ҚОРЫТЫНДЫ
1. Ғалымдардың әдіснамалық мәдениетті қалыптастыру проблемасына байланысты ұсынған көзқарасына жасаған талдау былайша ой тұжырымдауға мүмкіндік береді: әдіснамалық мәдениет екі салада көрініс табады (оқуға үйретуде, жаңа білімді іздестіруге үйретуде); философиялық, жалпы-ғылыми және нақты-ғылыми деңгейге сәйкес қалыптасқан әдіснамалық білім болмай, біртұтас әдіснамалық мәдениет болмайды; мұғалімнің әдіснамалық мәдениетін қалыптастыру технологиясы оны даярлаудағы ерекшеліктерді ескеруі қажет, өйткені бұл болашақ кәсіптік оқыту мұғалімін даярлауда проблемалық тапсырманың ерекше түрін болжайды, ал бұл болса осы технологияның материалдық негізін құрайды.
2. Болашақ мұғалімдердің көркемдік-еңбекке даярлау тұжырымдамасы жаңа заман қоғамының білікті мамандарды даярлауға байланысты қойып отырған талаптарына және педагогика ғылымының болашақ мамандарды кәсіптік даярлаудағы жетекші қағидаларына негізделеді.
3. Болашақ мұғалімдерді көркемдік-еңбекке даярлаудың мәні мен мазмұнына кәсіптік даярлық жүйесінде талдау жасау олардың мақсатын, міндеттерін, заңдылықтары мен принциптерін, атқаратын функцияларын, әдіс-тәсілдері мен өзіндік ерекшеліктерін дәлелдеп көрсетуге мүмкіндік береді.
4. Болашақ мұғалімдердің көркемдік еңбекке даярлығын қалыптас-тырудың құрылымдық моделі (болашақ мұғалімдерді көркемдікке даярлау мақсаты, міндеттері, мазмұны, педагогикалық технологиясы, олардың көркемдік-еңбекке даярлығын қалыптастыру компоненттері, өлшемдері, көрсеткіштері мен деңгейлері) мен өлшемдері, көрсеткіштері студенттердің осы саладан меңгерген кәсіби теориялық білімін, практикалық іскерліктерін, дағдысын, оларды кәсіптік іс-әрекеттерде тиімді пайдаланудағы білігін анықтауға септігін тигізеді.
5. Ұсынылған модельді жүзеге асыратын педагогикалық шарттар (оқытылатын пәндер бойынша меңгерілуге тиісті білім деңгейін анықтау; алдағы кәсіби іс-әрекетке қажетті білімді белгілі деңгейде студенттердің санасына қалыптастыру; маманды даярлауда саралы көзқарасты жүзеге асыру; студенттерде өздігімен білімін жетілдіру дағдысын қалыптастыру, ой еңбегі мәдениетіне тәрбиелеу; таңдаған мамандықты игеруге қатысты шығармашылық әрекетке даярлығының болуы; шығармашылық іс-әрекетке даярлығының бүкіл оқу кезеңін қамтуы; студенттердің дербес дамуын қамтамасыздандыратын вариативті бағдарламалардың болуы болашақ кәсіптік оқыту мұғаліімдерінің көркемдік-еңбекке даярлығын қалыптас-тыруды қамтамасыздандырады.
6. Оқу-әдістемелік кешен (типтік оқу бағдарламалары, оқу бағдар-ламалары, оқулықтар, оқу құралдары, оқу-әдістемелік құралдар, электронды оқулық, әдістемелік нұсқаулар және т.б.) болашақ мұғалімдердің көркемдік еңбектен теориялық, практикалық, әдістемелік даярлығын қамтамасыздандырады.
7. Болашақ мұғалімдерді көркемдік-еңбекке даярлаудың дидактикалық жүйесі студенттерге көркемдік-еңбек технологиясын мазмұнды бірізділікте меңгертуді көздейді.
8. Тәжірибелі-эксперимент жұмысының нәтижесі болашақ мұғалімдерді көркемдік-еңбекке даярлығын қалыптастыру әдістемесінің тиімділігін дәлелдейді.
