«Салғастырмалы грамматика»


Өзін-өзі тексеру сұрақтары



бет11/11
Дата30.06.2016
өлшемі0.88 Mb.
#168561
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11

Өзін-өзі тексеру сұрақтары:

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі сын есімнің шырай формасы.

  • Екі тілдегі сын есімнің септелуі.

  • Сын есімдердің жасалу жолдары

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі етістіктер.

  • Етістіктің лексика-грамматикалық сипаты.

  • Етістіктің грамматикалық категориялары.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі флексияға

  • Аффиксоидтер және интерфикстер.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі синтетикалық тәсіл.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі аналитикалық тәсіл.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі лексика-семантикалық тәсіл.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.
3-бөлім СОБӨЖ тапсырмалары бойынша әдістемелік нұсқау
1.Тақырыбы: Салғастырмалы фонетика.

Мақсаты: Қазақ тілі фонетикасының зерттелу тарихына шолу жасау, фонетика және оның зерттеу нысаны туралы мағлұмат алу.

Сұрақтары:

  1. Орыс миссионерлердің зерттеулері.

  2. А.Байтұрсынсынұлының қазақ тілі фонетикасының зерттелуі.


Есеп беру түрі: конспект

Әдістемелік нұсқау: Қазақ тілінің зерттелу тарихына шолу жасағанда ең басты зерттелу тарихына толық шолу жасау керек. Әр ғалымның фонетиканың зерттелуіне қосқан үлесіне мұқият назар аудару.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

2.Тақырыбы: Салғастырып отырған тілдердегі фонемалардың көрінісі..



Мақсаты: Салғастырып отырған тілдердегі дыбыс және фонема, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтары. Әріп туралы, әріп пен дыбыстың ара қатынасы.Ақтив және пассив сөйлеу мүшелері.

Сұрақтары:

1.Фонема туралы ұғым.

2.Актив және пассив мүшелері.
Есеп беру түрі: конспект.

Әдістемелік нұсқау: Бұл тапсырманы орындауда студенттер ең басты дыбыс пен әріптің айырмашылығын, әріп пен фонеманың өзара айырмашылығы туралы түсіну керек.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

3- Тақырыбы: Екі тілде көркем шығармаға фонетикалық талдау дыбыстар.

Мақсаты: Дауысты дыбыстардың жасудағы жақтың қатысы. Құранды дауыстылардың ерекшеліктері. Кейбір дауыстылардың дифтонг сапада айтылуы.

Тапсырмасы::

1.Дауысты дыбыстардың жасудағы жақтың қатысы.

2. Құранды дауыстылардың ерекшеліктері.

3. Кейбір дауыстылардың дифтонг сапада айтылуы.


Есеп беру түрі: мәтінмен жұмыс.

Әдістемелік нұсқау:. Дауысты дыбыстардың жасудағы жақтың қатысы. Құранды дауыстылардың ерекшеліктері. Кейбір дауыстылардың дифтонг сапада айтылуы.
Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

4.Тақырыбы: Салғастырмалы сөзжасам. Тілдегі сөзжасамдық жұрнақтар..



Мақсаты: Салғастырмалы сөзжасам. Қазақ және орыс тілдеріндегі өнімді , өнімсіз жұрнақтарды анықтау.Тілдегі сөзжасамдық жұрнақтар

Сұрақтары:

1 Салғастырмалы сөзжасам. Тілдегі сөзжасамдық жұрнақтар.




Есеп беру түрі: конспект.

Әдістемелік нұсқау: Салғастырмалы сөзжасам. Тілдегі сөзжасамдық жұрнақтар

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.
5.Тақырыбы: Сөзжасамдық талдау.
Мақсаты: Сөзжасамдық талдау

Сұрақтары:

Сөзжасамдық талдау



Есеп беру түрі: талдау

Әдістемелік нұсқау: Мәтінге сөзжасамдық талдау жасау. Сөз тудырушы және сөз түрлендіруші жұрнақтарды көрсету. Аггютинативті қазақ тіліндегі және флективті орыс тіліндегі сөздердің жасалуы.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

6.Тақырыбы: Салғастырмалы морфология.



Мақсаты: Салғастырмалы морфология. Қазақ және орыс тілдеріндегі сөз таптарын салғастыру.

