1-тапсырма. Кестені сәйкестендіру.
1
|
Экспорт
|
А
|
Қандай бір қызмет саласындағы айрықша құқық
|
2
|
Импорт
|
В
|
Тауарларды, технологияларды, қызметтер мен капиталды елдің ішкі нарығында сату үшін шетелден әкелу.
|
3
|
Монополия
|
С
|
Шетелдік нарықта сатуға арналған таварларды, технологияларды шетелге әкету.
|
4
|
Экспансия
|
Д
|
Ықпал ету аясын кеңейту
|
|
С
|
В
|
А
|
Д
|
2-тапсырма. Кестені сәйкестендіру
1
|
XVIII - XIX ғасыр
|
А
|
Империализм дәуіріндегі монополиялық капиталдың отаршылдығы.
|
2
|
XVI - XVIII ғасыр
|
В
|
Ост-Үнді компаниялары құрылды
|
3
|
XIX ғасыр
|
С
|
сауда отаршылдығы
|
4
|
XVII ғасыр
|
Д
|
Өндірістік капитал дәуірінің отаршылдығы
|
|
|
2-
|
3-
|
4-
|
3-тапсырма. Кестедегі ұғымдардың сипаттамасын жазыңдар
№
|
Ұғым
|
Сипаттамасы
|
1
|
Метрополия
|
|
2
|
Генерал-губернатор
|
|
3
|
Монополия
|
|
4
|
Держава
|
|
5
|
Экспанция
|
|
4-тапсырма. Сұрақтар жауабын жазыңыз.
1) Англияның отаршыл державалық дәрежесіне жетуінің себептерін сипаттау
1.
2.
3.
4.
2) Еуропалық Ост-Үнді компаниялары отаршылдық әрекеттерін қалай жүргізді?
3) Шығыстағы отарлық өндірістік орындар кімнің пайдасына жұмыс істеді?
4) 1756-1763 жылдардағы жетіжылдық соғыстың басты себебі неде?
5) Басқыншылық саясаттың Шығыс елдеріндегі нәтижесі?
Қалыптастырушы бағалау парағы
Бөлім Тақырып
|
XVIІI ғ. Үндістан және Ұлыбритания. Ағылшындар саудагерлерден Үндістанның билеушілеріне қалай айналды?
|
Оқу мақсаттары
|
7.1.1.3 Еуропалық державалардың отаршылдық экспансиясы кезеңіндегі Азия мемлекеттерінің әлеуметтік құрылымындағы ерекшеліктерді анықтау (Қытай,Үндістан, Жапония)
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Білу, түсіну, қолдану
|
Бағалау критерийлері
|
Ұлыбританияның Үндістанға жасаған отаршылдық экспансиясына қатысты берілген мәлімдемелерді саралайды
|
1-тапсырма. Тест.
4. Ұлы Моғол империясының дағдарысы және оның ыдырауы. 17-18 ғасырлардағы Үндістан.
1. Дели сұлтандығы қай ғасырда және қай жерде өмір сүрді? Ж: 16 ғ. алғашқы ширегінде. Үндістанның солтүстігінде.
2. Бабыр Дели сұлтандығын қай жылы жаулап алды? Ж: 1526 жылы
3. Бабыр осыған дейін қай жерлерде билік құрды? Ж: Ферғана және Кабулда
4. Бабыр кімнің ұрпағы? Ж: Әмір Темір
5. Моғол державасының қол астында Үндістан қай ғасырда өмір сүрді? Ж: 17 ғ. ортасы
6. Моғолдардың соңғы билеушісі кім? Ж: Аурангзед
7. Касталық жүйе дегеніміз не? Ж: Үнді халқының арасында адамдардың кәсібі,
құқығы мен міндеттері мұраға беріліп отыратын адамдардың тұйықталған жабық топтары.
8. Касталық жүйе қанша сатыдан тұрды? Ж: 4
9. Ұлы Моғол мемлекетінің Үндістандағы билігі қай ғасырда құлады? Ж: 18 ғасырдың ортасына қарай
10. Ағылшын өкіметі Үндістанды билеу жөнінде заңды қай жылы қабылдады? Ж: 1773 жылы
5. Шығыс елдеріндегі еуропалықтардың отаршылдық саясаты
1. Еуропалықтардың Шығыс елдерін отарлау үрдісі қанша кезеңнен тұрады? Ж: 3 кезең
2. Ұлы географиялық ашылулар қай ғасырларда басталды? Ж: 15-16 ғғ.
3. Екі ғасыр бойы португалдықтар, испандықтар, голландықтар, ағылшындар, француздар Шығысқа, Африкаға,Үндістанға жол сала
отырып қандай материкті ашты? Ж: Австралия
4. Англияда бірнеше ірі сауда компаниясы қай ғасырда пайда болды? Ж: 16 ғасыр
5. 18 ғасырдың басында ірі сауда компанияларының арасындағы ең қуаттысы? Ж: Ост-Үнді
6. Жабық есік саясатын ұстанатын елдер? Ж: Қытай және Жапония
7. Шығыс Үндістандағы Ост-Үнді компаниясының алғашқы бекінісі қалай аталады? Ж: Форт Уильям
8. 17 ғасырда отарлауда алғашқы орынға шыққан ел? Ж: Голландия
9. Қай жылы Аляскада алғашқы орыс елді-мекендері пайда болды? Ж: 1784 жылы
10. Қай кезеңде Шығыс елдерінде отаршылдық саясаты жүргізілді? Ж: 19 ғ. 30-60 жж.
|
2-тапсырма. Ұлыбританияның Үндістанға жасаған отаршылдық экспансиясына қатысты берілген мәліметтердің
«ақиқат» не «жалған» екеніндігін анықтаңыз
|
|
Мәліметтер
|
Ақиқат
|
Жалған
|
|
1
|
Ағылшындар Үндістанның касталық жүйесін елді отарлау мақсатына пайдаланды
|
|
|
2
|
Ағылшындар үшін үндістандықтардың касталық жүйесі маңызды болмады
|
|
|
3
|
Ағылшындар касталық жүйені негізге ала отырып, адамдарды жұмысқа тартты
|
|
|
4
|
Ағылшындар ешбір каста өкілдеріне салық төлеуде жеңілдік жасаған жоқ
|
|
|
|
Бағалау критериі
|
Дескриптор
|
Ұлыбританияның Үндістанға жасаған отаршылдық экспан- сиясына қатысты берілген мәлімдемелерді саралайды
|
- ағылшындардың Үндістанның касталық жүйесін елді отарлау мақсатында пайдаланғаны ақиқат па, жалған ба,
соны белгілейді;
- ағылшындар үшін үндістандықтардың касталық жүйесінің маңызын белгілейді;
- британдықтар касталық жүйені негізге ала отырып, адамдарды жұмысқа тартқандығын не тартпағандығын
көрсетеді;
британдықтар каста өкілдеріне салық төлеуде жеңілдік жасағандығын не жасамағандығын белгілейді
|
Достарыңызбен бөлісу: |