Зерттеу бойынша мынадай ұсыныстар жасауға болады:
1. Тұжырымдаманы және соның негізінде жасалған оқу құралдары мен әдістемелік нұсқауларды жоғары білім беру ісін шешуде негізге алған жөн.
2. Болашақ мұғалімдерді көркемдік-еңбекке даярлау мазмұнын кәсіптік пәндердің оқу-бағдарламаларының мазмұнына енгізу қажет.
3. Болашақ мұғалімдерге арнап жасалған элективті курс бағдарламасын жоғары мектептің оқу процесінде студенттердің көркемдік-еңбекке даярлығын қалыптастыру мақсатында пайдаланған жөн.
4. Әдістеме мен оқу-әдістемелік кешенді мұғалімдер біліктілігін жетілдіретін институттарда мұғалімдердін көркемдік еңбектен даярлығын жетілдіру мақсатында пайдалану қажет.
Зерттеу проблемасы күрделі де көпсалалы проблеманы толығымен шешуді мақсат етпейді. Алдағы уақытта: болашақ мұғалімдердің көркемдік еңбек әрекеттеріне даярлығын қалыптастыру; студенттердің көркемдік еңбекке танымдық қызығушылығын қалыптастыру; студенттерді көркемдік-еңбекке даярлау процесінде шығармашылық белсенділігін қалыптастыру мәселелері арнайы зерттеуді талап етеді.
Диссертация мазмұны мынадай басылымдарда жарияланды
Тұжырымдама, мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарттары
-
Қазақстан Республикасының Жалпы білім беретін мектептері оқушыларын еңбекке оқыту және тәрбиелеу Тұжырымдамасы. Алматы // Егемен Қазақстан. Қаңтар, 1993. ҚР білім мининстрлігінің уақытша ғылыми ұжымы.
-
Негізгі жоғары білім берудің мемлекеттік стандарты. 0313 - «Кәсіби-еңбекке баулу» (профильде) мамандығы бойынша. Алматы. Республикалық баспа кабинеті, 1995. - 47 б. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
-
Жоғары білім берудің мемлекеттік стандарты. 0321-«Еңбек» мамандығы бойынша. Алматы. Республикалық баспа кабинеті, 1996. - 48 б. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
-
Жоғары білім берудің мемлекеттік стандарты. 0313-«Кәсіпке баулу» мамандығы бойынша. Алматы. Республикалық баспа кабинеті, 1996.-46 б. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
-
Жоғары білім берудің мемлекеттік стандарты. 0614 – Мәдени-тынығу жұмыстары және көркем шығармашылықты ұйымдастыру (мамандандыруларымен). ҚР ғылым және жоғары білім министрлігі. Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ. 1996. - 20 б. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
-
Жоғары білім берудің мемлекеттік стандарты. 0615 – Кітапханатану және библиография. ҚР ғылым және жоғары білім министрлігі. Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ. 1996. - 33 б. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
-
Жоғары білім берудің мемлекеттік стандарты. 0617 – Мұражайтану ісі және тарихи және мәдени ескерткіштерді қорғау. ҚР ғылым және жоғары білім министрлігі. Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ. 1996. - 29 б. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
-
Жоғары білім берудің мемлекеттік стандарты. 0618 – Әлеуметтік-мәдени сервис және туризм. ҚР ғылым және жоғары білім министрлігі. Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ. 1996. - 32 б. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
-
Қазақстан Республикасының жоғары білімінің мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты. Жоғары кәсіптік білім. 050120-Кәсіптік оқыту мамандығы. Бакалавриат. Астана. 2006. - 90 бет. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
-
Қазақстан республикасының мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты. 6N0120 – Кәсіптік білім мамандығы. Магистратура. Астана, 2006. - 50 бет. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде).
Типтік оқу бағдарламалары
-
Кәсіби педагогика / Жоғары оқу орындарының 0321 – Еңбек, 0313 – Кәсіби оқыту мамандықтарының студенттеріне арналған пән бағдарламасы. Қазақстан Республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі. Кәсіби білім және мәдениет мамандықтары бойынша оқу-әдістемелік бірлестігі. Шымкент, 1999. - 22 бет. (қазақ және орыс тілдерінде). Камалов Ю.Н., Ортаев Б.Т.
