421
(талдау,
синтездеу, салыстыру, ажырату, жалпылау, жіктеу),
сөйлеуді жетілдіру (заттардың аттарын, олармен жасалатын іс-
әрекеттерді, олардың қасиеттері мен мақсаттарын атау, заттарды
сипаттау,олар
туралы
жұмбақтар
құрастыру,
сөйлеу
дыбыстарын дұрыс айту) тәртібін, есте сақтау қабілетін, зейінін
тәрбиелеу. Әр түрлі жастағы балаларға ұсынылған бірдей
ойындарда тәрбиелік-білім беру мақсаттары, нақты мазмұндары
ұқсамауы мүмкін. Мысалы, «Таңғажайып қапшық» ойыныныда
кіші жастағы балалар заттардың атауларын және жеке белгілерін
атап үйренеді, ал орта жастағы
балалар заттарды ұстап көру
арқылы анықтайды, үлкен жастағы балалар сипаттамалық әңгіме
немесе жұмбақ құрастырып, берілген белгілер бойынша
заттарды жіктейді.
Заттармен ойындардың ішінде
сюжеттік-дидактикалық
ойындар мен қойылым ойындар ерекше орын алады.
Сюжеттік
– дидактикалық ойындарда балалар
белгілі бір рөлдерді
ойнайды, мысалы, «Дүкен» ойынында сатушыны, сатып
алушыны,
«Наубайхана»
ойыныныда
наубайханашыны,
«Ателье» ойыныныда, тігіншілерді және т.б. Қойылым
ойындары әртүрлі тұрмыстық
жағдайлар туралы пікірлерін
анықтауға көмектеседі. («Наташа қуыршақ ауырып қалды»,
«Қуыршақтың бөлмесін жасау»), әдебиеттік щығармалар туралы
(«Ертегілер еліне саяхат»), тәртіп нормалары туралы («Жаман,
жақсы деген не?», «Маша қуыршақтың үйінде қонақта»)
пікірлерін анықтауға көмектеседі.
Ұсақ қимылдардың үйлестірілуін (координациясын) дамыту
үшін және оларды көзбен бақылау үшін моторлық сипаты бар
дидактикалық ойыншықтармен ойындар ұйымдастырылады.
Бүлдіршіндер үшін шариктерді төмпешіктен қақпаға жіберу,
жиналмалы
жұмыртқалар,
шарлармен,
мұнаралармен
ойындардың түрлері қолданылады.
4-6 жастағы балаларға
бирюлькамен, кеглилермен, бильбокемен, үстел бильярдымен
422
ойындар арналған. Мектептік оқытуға
көшу кезінде осындай
ойындардың рөлі ерекше. Білектің, қолдың, әсіресе қол
саусақтарының
қозғалыс
қимылдарының
үйлесуін
(координациясын) дамыту, осы қозғалыстарды анық көзбен
бақылау – баланы жазуға үйретуге дайындықтың маңызды
алғышарттары.
Мұндай ойындарда сақтық, шыдамдылық,
табандылық, тапқырлық, кеңістікте бағдарлана білу шыңдалады.
Достарыңызбен бөлісу: