Гемоглобин мен миоглобиннің айырмашылығы
Миоглобин мен гемоглобин - молекулалық оттегімен байланысатын гемопротеидтер. Бұл үш өлшемді құрылымын рентгендік кристаллография арқылы шешетін алғашқы ақуыздар. Ақуыздар - бұл пептидтік байланыс арқылы қосылған аминқышқылдарының полимерлері. Аминқышқылдары - белоктардың құрылыс материалы. Жалпы пішініне байланысты бұл ақуыздар глобулярлық белоктарға бөлінеді. Глобулярлы ақуыздардың сфералық немесе эллипсоидты формалары бар. Бұл бірегей глобулярлық ақуыздардың әр түрлі қасиеттері ағзаға олардың арасында оттегі молекулаларын ығыстыруға көмектеседі. Бұл арнайы белоктардың белсенді жері суға төзімді қалтаға қапталған темір (II) протопорфирин IX -тен тұрады.
Гемоглобин мен миоглобин
• Гемоглобин қандағы оттегін тасымалдайды, ал миоглобин бұлшықеттерде оттегін тасымалдайды немесе сақтайды.
• Миоглобин бір полипептидтік тізбектен, ал гемоглобин бірнеше полипептидтік тізбектерден тұрады.
• Миоглобиннен айырмашылығы, эритроциттерде гемоглобиннің концентрациясы өте жоғары.
• Басында миоглобин оттегі молекулаларын өте оңай байланыстырады және соңғы кездері қанық болады. Бұл байланыс процесі гемоглобинге қарағанда миоглобинде өте жылдам жүреді. Гемоглобин бастапқыда оттегін қиындықпен байланыстырады.
• Миоглобин мономерлі ақуыз түрінде болады, ал гемоглобин тетрамерлік ақуыз ретінде пайда болады.
• Гемоглобин құрамында полипептидтік тізбектердің екі түрі бар (екі α-тізбек және екі β-тізбек).
• Миоглобин мономер деп аталатын бір оттегі молекуласын байланыстыра алады, ал гемоглобин тетрамер деп аталатын төрт оттегі молекуласын байланыстыра алады.
• Миоглобин оттегімен гемоглобинге қарағанда тығыз байланысады.
• Гемоглобин миоглобиннен айырмашылығы оттегін де, көмірқышқыл газын да байланыстырып, түсіре алады.
Қорытынды:
Гемоглобин өкпеде оттегімен тотығып, оксигемоглобин түзеді. Организм ұлпаларында ол тотықсызданып (оттегті бөліп, көмірқышқыл газымен байланысады, карбоксигемоглобинге айналып, өкпеде көмірдің қостотығын ауаға шығарып, оттегімен тотығып, қайтадан оксигемоглобинге айналады да, жануарлар ағзасындағы газ алмасу процесін іс жүзіне асырады.
Миоглобин – қаңқалық бұлшық ет пен жүрек бұлшықетін оттекпен байланыстыратын нәруыз. Оның атқаратын қызметі – бұлшықетте уақытша оттек жетіспеушілігінің орнын толтыруға жұмсалатын оттек қорын жинақтау.
Миоглобин мен гемоглобин - молекулалық оттегімен байланысатын гемопротеидтер. Бұл үш өлшемді құрылымын рентгендік кристаллография арқылы шешетін алғашқы ақуыздар. Ақуыздар - бұл пептидтік байланыс арқылы қосылған аминқышқылдарының полимерлері. Аминқышқылдары - белоктардың құрылыс материалы. Жалпы пішініне байланысты бұл ақуыздар глобулярлық белоктарға бөлінеді.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Сейтов З. Биологиялық химия. Алматы: Қайнар, 1992
2. Жалпы биохимия негіздері. С.Бұғыбаева. Оқу құралы, Алматы “Білім” 1994
3. А.Ж.Сейтембетова , С.С. Лиходий “Биологиялық химия” Алматы “Білім “ 1994
4. Сейтов С.К. “Биохимия” Алматы 2000
Достарыңызбен бөлісу: |