С. Б. Балшыкеев
жүктеу/скачать 1.13 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Бенедикт Нурсийский
- Франциск Ассизский
- Доменико де Гушан
| Екінші крест жорығы (1146ж.), сонымен қатар, үшіншісі (1189г.)
және тӛртіншісі (1204г.) және басқа да мҧсылмандардың қасиетті жерлерін жаулап алуға бағытталған жорықтары жеңіліспен аяқталды. Крест тағушылар тек дінге сенбейтіндер, мҧсылмандарға ғана емес, сонымен қатар, бір дінге табынушыларға қарсы соғыс жҥргізген: олар 1204 жылы 1261 жылға дейін Рим епископының билігінде болған Константинопольды жаулап алды. (Крест жорығы тарихында 1212 жылғы «балалар жорығы» қайғылы аяқталды, осының нәтижесінде он мыңдаған жасӛспірім-ер балалар туған жерінен алыс жерлерде жерленді немесе тұтқынға алынып, құлдыққа сатылған). Барлық крест жорықтары қан тӛгумен, тонаумен, мәдени қҧндылықтарды жоюмен, жҥздеген адамдардың ӛлімімен аяқталып отырды. Олар белгілі бір уақытқа дейін папа кеңесінің ролін кҥшейтті, бірақ шіркеудің бірлігін қалпына келтіру мҥмкін болмады. Мҧсылмандарды христиан дініне зорлықпен тартудың жеңіліспен аяқталу тәжірибесі бҧл мақсатқа жету ҥшін бейбітшілік жолмен шешу тәсілдерін қарастыруға мәжбҥр етті. Дәл осы шақта христиандық-қҧдайға қҧлшылық ету ортасында араб тілін, Қҧранды, басқа да жазбаша дереккӛздерін оқыту, миссионерлерді араб-тҥрік мемлекеттерінде жҧмыс істеу ҥшін дайындау бойынша жҧмыстары басталады. Крест жорығының нәтижелері - еуропалықтардың бай және арабтардың тӛл философиясымен, ғылыммен танысу, сауда және саяси қарым-қатынастарды орнату болып табылды. Ортағасырлық христиан діні монахтық ӛмірдің әсер етуінің нығаюы және кеңеюімен сипатталады. Батыс Еуропада ең алғаш монахтық орденнің 530 жылы Бенедикт Нурсийский негізін қалады. Бенедиктіктердің жарғысы кедейлікті, тазалықты, бой ҧсынуды жария етеді. Монахтар негізінде ӛзін-ӛзі қамтамасыз ету ҧстанымы бойынша ӛмір сҥрді, олар калориялы тағамдармен тамақтанды: балық, май, жеміс-жидектер, кӛкӛністер және т.б. Бенедиктіктер арасынан кӛптеген дарынды діни уағызшылар шыққан, олар славян және балтық теңізі жағалауындағы халықтардың жерінде миссионерлік жҧмыстарды атқарған. 1209 жылы Франциск Ассизский кейіннен ӛз есімімен аталған (францискандық) мардымсыз орденнің негізін салды. Бенедиктіктер сияқты, францискандықтар ӛз жарғыларына кедейлік, тазалық және бой ҧсыну анттарын енгізді. Бенедиктіктермен салыстырғанда, олар монастырларда емес, адамдар арасында ӛмір сҥрді, кӛп жиһан кезді, халыққа тҥсінікті тілде уағыздар айтты. Олар ӛздерін қайырымдылық, байлық пен мансап, тақуалық ӛмір сҥру салты арқылы қҧрметтеді. Францискандықтардың ӛзіне тән орден филиалдары болды: а) әйелдердің кларисинок ордені (рухани қыз бала Франциска Клара есімімен аталған) 76 және б) терциарилер ордені, онда жарғы бойынша ӛмір сҥретін, бірақ әр тҥрлі себептермен ақсҥйек ортадан кете алмаған тҧрғындар (ерлер мен әйелдер) болды. Францискандықтардың миссинерлік әрекетінде шек болмады. Орденнің мҥшелері - Роджер Бэкон, Бонавентура, Дунс Скотт, Уильям Оккам сияқты тҧлғалар болып табылды. 1216 жылы христиан дінінде маңызды орынға ие болған испандық монах Доменико де Гушан орденнің негізін қалады – оларды «мырза жүктеу/скачать 1.13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|