Сабақ 9-сынып қазақ әдебиеті Қажығали Мұхамбетқалиұлы «Тар кезең» романы
жүктеу/скачать 1.57 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Атадан ұл озса Анадан қыз озса Зеректігі болар
- Еректігі болар Еіткпенен су кешер Атам қазақ үлектей жараған шығар
- Шешендік сөздерді сәйкестендіреді Зеректігі болар Күтімі кеткен болар
- Етігімен су кешер Атам қазақ үлектей жараған шығар Ауыздықпен су ішер
- Айырдан нар болсам Жоқтан бар болсам Ат басына күн туса
- Атадан ұл озса Анадан қыз озса
Өзіңді тексер :
4-тапсырма Шығарма соңында әрі сүйсініп, әрі сынап қойған Алдар қарттың сауалдарына Сырым би тапқырлықпен жауап береді. Сырым Датұлының жалынды сөздерінің мағынасын басшылыққа алып, «Қарадан хан болсам, халқым қалаған шығар!» тақырыбына ой толғау жазыңыз: Дескриптор :
Өзіңді тексер: Он сегізінші ғасыр аяғында Еділ мен Жайық аралығындағы ру-тайпалар Ресей патшалығының отарлау саясатына қарсы бас көтереді. Тығырыққа тірелген ел Сырым Датұлының басқаруымен шұрайлы жерлерін қорғап қалу үшін ереуілге шығады . Нұралы хан тақтан кеткеннен кейін қалың елді қыспақтан алып шығатын , ел басқаратын көреген басшы керек болды. Билеуші ұлықтардың ғана айтқанын орындап, іргесінде «күнде лаң салып отырған казак-орыстан» ел әбден шаршап-шалдыққан халық отырған жерлерінен ығстырыла бастайды. «Құйқалы қонысты тастап қайда барамыз?» деген сауал Сырым батырға маза бермейді.Сондықтан парасатты би «киіз туырлықты» бейқам күй кешкен халықтың қамын ойлап, бірлік пен елдікті сақтап қалу жолында тынымсыз жортуыл кешуге бел буады.Халық та оны сезініп, орақ тілді Сырымның отарлауға қарсы бастаған күресіне қосылады.Осынау ер басына күн туған шақта ел басқару тізгіні соның қолында болу керектігін мойындайды. Сондықтан Халық кеңесінде жиылған жұрт Сырым Датұлын Төбе би етіп сайлайды. Ел берекесін алған отарлау саясатына қарсы халықты ұйымдастырып көтерген жүрек жұтқан Сырым батырдың аты тарих бетінен салмақты орын алады. Бұл ұлт-азаттық қозғалыс - қазақ халқының ұлттық рухының биіктігінің дәлелі. БҮГІН БІЗ САБАҚТА:
сөздердің сәйкесін таптық жұмыс орындадық жүктеу/скачать 1.57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|