Оқушылармен бірлесіп сабақтың оқу мақсатын анықтайды.
|
Оқушылар сбір-біріне жақсы тілектер айтып, сәттілік тілейді.
Үй тапсырмасын айтады, бейнероликті тамашалап, тақырып бойынша сұрақтарға жауап береді.
|
«Диалог және қолдау» тәсілі
|
|
Сабақтың ортасы
|
Мәтінмен жұмыс. Оқулықтағы жаңа сабақтың мәтінін оқуға тапсырма береді.
Табиғаттағы зат айналымы – өте күрделі құбылыс. Тірі ағзалар мен қоршаған орта арасында энергияның айналымы қалыптасқан, энергия бір түрден екінші түрге өтіп, пішінін ауыстырады, сөйтіп, бастапқы қалпына келеді. Табиғатта негізгі зат айналымына: су айналымы, геологиялық (үлкен) және биологиялық (кіші) айналым жатады.
Геологиялық зат айналымы тау жыныстарының түзілуі, үгілуі және бұзылған өнімдердің – сынықтардың басқа жерге ауысуымен байланысты.
Биологиялық айналым – заттар топырақтан түскенде топырақтан өсімдікке, өсімдіктен жануарлардың қорегіне өтеді. Жануарлардың қалдықтары топыраққа сіңеді, оның қалдықтарын бактериялар шірітіп ыдыратады, ыдыраған заттардан әртүрлі минералды тұздар пайда болады, ол заттар өсімдіктердің тамырларына су арқылы қайта сіңеді.
Табиғаттағы су айналымы – су жер шарындағы мұхиттар мен құрлықтардың бетінен буланады. Су буы ауа ағынымен жоғары көтеріледі де, қоюланып тамшыға айналады, атмосфералық жауын-шашын түрінде құрлыққа түседі және мұхитқа қайта оралады. Жердегі зат айналымы — географиялық қабық пен жоғары және төмен жатқан геосфераларда болып тұратын процестерде бір зат бірнеше рет қатысқанда болатын құбылыс; бұл — жерге тән геохимиялық ерекшеліктердің бірі. Жердегі заттардың тұйық айналымының негізгі энергия көзі — күн радиациясы. Жердегі зат айналымының масштабы, ұзақтығы жағынан көптеген түрі бар.
|
Достарыңызбен бөлісу: |
