2. Қуыршақтарды (матрешкаларды) бөлшектеу және жинау
1 ұпай – бала матрешканы бүктеуді үйренбеді; жаттығудан кейін ол өздігінен адекватты емес әрекет етеді: оны аузына алады, лақтырады, қағады, қолында ұстайды, т.б.
2 ұпай – бала үлкендердің іс-әрекетіне еліктеу жағдайында тапсырманы орындайды, тапсырманы өз бетімен орындамайды.
3 ұпай – бала тапсырманы қабылдады және түсінді, бірақ оны ересек адамның көмегінен кейін орындайды (көрсету немесе ауызша нұсқау); түпкілікті нәтижеге қол жеткізілгенін түсінеді; жаттығудан кейін ұя салатын қуыршақты өз бетімен бүктейді.
4 ұпай – бала тапсырманы бірден түсініп, қабылдады; оны өз бетінше орындайды; корреляциялық әрекеттердің болуы атап өтіледі; түпкілікті нәтижеге қызығушылық танытады.
9
Тағы басқалары:
Пирамиданы бөлшектеу және бүктеу;
Жұптастырылған суреттер;
Түсті текшелер;
Суреттерді бөлу;
Таяқшалардан құрастыру;
Арбаны алу.
Баллдардың қосындысы бойынша тексерілген баланы төрт топтың біріне жатқызуға болады.
Бірінші топ (10–12 ұпай) – өз әрекеттерінде нұсқауларды орындамайтын, тапсырманың мақсатын түсінбейтін, сондықтан оны орындауға ұмтылмайтын балалар. Олар ересек адаммен ынтымақтасуға дайын емес; тапсырманың мақсатын түсінбей, адекватты емес әрекет етеді. Оның үстіне бұл балалар тобы еліктеу жағдайында да адекватты әрекет етуге дайын емес.
Екінші топқа (13–23 ұпай) тапсырманы өз бетімен орындай алмайтын балалар кіреді. Олар ересектермен әрең байланысады, заттардың қасиеттерін ескермей әрекет етеді. Олардың іс-әрекетінің табиғатында белгілі бір нәтижеге жетуге деген ұмтылыс бар, сондықтан хаотикалық әрекеттер оларға тән, ал болашақта - тапсырманы орындаудан бас тарту.
Үшінші топ (24–33 ұпай) – үлкендермен ынта-ықыласпен жұмыс жасайтын балалар. Олар тапсырмаларды бірден қабылдап, бұл тапсырмалардың шарттарын түсінеді және оларды орындауға ұмтылады. Алайда, көптеген жағдайларда олар өз бетінше орындаудың барабар әдісін таба алмайды және көбінесе ересектердің көмегіне жүгінеді. Тапсырманы орындау жолын көрсеткеннен кейін олардың көпшілігі өз әрекеттерінің нәтижесіне үлкен қызығушылық таныта отырып, тапсырманы өздігінен орындай алады.
Төртінші топ (34–40 ұпай) барлық тапсырмаларды қызығушылықпен қабылдайтын, оларды өз бетінше орындайтын, практикалық бағыттылық деңгейінде, кей жағдайда көрнекі бағдарлау деңгейінде әрекет ететін балалардан тұрады. Сонымен қатар, олар өз қызметінің нәтижесіне қатты қызығушылық танытады. Бұл балалар, әдетте, психикалық дамудың жақсы деңгейіне жетеді.
10
Достарыңызбен бөлісу: |