-
Оқу-өндірістік практика. / Жоғары оқу орындарының 0321 – Еңбек мамандығының студенттеріне арналған оқу-өндірістік практика бағдарламасы. Қазақстан Республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі. Кәсіби білім және мәдениет мамандықтары бойынша оқу-әдістемелік бірлестігі. Шымкент, 1999. - 30 б. (қазақ және орыс тілдерінде). Жолдасбекова С.А., Қасымбекова Ж.Б.
-
Тері мен былғарыны өңдеу және көркемдеп сәндеу. / Жоғары оқу орындарының 0313 – Кәсіби оқыту және 0321 – Еңбек мамандықтарының студенттеріне арналған бағдарламасы. Қазақстан Республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі. Кәсіби білім және мәдениет мамандықтары бойынша оқу-әдістемелік бірлестігі. Шымкент, 1999. - 14 бет. Камалов Ю.Н., Изтилеуова А.Ш.
-
Қазақстанның сәндік-қолданбалы өнері / Жоғары оқу орындарының 0617 – Мұражай ісі және тарихи және мәдени ескерткіштерді қорғау мамандығының студенттеріне арналған бағдарламасы. Қазақстан Республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі. Кәсіби білім және мәдениет мамандықтары бойынша оқу-әдістемелік бірлестігі. Шымкент, 1999. - 34 б. (авторлық топ, қазақ және орыс тілдерінде).
-
Индустриалды-педагогикалық психология / Жоғары оқу орындарының 0313 – Кәсіби оқыту (профиль бойынша мамандығының студенттеріне арналған бағдарламасы. Қазақстан Республикасы ғылым және жоғары білім министрлігі. Кәсіби білім және мәдениет мамандықтары бойынша оқу-әдістемелік бірлестігі. Шымкент, 1999.-22 б. (қазақ және орыс тілдерінде). Авторлық топ
-
Педагогикалық практика / Жоғары оқу орындарының педагогикалық мамандықтарының студенттеріне арналған бағдарламасы. М.Әуезов атындағы ОҚМУ Ғылыми-әдістемелік кеңесі. Шымкент, 1999. - 62 б.– (қазақ және орыс тілдерінде). Авторлық топ
-
Қазіргі кезеңдегі білім беру технологиялары мен оқытудың техникалық құралдары. / Типтік оқу бағдарламасы. Жоғары кәсіби білім. Бакалавриат. 050120 – Кәсіптік оқыту мамандығына арналған. ҚР білім және ғылым министрлігі. М.Әуезов атындағы ОҚМУ білім, өнер және қызмет көрсету мамандықтары бойынша Оқу-әдістемелік бірлестігі. Шымкент, 2005. –. 22 б. Авторлық топ (қазақ және орыс тілдерінде)
-
Материалдарды өңдеу технологиясы практикумы / Типтік оқу бағдарламасы. Жоғары кәсіби білім. Бакалавриат. 050120 – Кәсіптік оқыту мамандығына арналған. ҚР білім және ғылым министрлігі. М.Әуезов атындағы ОҚМУ білім, өнер және қызмет көрсету мамандықтары бойынша Оқу-әдістемелік бірлестігі. Шымкент, 2005. – 34 б. (қазақ және орыс тілдерінде). Авторлық топ
-
Жалпытехникалық пәндер және еңбек технологиясын оқыту әдістемесі / Типтік оқу бағдарламасы. Жоғары кәсіби білім. Бакалавриат. 050120 – Кәсіптік оқыту мамандығына арналған. ҚР білім және ғылым министрлігі. М.Әуезов атындағы ОҚМУ білім, өнер және қызмет көрсету мамандықтары бойынша ОӘБ. Шымкент, 2005. – 21 б. (қазақ және орыс тілдерінде). Авторлық топ
-
Кәсіби психология. / Типтік оқу бағдарламасы. Жоғары кәсіби білім. Магистратура. 6N0120 – Кәсіптік оқыту мамандығына арналған. ҚР білім және ғылым министрлігі. М.Әуезов атындағы ОҚМУ білім, өнер және қызмет көрсету мамандықтары бойынша ҚР білім және ғылым министрлігі РОӘС Оқу-әдістемелік секциясы. Шымкент, 2005. – 30 б. (қазақ және орыс тілдерінде). Авторлық топ
Оқу құралы, оқу-әдістемелік құралдар
-
Памятка наставнику молодой смены / Методические рекомендации. В помощь производственному педагогу. Республиканский учебно-методический центр по ИПФ. Шымкентский педагогический институт им. М. Ауезова. Шымкент, 1992. - 61 с. в соавторстве
-
Зергерлік өнер арқылы оқушыларға эстетикалық тәрбие беру. Әдістемелік құрал. Ы.Алтынсарин атындағы № 65 Шымкент өнер лицейі. Шымкент. 1995, - 30 б. Е.Жиенбаев.