Сұрақтары:

Салғастырмалы морфология..


Есеп беру түрі: реферат..

Әдістемелік нұсқау: Салғастырып отырған тілдердегі сөз таптарының айырмашылықтары.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

7.Тақырыбы: Морфологиялық талдау..



Мақсаты: Қазақ және орыс тіліндегі сөздерге морфологиялық талдау жасау.

Сұрақтары:

: Морфологиялық талдау

Есеп беру түрі: талдау

Әдістемелік нұсқау: Қазақ және орыс тіліндегі сөздерге морфологиялық талдау жасау..Екі тілдегі сөздерді талдаудағы ерекшелігі көрсету.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

8.Тақырыбы: Екі тілдегі фактілерін негізге ала отырып, бір құрамды сөйлемнің сөз тіркесінен, атаулы сөйлемнен, толымды, толымсыз, жақты, жақсыз сөйлемдерден айырмашылығын және олардың бір-біріне ұқсас жақтарын көрсету.



Мақсаты: Екі тілдегі фактілерін негізге ала отырып, бір құрамды сөйлемнің сөз тіркесінен, атаулы сөйлемнен, толымды, толымсыз, жақты, жақсыз сөйлемдерден айырмашылығын және олардың бір-біріне ұқсас жақтарын көрсету.

Сұрақтары:

  1. Сөз тіркесі.

  2. Жай сөйлем.

Есеп беру түрі: пікір-талас.

Әдістемелік нұсқау: : Екі тілдегі фактілерін негізге ала отырып, бір құрамды сөйлемнің сөз тіркесінен, атаулы сөйлемнен, толымды, толымсыз, жақты, жақсыз сөйлемдерден айырмашылығын және олардың бір-біріне ұқсас жақтарын көрсету.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

4-бөлім СӨЖ тапсырмалары бойынша әдістемелік нұсқау
1.Тақырыбы: Салғастырмалы фонетика Фонетика мәселелерінің зерттелу тарихына шолу жасау.
Мақсаты: Қазақ тілі фонетикасының зерттелу тарихына шолу жасау, фонетика және оның зерттеу нысаны туралы мағлұмат алу.

Сұрақтары: Салғастырмалы фонетика Фонетика мәселелерінің зерттелу тарихына шолу жасау.
Есеп беру түрі: конспект

Әдістемелік нұсқау: Қазақ тілінің зерттелу тарихына шолу жасағанда ең басты зерттелу тарихына толық шолу жасау керек. Әр ғалымның фонетиканың зерттелуіне қосқан үлесіне мұқият назар аудару.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.
2.Тақырыбы: Қазақ және орыс тілдердегі дауысты және дауыссыз дыбыстар

Мақсаты: Дыбыс және фонема, олардың ұқсастықтары мен айырмашылықтары. Әріп туралы, әріп пен дыбыстың ара қатынасы.Ақтив және пассив сөйлеу мүшелері.

Сұрақтары:

1.Фонема туралы ұғым.

2.Актив және пассив мүшелері.
Есеп беру түрі: конспект.

Әдістемелік нұсқау: Бұл тапсырманы орындауда студенттер ең басты дыбыс пен әріптің айырмашылығын, әріп пен фонеманың өзара айырмашылығы туралы түсіну керек.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

3.Тақырыбы: Сөз таптарын салғастыру.



Мақсаты: Салғастырмалы морфология. Қазақ және орыс тілдеріндегі сөз таптарын салғастыру.

.

Тапсырмасы: Салғастырмалы морфология. Қазақ және орыс тілдеріндегі сөз таптарын салғастыру.


Есеп беру түрі: ауызша

Әдістемелік нұсқау: Салғастырмалы морфология. Қазақ және орыс тілдеріндегі сөз таптарын салғастыру.
Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

4.Тақырыбы: Жай сөйлемнің күрделену жолдары



Мақсаты: Жай сөйлемнің күрделену жолдары

Сұрақтары:

1 Жай сөйлемнің күрделену жолдары.


Есеп беру түрі: конспект.

Әдістемелік нұсқау: Жай сөйлемнің күрделену
Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.
5.Тақырыбы: Сөйлемнің түрлері

Мақсаты: Қазақ және орыс тілдеріндегі сөйлемнің түрлері анықтау.

