Көптеген оқушылар:
жоңғарлармен шайқас жүріп жатқанын бейнелейтін суреттерге, қаруланған батырларға сипаттама береді.
батырлардың өмір жолымен танысып, олардың тағдырларында қандай ұқсастықтар, қандай айырмашылықтар бар екенін анықтайды, қорытындылар шығарады.
билердің тарихтағы рөлдері туралы талқылайды, пікірлерімен бөліседі.
Кейбір оқушылар:
әртүрлі дереккөздерден өзінің туған жерінде дүниеге келген батырлар жайында ақпарат іздейді және ол жайында әңгіме құрастырады.
Тілдік мақсат
|
Оқушылар батырлар мен билердің тарихтағы рөлдерін түсіндіреді.
Пәнге қатыста лексика мен терминология:
Бөгенбай, Қабанбай, Наурызбай, Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би.
Диалогке/жазылымға қажетті тіркестер
Қазақтар жүз жылдан аса жоңғарлармен соғысты.
Осы соғыста қазақтан көптеген атақты батырлар шықты.
Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би жоңғар тарапынан қауіп төнгенде қазақ жүздерінің басын біріктірді.
Талқыланатын мәселелер:
«Батыр» құрметті атағы кімдерге берілді? Неліктен жоңғарлар қазақ жеріне шабуыл жасады? Кез келген адам би бола ала ма?
Би нені білуі керек және оның қандай қабілеттері болуы керек?
Жазылым:
Кез келген батыр туралы әңгіме құрастыру
|
Алдыңғы білімдер
|
Қазақ жерінің атақты хандары
|
Сабақ жоспары
|
Сабақ кезеңдері
|
Жоспарланған іс-әрекет
|
Ресурстар
|
Ой қозғау
|
Мұғалім: Ел аузында Қазыбек бидің жоңғар билеушісі Цеван Рабданға айтқан сөзі сақталған: Біз – қазақ, мал баққан елміз
Ешкімге соқтықпай жай жатқан елміз.
|
|
|
Елімізден құт-береке қашпасын деп Жеріміздің шетін жау баспасын деп Найзасына жылқының қылын таққан елміз. Дұшпан басынбаған елміз
Басымыздан сөз асырмаған елміз. Досымызды сақтай білген елміз, Бірақ асқақтаған хан болса,
Хан ордасын таптай білген елміз.
Атадан ұл туса – құл боламын деп тумайды Анадан қыз туса – күң боламын деп тумайды Ұл мен қызын жатқа құл мен күң етіп
Отыра алмайтын елміз...
Сен қабылан болсаң, мен арыстан – алысқалы келгенбіз...
Бітім берсең – жөніңді айт, бермесең – ұрысатын жеріңді айт!
Ежелгі көшпелілер «байлықтан, мал-мүліктен айырылып қалуға болады, бірақ ешқашан туған жеріңнің бір қарыс жерінен айырылуға болмайды» деген шындықты ананың сүтімен
бойларына сіңіріп өсті. Ата-бабаларымыз найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен жерімізді жаулардан қорғап келді. Бабалар үмітін ақтап, ұлан ғайыр жерді сақтау, қорғау – барлығымыздың азаматтық борышымыз.
ХVIII ғасырда қазақтар өз жерін қорғау үшін жоңғарлармен соғысты. Осы соғыста қазақ халқынан өзінің ержүректілігімен, мықтылығымен көзге түскен, атағы бүкіл далаға тараған батырлар шықты.
Балалар, «батыр» сөзін естігенде, көз алдарыңа не келеді? Батыр сөзіне ассоциация құрыңдар
Оқушылардың жауаптары.
Оқулықтағы суретке қарап отырып, батырдың қалай қаруланғанын сипаттап беріңдер. Ол неге сауытпен құрсауланып алған, қалай ойлайсыңдар?
|
Достарыңызбен бөлісу: |