-
Педагогикалық жаттығу үлгісі. Оқу-әдістемесік құрал. Шымкент: «Мұрагер» институты. 2001. - 40 б. Пірмат Ш., Сариев Б., Ж.Әбдрахманов.
-
Использование традиционных и активных форм и методов обучения в педагогическом процессе. Учебное пособие. Шымкент: ЮКГУ им.М. Ауезова, 2004. - 64 с. Маджуга А.Г., Пусурманова Г.У.
-
Компьютерді оқыту технологиясы. Оқу құралы. Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ, 2004. - 120 б. Медеуов Е.Ө., Саипов Д.А., Бүркіт Ә.
-
Компьютерді оқыту технологиясы. Электронды оқулық. Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ, 2004. - 12,5 Mb. Медеуов Е.Ө., Саипов Д.А., Бүркіт Ә.
Шетелдерде басылым көрген ғылыми мақалалар
-
Усиление практической направленности профессиональной подготовки будущих учителей труда. Совершенствование подготовки учителя труда. Тезисы докладов и сообщений. Часть 2. Брянск. 1991. - С.36-38стр. Мейрбеков Е.Д., Дуйсенбаев К.А.
-
Профессиональная подготовка учителя труда в условиях рыночной экономики. Учащаяся молодежь и рынок. Сборник материалов Межд. научно-практ. конференций в г.Бресте 27-29 октября 1992., М., Ротапринт типографий НИИ труда, 1992. - С.244-245 стр.
-
Теоретико-методологические подходы в системе художественно-трудовой подготовки будущих учителей в современных социокультурных условиях /Матерiали міждународноi науково-практичноi конференцiï “наука та инновацiï – 2005“. Издательство “Наука и образование (Украина) совместно с ООО “Руснаучкнига” (Россия), Publishing House “Education and Science” s.r.o. (Чехия, Прага) и ТОО “Уралнаучкнига” (Уральск, Казахстан). 17-31 жовтня 2005 року. Том 16. Педагогiчнi науки. – С.52-56
-
Some basic definitions at disclosing the maintenance of the phenomenon «pedagogical integration». Publishing house Education and Science s.r.o. I O : 271 56 877 Friydlanska 15/1314, Praha 8 MS v Praze, oddil C, vlozka 100614.august, 2005. 5 str. Madjuga A.G., Nijasalieva M.A.
-
Образовательные технологии в современной системе подготовки будущих учителей. Профессиональное образование// Научно-метод. журнал министерства Высшего и среднего спецобразования Республики Узбекистан. Тошкент. 2006, № 3. С.32
-
Содержание базовых критериев художественно-трудовой подготовки будущих учителей. Ж.Непрерывное образование. Научно-метод. журнал министерства народного образования Респ. Узбекистан (регистр. ВАК РУзб. за № 101/4 от 29.01.2004 г.) г. Тошкент, 2007, № 3. С. 80-85
-
Механизмы реализации проблем обучения и воспитания учащихся. ж. Pedagogik mahorat. Uz’bekiston Respublikasi jliy va o’rta maxsus ta’lim varisligi. Buhoro davlat universiteti. Pedagogika va jismoniy madaniyat fakultetining nazariy va ilmiy-vetodik jurnali. (регистр. ВАК РУзб. За № 02-08/0929 от 27.09.2002 г.) г.Бухара, 2007, №4. С.8-15 Искакова М.С.,Саипов А.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым саласындағы бақылау Комитетінің ұсынған басылымдарында жарық көрген ғылыми мақалалар
-
Формирование личности старшего подростка в современных условиях инновационной школы. Ж. Высшая школа Казахстана. № 1, 2002. Г.Лекерова.
-
Место технологии учения в структуре инновационных педагогических технологий. Ж. Высшая школа Казахстана. А., № 3, 2004. - С.111-116. А.Абуов, М.Сарыпбеков, А.Турсынбаев
-
К вопросу построения системы подготовки студентов к применению инновационных технологии. Ж. Ұлт тағылымы – Нацональное достояние: Научное приложение междун. научно-пед. Ж. «Высшая школа Казахстана». Алматы, № 4 (2), 2004. - С. 83-87. А.Абуов, Д.Саипов
-
Показатели готовности учителя к реализации инновационных образовательных технологий в школе. Ж. Поиск. Научный журнал Министерства образования и науки РК. Серия гуманитарных наук. № 3, 2004. С. 250-255. М.Сарыбеков, А.Абуов
-
Теоретико-методологические подходы в исследовании проблемы реализации инновационных образовательных технологий в школе. Ж. Поиск. Научный журнал Министерства образования и науки РК. Серия гуманитарных наук. № 3 (2), 2004. С. 180-186. Абуов А., Айтжанова Г., Маджуга А.Г.
-
Процесс становления и развития личности в системе художественно-трудовой подготовки будущих учителей технологии Вестник Евразийского гуманитарного института. Астана. – 2006, № 2. - С.151-153.
-
Использование педагогических технологий обучения в подготовке будущих учителей. Вестник Евразийского гуманитарного института. Астана. – 2006, № 2 (на каз.языке). Астана. – 2006, № 2. - С.154-157.
-
Некоторые особенности использования развивающих педагогических технологий в учебном процессе вуза. Вестник КарГУ. Серия Педагогика, № 2(42) / 2006.
-
Студенттердің оқу қызметінде өз бетінше ойлау қабілетін қалыптастыру. Ж. Қазақстанның ғылыми әлемі. Халықаралық ғылыми журнал. Жоғары оқу орындары ұйымдарының Қазақстандық қауымдастығы. Астана, № 3 - № 4, 2006. - Б. 91-98. Саипов А., Сайдахметов Н., Мирзажонова Д. (өзбек тілінде).
-
Болашақ мұғалімдерді көркем еңбекке креативтілік тұрғыда даярлаудың теориялық және әдіснамалық мәселелері. Ж. Білім-Образование: Ы.Алтынсарин атындағы Қазақ білім академиясы. Ғылыми-пед. журнал. Алматы, № 2, 2007. - Б.5-7.
-
Қазіргі заманғы білім беру жүйесінде болашақ мұғалімді көркем еңбекке тұлғаға бағдарлап даярлаудың өзекті мәселелері. Қазақстанның ғылыми әлемі. Халықаралық ғылыми журнал. Астана, № 1, 2008. - Б.166-171.
-
Болашақ мұғалімдерді көркемдік-еңбекке даярлау процесінің моделі және көркемдік еңбек даярлығының кейбір мәселелері. Қазақстанның ғылыми әлемі. Халықаралық ғылыми журнал. Астана, №2, 2010. - Б.112-119.
Ғылыми-әдістемелік конференция материалдары
-
Инновационные подходы в проектировании системы валеологического образования учащихся. /Материалы межд. научн.-практ.конф., посвященной 25-летию Казахской национальной Академии искусств им.Т.К. Жургенова. Том 2, Алматы, 2003. - С. 240-245. Маджуга А.Г., Медетбеков Б.А.
-
Білім беру ортасындағы ресурстық жетіспеушіліктерді интегралдық бағалау кезіндегі оқу процесінің тиімділігін зерттеу. М.Сапарбаев атындағы ОңтүстікҚазақстан гуманитарлық институтының 10 жылдығына арналған «ХХ ғасыр басындағы ғылым және білім» атты халықаралық ғылыми конференция еңбектері. Шымкент, 2004. - С.138-142. Тусеев М.О., Әбуов Ә.Е.
-
Образовательные технологии в системе высшей профессиональной школы. Культурное наследие народов Казахстана и национальная система образования. /Материалы межд. научно-практ. конф. казахской национальной академии искусств им. Т.Жургенова. 29-30 апреля 2004 г. том II. Алматы, 2004. - С. 267-272.
-
Готовность учителя к применению инновационных технологии обучения как условие успешного выполнения профессиональной деятельности. /Труды межд. научн.-практ.конф. «Проблемы духовного развития, науки и образования Казахстана на стыке столетий», посвященная 10-летию Казахско-Арабского университета. Шымкент, 2004. Том 1. - С. 258-261. Сарыбеков М.Н., Абуов Ә.Е., Толтебаев С.К.
-
Оқу процесінде дамып келе жатқан педагогикалық технологияларды қолдану. «Ғасырлар тоғысындағы Қазақстанның ғылым, білім және рухани даму мәселелері» атты Қазақ-Араб университетінің 10-жылдығына арналған халықаралық ғылыми-практикалық конференция еңбектері. Шымкент, 2004, том 1. - Б. 261-265.
-
Роль социально-профессиональных компетенций в формировании личности будущего учителя /Труды межд. научн.-практ. конф. «Инновационные технологии формирования здорового образа (ЗОЖ) жизни в современных условиях», посвященная 40-летию образования факультета «Физическая культура и спорт». Шымкент, ЮКГУ им. М.Ауезова, 2006 г. - С. 76-79.
-
Личностно-ориентированные технологии в организации процесса обучения одаренных детей. Труды Республиканской научно-практической конференции «Профильное обучение учащихся: опыт, проблемы, перспективы». Тараз: ТГПИ, 2006. - С. 127-131. С.К.Толтебаев.
-
Көркем еңбек қызметі барысында шығармашыл тұлғаны қалыптастырудың теориясы мен практикасы /Қазақстан Республикасы тәуелсіздігінің 15-жылдығына арналған «Әуезов оқулары-5»: «Қазақстанда гуманитарлық ілімдердің дамуы: ізденістер, даму перспективалары мен бағыттары» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция мен «Түркі өркениеті және қазақтанудың өзекті мәселелері» еңбектері. Шымкент: М.Әуезов атындағы ОҚМУ, 2006. Том 5.- Б.228-233.
-
Кәсіптік оқыту мамандығы болашақ мұғалімдерін даярлауда kase-stady әдісін қолдану мүмкіндіктері. Педагогикалық кадрларды дайындаудың қазіргі заманғы өзекті мәселелері. Шымкент педагогикалық институтының 70 жылдығына арналған Халықаралық ғылыми-практикалық конференция. Шымкент: Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ, Шымкент институты, 2007. - Б. 267-270. Саипов Д., Рысқұлов А.Қ.
-
Болашақ мұғалімдерді көркем еңбекке даярлауда кәсіби бағдарланған оқыту технологиясын қолдану ерекшеліктері. Шымкент: «М.Әуезов – Жаңа дәуір данышпаны» атты халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. 2007. Том 4. - Б.165-168. Саипов Д.
Резюме
Саипов Амангелди
«Теория и практика художественно-трудовой подготовки
будущих учителей»
13.00.08 – Теория и методика профессионального образования
Диссертационное исследование посвящено актуальной проблеме современности – теории и практике художественно-трудовой подготовки будущих учителей, призванных вносить достойный вклад в решение образовательно-воспитательных задач, поставленных обществом перед педагогами новой формации.
Объект исследования: подготовка будущих учителей профессионального обучения в высших учебных заведениях.
Предмет исследования: процесс художественно-трудовой подготовки будущих учителей профессионального обучения.
Цель исследования: теоретическая и практическая разработка основ подготовки будущих учителей профессионального обучения, а также обеспечение данного процесса учебно-методическим комплексом.
Задачи исследования:
1. Обосновать методологические основы художественно-трудовой подготовки будущих учителей.
2. Разработать концепцию, определить сущность и содержание художественно-трудовой подготовки будущих учителей.
3. Разработать структурную модель формирования художественно-трудовой подготовки будущих учителей.
4. Разработать критерии, показатели, уровни формирования художественно-трудовой подготовки будущих учителей и выявить их педагогические условия.
5. Разработать учебно-методический комплекс, обеспечивающий художественно-трудовую подготовку будущих учителей.
6. Разработать методику художественно-трудовой подготовки будущих учителей и экспериментальным путем и определить ее эффективность.
Практическая значимость исследования. В практику вузов внедрены:
- Государственные общеобязательные стандарты высшего образования Республики Казахстан по специальностям: 0313 – «Профессиональное обучение», 0312 – «Труд», 032040 – «Технология труда и предпринимательства», 050120 – «Профессиональное обучение»;
- типовые учебные и учебные программы, подготовленные на основе стандартов (Профессиональная педагогика; Учебно-производственная практика; Обработка и художественная отделка кожи и меха; Художественно-прикладное искусство Казахстана; Индустриально-педагогическая психология; Педагогическая практика; Современная технология образования и технические средства обучения; Практикум по технологии обработки материалов; Методика преподавания общетехнических дисциплин и технологии труда и др.;
- учебники и учебные пособия (Компьютерді оқыту технологиясы; Использование традиционных и активных форм и методов обучения в педагогическом процессе и др.);
- учебно-методические пособия, рекомендации (Памятка наставнику молодой смены; Зергерлік өнер арқылы оқушыларға эстетикалық тәрбие беру; Педагогикалық жаттығу үлгісі);
- электронный учебник и учебные пособия (Компьютерді оқыту технологиясы; Технология обучения компьютеру; Использование традиционных и активных форм и методов обучения в педагогическом процессе);
- монография «Теоретико-методологические основы интеграции в системе художественно-трудовой подготовки будущего учителя»;
Научная новизна исследования:
1. Разработана концепция художественно-трудовой подготовки будущих учителей.
2. Определены сущность и содержание художественно-трудовой подготовки будущих учителей.
3. Разработана структурная модель формирования художественно-трудовой подготовки будущих учителей и определены ее критерии, показатели, уровни.
4. Выявлены педагогические условия, способствующие формированию художественно-трудовой подготовки будущих учителей.
5. Разработан учебно-методический комплекс, обеспечивающий формирование художественно-трудовой подготовки будущих учителей.
6. Разработана методика формирования художественно-трудовой подготовки будущих учителей и опытно-экспериментальным путем доказана ее эффективность.
На защиту выносятся следующие положения:
1. Концепция художественно-трудовой подготовки будущих учителей основывается на требованиях, выдвигаемых обществом и основных положениях педагогической науки о профессиональной подготовке высококвалифицированных специалистов: а) гуманизация и гуманитаризация образования – основной фактор творческого саморазвития будущих учителей; б) цельное представление в педагогическом процессе художественно-трудовой подготовки будущих учителей; в) направленность развития художественно-творческих интересов будущих учителей; г) профессиональные компетенции будущих учителей – показатели качества художественно-трудовой подготовки.
2. Содержание художественно-трудовой подготовки будущих учителей включает: цели, задачи, основные требования, предъявляемые к учебному процессу, ведущие принципы системы художественно-трудовой подготовки, уровни усвоения деятельности, виды, функции профессиональной деятельности, необходимые для подготовки специалиста.
3. Структурная модель формирования художественно-трудовой подготовки будущих учителей представляет собой совокупность цели, задач, содержания, педагогической технологии, компонентов, критериев, показателей и уровней.
4. Педагогические условия формирования художественно-трудовой подготовки будущих учителей (определение уровня знаний, необходимых для освоения изучаемых дисциплин; формирование у студентов знаний на определенном уровне, необходимых для предстоящей профессиональной деятельности; реализация дифференцированного подхода в подготовке специалиста; формирование у студентов навыков самостоятельного развития знаний и воспитание культуры умственного труда; наличие готовности к творческой деятельности, необходимого для освоения избранной специальности; охват готовности к творческой деятельности всего учебного периода; вариативные программы) обеспечивают данную подготовку.
5. Учебно-методический комплекс (типовые учебные программы, учебники, учебные пособия, учебно-методические пособия, электронные учебники и др.), разработанный на основе ГОСОвысшего профессионального образования, способствует совершенствованию художественно-трудовой подготовки будущих учителей в теоретическом и практическом аспектах.
6. Эффективность методики художественно-трудовой подготовки будущих учителей подтверждается результатами опытно-экспериментальной работы.
Достарыңызбен бөлісу: |