Сұрақтары:

1. Жай сөйлем.

2. Құрмалас сөйлем.

Есеп беру түрі: реферат.

Әдістемелік нұсқау: : Қазақ және орыс тілдеріндегі сөйлемнің түрлері анықтау.

Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.
6.Тақырыбы: Жай сөйлем синтаксисі.

Мақсаты: Қазақ және орыс тілдеріндегі жай сөйлемнің түрлерін анықтау. Қазақ және орыс тілдердегі жай сөйлемдердің айырмашылықтарын және ұқсастықтарын анықтау.

Сұрақтары:

1.Толымды, толымсыз сөйлем.

2. Жалаң және жайылма сөйлем.

3. Бір құрамды, екі құрамды сөйлем.

4. Жақты , жақсыз сөйлем.
Есеп беру түрі: реферат..

Әдістемелік нұсқау: Толымды, толымсыз сөйлем. Жалаң және жайылма сөйлем. . Бір құрамды, екі құрамды сөйлем.

Жақты , жақсыз сөйлем.



Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

7.Тақырыбы: Құрмалас сөйлем синтаксисі



Мақсаты: Қазақ және орыс тілдеріндегі құрмалас сөйлем түрлері.

Құрмалас сөйлемнің сабақтас және салалас түрлері.Қазақ тіліндегі аралас сөйлемнің ерекшелігі. Орыс тіліндегі жалғаулықсыз құрмалас сөйлем.



Сұрақтары:

  1. Қазақ тілінде құрмалас сөйлем.

  2. Құрмалас сөйлемнің түрлері.

  3. Екі тілдегі құрмалас сөйлемнің ерекшелігі және ұқсастықтары.

Есеп беру түрі: мәтінмен жұмыс..

Әдістемелік нұсқау: Қазақ және орыс тілдеріндегі құрмалас сөйлем түрлері. Құрмалас сөйлемнің сабақтас және салалас түрлері.Қазақ тіліндегі аралас сөйлемнің ерекшелігі. Орыс тіліндегі жалғаулықсыз құрмалас сөйлем.
Әдебиеттер: 1,2,4,6,7,9,10,12.

Салғастырмалы грамматика пәні бойынша сұрақтары:

  • Қазақ және орыс тілдерінің лексикасындағы ортақ сөздер

  • Орыс тілдегі түрік сөздер.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі зат есімдер

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі сын есімдер

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі сан есімдер

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі септік категориясы

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі сын есімнің шырай формасы.

  • Екі тілдегі сын есімнің септелуі.

  • Сын есімдердің жасалу жолдары

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі етістіктер.

  • Етістіктің лексика-грамматикалық сипаты.

  • Етістіктің грамматикалық категориялары.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі флексия

  • Аффиксоидтер және интерфикстер.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі синтетикалық тәсіл.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі аналитикалық тәсіл.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі лексика-семантикалық тәсіл.

  • Салыстырмалы фонетика нені зерттейді

  • Орыс және қазақ тілінің қалыптасуынлағы ерекшеліктер.

  • Түркі тілдерінен орыс тіліне енген сөздер.

  • Орыс тіліндегі вокализмдер және консонатизмдер.

  • Қазақ тіліндегі вокализмдер және консонатизмдер.

  • Орыс және қазақ тіліндегі буынның түрлері.

  • Екі тілдегі фонетикалық процестер.

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі жай сөйлемдер

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі құрмалас сөйлемдер

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі салалас құрмалас сөйлемдер

  • Қазақ және орыс тілдеріндегі сабақтас құрмалас сөйлемдер



Салғастырмалы грамматика пәнінен тест сұрақтары:


  1. Қазіргі орыс тілінде неше дауысты дыбыс бар?

а) 4; б) 6; в) 7; с) 8; д) 9

  1. қазіргі қазақ тілінде неше дауысты дыбыс бар?

а) 4; б) 6; в) 7; с) 8; д) 9

  1. Қазақ тіліне ғана тән еріндік дауыстыларды көрсетіңіз?

а) о,у ; б) ө,ү; в) ә,і; с) а,и; д) ү,і

  1. Қазақ тіліне ғана тән езулік дауыстыларды көрсетіңіз?

а) а,ә; б) і,ә; в) ү,ө; с) о,ү; д) и,ы

  1. Қазақ тіліне ғана тән қысаң дауысталарды көрсетіңіз?

а) о,у; б) ө,ү; в) ә,і; с) а,и; д) ү,і

  1. Орыс тілінде дауысты дыбыстардың қалай жіктелуі жоқ?

а) еріндік-езулік; б) ашық-қысаң; в) жуан-жіңішке; с) лабиалды-лабиалды емес; д) төменгі-ортаңғы-жоғарғы тіл деңгейіне байланысты

  1. Тек орыс тіліне тән дауысты дыбыстарды көрсетіңіз?

а) а,о; б) у,и; в) э,о; с) ө,у; д) ы,е

  1. Қазақ тілінде неше төл дауыссыз дыбыс бар?

а) 18; б) 19; в) 20; с) 21; д) 22

  1. Қазіргі орыс тілінде неше дауыссыз дыбыс бар?

а) 24; б) 26; в) 27; с) 28; д) 35

  1. Қазақ сөзінің соңында кездеспейтін дауыссыз дыбыстар

а) б,в,ж; б) б,д,з; в) д,з,ғ; с) д,ғ,г; д) р,л,в

  1. Қазақ сөзінің басында кездеспейтін дауыссыз дыбыстар

а) б,в,ж; б) б,д,з; в) й,ң; с) д,ғ,г; д) р,л,в

  1. Қазақ тіліне ғана тән дауыссыздарды көрсетіңіз

а) ғ,у; б) қ,ү; в) т,д; с) р,и; д) ү,і

  1. Қатаң дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз

а) ғ,у; б) қ,т; в) т.д; с) р,и; д) ү,і

  1. Ұяң дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз

а) ғ,у; б) қ,т; в) т,д; с) р,и; д) з,ж

  1. Үнді дауыссыз дыбыстарды көрсетіңіз

а) ғ,у; б) қ,ү; в) т,д; с) р,и; д) у,й

  1. Орыс тіліндегі дауыссыз дыбыстардың қандай оппозициясы қазақ тілінде кездеспей ді?

а) қатаң-ұяң; б) жуан-жіңішке; в) шұғыл-ызың; с) ерін-тіл; д) тіл алды-тал арты

  1. Орыс тілінде жуан-жіңішке жұптары бар дауыссыз дыбыстар

а) ш,ч; б) ж,щ; в) г,к; с) с,т; д) х,ц

  1. Орыс тілінде тек жіңішке болатын дауыссыз дыбыстар

а) ш,ч; б) ж,щ; в) г,к; с) с,т; д) х,ц

  1. Орыс тілінде тек жуан болатын дауыссыз дыбыстар

а) ш,ч; б) ж,щ; в) г,к; с) с,т; д) х.ц

  1. Орыс тілінде неше жуан-жіңішке жұп бар?

а) 18; б) 19; в) 12; с) 15; д) 14

  1. Орыс тіліндегі дауыссыз дыбыстардың жуан-жіңішке жұптасуы қандай құбылыс?

а) фонематикалық; б) вариациялық; в) комбинаторлық; с) сингормониялық; д) спонтандық

  1. Тек қазақ тіліне тән ұяң дауыссыз дыбыстар

а) ш,ч; б) ж,з; в) г,к; с) с,т; д) ғ,һ

  1. Буынның бірыңғай жуан не жіңішке болып келуі

а) аккомадация; б) ассимиляция; в) диссимиляция; с) сингормонизм; д) спонтандық

  1. Көршілес дауысты және дауыссыз дыбыстардың артикуляциялық тұрғыдан бейімделуі

а) аккомадация; б) ассимиляция; в) диссимиляция; с) сингормонизм; д) спонтандық

  1. Қазақ тілінде б,г,ғ,д дыбыстарына біткен сөздерге қосымша қалай жалғанады?

а) қатаң; б) ұяң; в) үнді; с) қыстырынды ы,і дыбыстарымен; д) тек дауыстыдан бастап жалғанады

  1. Регрессивті ассимиляцияны көрсетіңіз

а) шашсын; б) жат бол; в) жас дос; с)книжка; д) молодежь

  1. Тоғыспалы ықпалды көрсетіңіз

а) тамағым; б) сшить; в) одна; с) Жанкелді; д) жат бол

  1. Қазақ тілінің морфологиялық құрылысына тән басты ерекшелік

а) оморфты; б) аналитикалық; в) агглюфтинативті; с) флективті; д) қопармалы

  1. Орыс тілінің морфологиялық құрылысына тән басты ерекшелік

а) оморфты; б) аналитикалық; в) агглюфтинативті; с) флективті; д) қопармалы

  1. Орыс тілінде қандай грамматикалық категория жоқ?

а) шақ; б) жақ; в) септік; с) тәуелдік; д) род

  1. Қазақ тілінде қандай грамматикалық категория жоқ?

а) шақ; б) жақ; в) септік; с) тәуелдік; д) род

  1. Түбірдің алдында келіп сөз тудырушылық, сөз түрлендірушілік қызмет атқаратын морфема

а) приставка; б) постфикс; в) суфикс; с) аффикс; д) интерфикс

  1. Префикс арқылы жасалған сөзді көрсетіңіз

а) дружба; б) пароход; в) малшы; с) приход; д) иінағаш

  1. Суфикс арқылы жасалған сөзді көрсетіңіз

а) тарақ; б) жауап; в) садақ; с) друг; д) списать

  1. Күрделі сөздің сыңарларын байланыстыратын дауысты дыбыс

а) аффиксоид; б) суффикс; в) префикс; с) интерфикс; д) аффикс

  1. «Краевед, Татарстан, Языковед» сөздерінің құрамындағы «вед, стан»

а) аффиксоид; б) суффикс; в) префикс; с) интерфикс; д) аффикс

  1. Туынды негіздерді көрсетіңіз

а) кітап, книга; б) көп, много; в) малшы, скотник; с) жер, земля; д) көк, синий

  1. Аналитикалық тәсіл арқылы жасалған сөзді көрсетіңіз

а) ұлтарақ; б) вертихвостка; в) ұшқалақ; с) книжный; д) породистый

  1. Орыс тілінде жеке бөлінбейтін сөз табы

а) зат есім; б) сын есім; в) еліктеу сөздер; с) етістік; д) одағай

  1. Орыс тілінде септелмейтін сөздер

а) алоэ, метро; б) дело, герой; в) сосна, дядя; с) ель, путь; д) темя, семя

  1. Лагерь находится за городом сөйлемдегі қарамен жазылған сөз қай септікте тұр?

а) творительный; б) родительный; в) дательный; с) винительный; д) именительный

  1. Смотреть с трибуны қарамен жазылған сөз қай септікте тұр?

а) творительный; б) родительный; в) дательный; с) винительный; д) именительный

  1. Передать записку қарамен жазылған сөз қазақ тіліне аударғанда қай септікте тұрады?

а) атау; б) барыс; в) жатыс; с) табыс; д) ілік

  1. Терезе әйнегі қарамен жазылған сөз қай септікте тұр?

а) атау; б) барыс; в) жатыс; с) табыс; д) ілік

  1. Құстарды мылтықпен атты көмектес септігінде тұрған сөз орыс тіліне аударылғанда қай септікте тұрады?

а) творительный; б) родительный; в) дательный; с) винительный; д) именительный

  1. Отцовы заботы курсивпен берілген сөз қай сөз табына жатады?

а) зат есім; б) сын есім; в) еліктеу сөздер; с) етістік; д) одағай

  1. Шырай категориясының супплетивті тәсіл арқылы жасалуын көрсетіңіз

а) самый добрый; б) қызылырақ; в) плохое – хуже; с)қап-қара; д) строжайший

  1. Асырмалы шырайды көрсетіңіз

а) доброе; б) қызылырақ; в) плохое – хуже; с) көкшіл; д) строжайший

  1. Салт етістіктерді көрсетіңіз

а) күлу, ходить; б) табу, найти; в) ойнату, стирать; с) ойнау, управлять; д) тарау, зайти

  1. Мальчик купивший книгу курсивпен берілген етістік қай формада тұр?

а) понудительный залог; б) страдательный залог; в) действительное причастие; с) страдательное причастие; д) деепричастие

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет