С. А. Козлова, Т. А. Куликова

203 
болмауында. Мектеп жасына дейінгі балалар еңбегінің 
қоғамдық маңызы бар. 
Ежелгі уақытта, балалық шақ қысқа болып, баланың
ересектерге арналған әрекеттерге ерте қосылған кезінде, оның 
жұмысы да әлеуметтік маңызды болды. Дегенмен, қазіргі 
заманғы бала, әсіресе, мектеп жасына дейінгі бала, өндіріске 
қосыла алмайды және тиісінше материалдық құндылықтарды 
жасай алмайды. Балалардың жұмысы тәрбиелеу сипатына ие,
ересектер оған солай қарайды. Еңбек баланың өзін-өзі 
танудағы, өз мүмкіндіктері туралы білудегі қажеттіліктерін 
қанағаттандырады, оны ересек адамдармен жақындастырады - 
бұл әрекетті осылайша баланың өзі қабылдайды (әрине, бұл 
түсінік ғылыми терминге кірмейді). 
Бала еңбегінің айрықша ерекшелігі 
ойынға деген 
жақындығы болып табылады. 
Балалар еңбек міндеттерін 
орындай отырып, көбінесе ойын ойнап кетеді - суға түсіп жатып, 
сумен ойнайды, еңбек әрекетін ойынға айналдырады және т.б. 
Кіші мектеп жасына дейінгі кезеңде жұмыс үдерісін ойынға 
айналдыру ниеті анық көрінеді, бірақ тіпті үлкен мектеп жасына 
дейінгі балалар 
да еңбек әрекеттерін немесе құралдарын 
меңгермейінше, олармен ойнап, оларды ойынға айналдырады. 
Және әрдайым еңбекпен байланысты ойын жағдайын қуана 
қабылдайды. 
Еңбек үдерісінде балалар еңбек дағдылары мен шеберлігін 
үйренеді. Бірақ бұл кәсіби дағдылар емес (мысалы, металл 
жонушы немесе темір ұстасы сияқты), бұл - балаға ересектен 
тәуелсіз, өздігінше қалыптасуға көмектесетін дағдылар.
Сонымен қатар, мектеп жасына дейінгі балалардың еңбегі 
тұрақты материалдық сыйақыға ие емес. 
Баланың еңбегі ситуациялық, міндетті емес сипатқа ие, оның 
болмауынан баланың дамып келе жатқан адамгершілік бейнесі 
зардап шегеді, өйткені еңбек тұлғаның өмірлік маңызды 
қасиеттерін дамытады. 

жүктеу/скачать 4.62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: