Сабақ соңында студент қабілетті болады: Дəрілердің өнеркəсіптік өндірісін ұйымдастырудың негізгі қағидаларын зерттеу. ҚТ
жүктеу/скачать 4.65 Mb. Pdf көрінісі
|
| Ұнтақтар – сусымалы дəрілік заттарды (бір немесе бірнеше) ұнтақтау жəне араластыру
нəтижесінде алынатын ішкі жəне сыртқы қолдануға арналған қатты ДН. Дəрілік заттарды ұнтақтау кезінде олардың адсорбциялық белсенділігі мен ерігіштігі артады. Ұнтақ күйінде ДП жоғары емдік белсенділікке ие, өйткені бөлшектер дисперсияланған сайын еритін жəне əсіресе еруі қиын дəрілік заттардың сіңуі жеңілдейді жəне жеделдетіледі. Жоғары дисперсиялық күйдегі ерімейтін заттар (белсендірілген көмір, висмут нитраты, ақ саз, тальк жəне т.б.) өздерінің адсорбциялық, конверттеу жəне антисептикалық əсерін барынша көрсетеді. Ұнтақтарды қабылдау оңай, оңай жəне дəл мөлшерленеді, дайындау оңай. Ұнтақтардың кемшіліктері-ұнтақтардағы дəрілік заттың нақты бетін ұнтақтау арқылы ұлғаю нəтижесінде олар кристалдануды оңай жоғалтады. егер олар ауа-райының бұзылуына бейім болса немесе гигроскопиялық болса, тез суланады. СО2, оттегі, ылғал, Жарық, ұнтақтардың жағымсыз əсері күшейіп, ұшпа заттардың буларын адсорбциялау арқылы бөгде иіс пайда болуы мүмкін. Бұл кемшіліктердің барлығын бастапқы ингредиенттерді де, ұнтақтарды да дұрыс сақтау арқылы болдырмауға болады. Ұнтақ технологиясы. Келесі кезеңдерді қамтиды: Ұнтақтау, елеу (дəріханада қолданылмайды), араластыру, мөлшерлеу, орау. Ұнтақтау-үлкен емдік əсерге қол жеткізу үшін ғана емес, сонымен қатар дəлірек мөлшерлеу үшін де қажет: ұнтақтау кезінде дəрілік заттардың бөлшектерінің мөлшері тегістеледі, содан кейін олар жақсы араласады жəне дозалау кезінде бөлінбейді. Дəріхана жағдайында ұнтақтау үшін ерітінділер қолданылады. Бояғыш заттар алдымен сүртілмейді. Зауытта ұнтақтау кезінде, мысалы, ревень тамырсабағы үшін біраз күш қажет, ал басқалары қантты ұнтақтау үшін əлдеқайда аз екенін ескеру қажет. Сондықтан, бірінші жағдайда балға диірмені қажет, ал екінші жағдайда шар диірмені қажет. Тамырдың түрі де маңызды. Талшықты тамырлар үшін машинаның бір түрі, ал талшықты емес – екіншісі. Шикізаттың ылғалдылығын да ескеру қажет, шикізатты W = 6 – 8% дейін кептіру керек (тауарлы 12 -14% орнына). Ұнтақтау ерекшеліктері: Дəрілік заттарды ұнтақтау, улы немесе тітіркендіргіш шаң түзеді. Ең аз шаңды машиналар қолданылады-шар диірмендері. Ұнтақтау жеке бөлмелерде жүзеге асырылады. Машиналар қаптамамен жабылған. Жеке қауіпсіздік шаралары – респираторлар, арнайы киім. Салқындатылған ұнтақ (сабын, шайыр, балауыз қатты майлар) – заттардың сынғыштығын арттыру. Процесс өнімдердің өздері тоңазытқышта алдын-ала салқындағаннан кейін суық ауамен қамтамасыз етіледі. Май майсыздандырылғаннан кейін ұнтақтау, сақтау кезінде ұнтақтардың сапасын нашарлатады, бензин алу арқылы жойылады. Қосалқы заттардың көмегімен ұнтақтау. Ұнтақтау қиын заттар басқа заттармен араласады, ұнтақтау жақсарады. Ваниль + қант(қант ванильден ылғалды сіңіреді). Камфора, бор қышқылы + алкоголь, эфир. Араластыру негізгі мақсат-біртекті ұнтақ қоспасын алу. Араластыру, əдетте, параллель жəне ұнтақтау арқылы жүзеге асырылады. Негізгі ережелер: 1). Ұнтақтау жəне араластыру < ерітіндінің тесіктеріне жағылатын жəне біртіндеп басқа затты қосатын заттан басталады; Ұнтақтау жəне араластыру үлкен кристалды заттан басталады; Жеңіл бүріккіш заттар соңғы рет қосылады. Гидрофобты заттар (мысалы, тальк) гидрофильді заттарға қарағанда оңай шашырайды. Ұнтақтау жəне араластыру < мөлшерде жазылған дəрілік заттан басталады. Алайда, ерітіндінің тесіктерін > мөлшерде жазылған затпен "сүрту" қажет екенін ұмытпаңыз. "Кішіден үлкенге" тəртіпті сақтау керек. Күрделі ұнтақтарды дайындау кезінде ұнтақталып, араластырылғандықтан-екі параллель операция, араластыру ыдыратқыштар мен шар диірмендерінде жүзеге асырылады. Сонымен қатар, араластыру үшін əртүрлі конструкциялардағы араластырғыштар қолданылады. Барабан, таспалы араластырғыштар. Дозалау. Ол 2 жолмен жүзеге асырылады: салмағы бойынша, көлемі бойынша. Дəлірек айтқанда-масса бойынша. Дəріханада - қол таразысының көмегімен. Көлемді мөлшерлеу массаға қарағанда дəлірек емес, бірақ ол тиімдірек. DPR-2 диспенсерінің көмегімен. 0,1-ден 2 Г-ға дейінгі мөлшерге есептелген. Зауыттық жағдайда дозалау жəне орау операциялары біріктірілген. Орау машиналары көлемді жəне салмақ əдісімен жұмыс істейді. Салмақ əдісі Автоматты таразыларда қолданылады. Ұнтақтарды орау – 1) қағаз капсулалар: а) Гигроскопиялық емес жəне ұшпайтын ұнтақтар үшін желімделген қағаз; б) балауыздалған жəне парафинделген қағаз (балауызға немесе парафинге малынған желімделген қағаз) ылғалдың өтуіне жол бермейді – балауыз бен Парафинде еритін камфора мен ментолға жарамайды.Целлофан-пергамент қағазы ылғалдың өткізгіштігін төмендететін жағдайларда қолданылады; тығындары бар бөтелкелер – Ұшпа ұнтақтар үшін; полиэтилен пленкасынан жасалған пакеттер. Толтырғаннан кейін пакеттер мөрленеді . Алайда, полиэтилен йод, камфора жəне басқа ұшпа заттарды өткізеді. Желатинді капсулалар-ас қорыту жолдарының шырышты қабығын қорғау үшін, дəрілік заттың асқазан арқылы өзгеріссіз өтуі үшін (панкреатин), жағымсыз иісті немесе дəмді маскировка жасау үшін (хинин, еркек Папоротник сығындысы жəне т.б.). Фармацевтикалық препараттарды өндіруде материалдық тепе-теңдік практикалық маңызға ие. Материалдық теңгерім-өндірісте пайдаланылған бастапқы шикізаттың, материалдардың, жартылай өнімдердің жəне аралық өнімдердің саны мен нақты алынған дайын өнімнің, жанама өнімдердің, қалдықтар мен ысыраптардың саны арасындағы арақатынас; теориялық мүмкін болатын жəне іс жүзінде алынған дайын өнімнің арақатынасы. Ол неғұрлым толық жасалса, өндіріс процесі соғұрлым жақсы болады. Тұтастай алғанда бүкіл технологиялық процесс үшін де, əрбір жеке кезең немесе технологиялық операция үшін де материалдық теңгерім жасалады. Материалдық теңгерім дəрілік заттарды дайындау технологиясының ұсынылған деңгейінің объективті нəтижелеріне сəйкес өндірістің бір сериясына жасалады. Материалдық баланстың қысқартылған теңдеуі келесідей: С = С1 + С2, мұндағы: С-бастапқы шикізат жəне материалдар; С1-дайын өнім; С2 - шығындар. Материалдық тепе-теңдік келесі көрсеткіштер бойынша есептеледі: (шығу) ŋ = C1/C ´ 100% ε (жұмсау) = C2/C ´ 100% Кшығыс. (Шығын коэффициенті) C/C1 = (Кшығыс > 1) Nшығыс. (Шығын нормасы) = Кшығыс..·n, где n - тағайындалған заттың мөлшері жүктеу/скачать 4.65 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|