 1905-1907 жылдардағы қазақ баспасөзі 5.1 «Фикир» газеті һәм Камиль Мұттығұлұлы Тухфатуллин 5.2 «Қазақ газеті» және оның буржуазиялық-демократиялық бағыты 5.3 «Серке» газеті. Газетті шығарушылар 6 тақырып 1910-1914 жылдардағы қазақ баспасөзі. «Айқап» журналы және оның идеялық бағыты 6.1 «Қазақстан газеті». Газеттің шығарушылары мен авторлары 6.2 «Айқап» журналы. Шығарушылары, авторлар құрамы 6.3 «Қазақ» газетінің жаңашылдығы 7 тақырып Қазақстандағы жаппай репрессия жылдарындағы және екінші дүниежүзілік соғыс жылдарындағы мерзімді баспасөз (1937-1941) 7.1 «Алаш» газетінің атына затының қаншалықты сайлығы. Газетке ат таңдаудағы редактор Көлбай Төгісовтың көзқарасы мен азаматтың идеялық ұстанымы 7.2 «Бірлік туы» газетінің идеялық нысанасы. Мұстафа Шоқайұлы мен Солтанбек Қожанұлыныңұлттық идеологиялық күрестегі орны 7.3 «Ұран» газетінің ұлт ұраны болуға ұмтылысы 8 тақырып Отан соғысы кезіндегі қазақ мерзімді баспасөзі 8.1 Қазақстанда Отан соғысы тұсында шығып тұрған республикалық, облыстық, аудандық мерзімді баспасөз 8.2 Баспасөз бетіндегі майдан мен тыл тақырыбы 8.3 Майдандық газеттер 9 тақырып Халық шаруашылығын қалпына келтіру, ұлтшылдық сарынға қарсы күрес және тың игеру жылдарындағы баспасөз (1946-1960жж.) 9.1 «Ұлтшылдық сарынға қарсы күрес» және «Тың игеру жылдарындағы» қазақ баспасөзі 9.2 1949-1960 жылдар аралығында әдебиетке, ғылыми және шығармашылық қызметке араласқан, қазақ интеллигенциясының арасында «ұлтшыл» деп кінә тағып, жазаланған зиялылар және олардың шығармашылық еңбектері туралы бұқаралық ақпарат құралдарында бұрмаланып берілген материалдар
10.1 1950-1960 жылдар аралығындағы Қазақстандан жаңадан шыққан педагогикалық, сатиралық және мәдени, әдеби басылымдар 10.2 «Қазақстан мұғалімі» газетінің тарихы 3.4 Студентің өздік жұмысының мазмұны
Өздік жұмысқа ұсынылатын тақырыптар 1 тақырып Қайта құрудан өтпелі кезеңге дейінгі аралықтағы қазақ баспасөзі (1985-1991 жж.) Ұсынылатын әдебиет: (26) 56-83 б. 2 тақырып Қазақстандағы түрлі саяси партиялар мен қозғалыстардың басылымдары (1985-1996 жж.) Ұсынылатын әдебиет: (22) 33-66 б. 3 тақырып Кеңес үкіметі дәуіріндегі қазақ мерзімді баспасөздінің қалыптасу, даму тарихы Ұсынылатын әдебиет: (34) 92-222 б. Мамандықтың оқу жұмыс жоспарларынан көшірме 050400 «Журналистика» Қазақ журналисткасының тарихы
Қолданылатын әдебиеттер тізімі Негізгі:
Қосымша:
жүктеу/скачать 345.91 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
