Қорытынды:
Экспедицияның маңызды жетістіктерінің бірі экономикалық зерттеудің жаңа әдістемесін әзірлеу болды. Зерттеудің таңдамалы әдісі негізге алынды. Осы әдіспен Ф. а. Щербина отбасының қажеттіліктерінің мөлшерін-шаруашылықты және осы қажеттіліктерді қалыпты қанағаттандыру үшін қажетті жер мөлшерін анықтауға бейімделген формуланы шығарды. Қазақ өмірінің ерекшелігін сипаттау үшін монографиялық сипаттау әдісі қолданылды – жекелеген ауылдарға және тұтас қауымдық-ауылдық топтарға егжей-тегжейлі сипаттама берілді.
Ғалымдар әлеуметтік-экономикалық және шаруашылық құрылымын, жер қауымдастығының тарихын жан-жақты зерттеді, халық санағы мен оның шаруашылық құрылымын, жүздер мен рулардың құрылымын, климаттық жағдайларға байланысты мал шаруашылығының дамуын жүргізді, қазақ рулары мен тайпаларының орналасқан жерін белгіледі, олардың кең дала кеңістігінде дәстүрлі орналасуының картасын жасады, мәдениетін, жер иеленудің ерекшеліктерін сипаттады және жер пайдалану. Экспедиция өндірген бюджеттік деректер туралы замандастары жоғары пікір білдірді. А. А. Экспедицияның істерін тексерген Кауфман өз баяндамасында жұмыстың бұл бөлігін "Ф. а. Щербина сияқты бюджеттік зерттеулердің білгірі күткен шеберлікпен мінсіз орындағанын және оған қатысты ешқандай ескерту жасамайтынын" мойындайтынын жазды. Щербина экспедициясы қазақ жерінде жүргізілген ауқымды жобалардың бері болды. Ол өз еңбектерінде, жалпы өз тобымен бірге жан-жақты талдап, толық сипаттамалар жазып қалдырды.
Пайдаланған әдебиеттер:
Акишев К.А. Археология Казахстана. Основные направления и итоги // CA. - 1978. — Nº 1. - C. 5-13.
Елеуов М. Туркістан оазисіндегі археологиялык ескерткіштердін ашылу тарихы // Каз¥У хабартысы. Тарих сер.- 2006. — Nº 4. - 103-108 бб. 255бет
Левшин, 1996, 293бет.
Валиханов, 1984, 180бет .
Кушнер, 1951, 26бет.
Р. Сейсенбаев. Адольф Янушкевич “Дневники и письма” 2005жыл. 12-40бет.
Достарыңызбен бөлісу: |