Саурыкова жулдыз мейрхановна
бастауышта пәнаралық байланысты жүзеге асырудың тәжірибелік
жүктеу/скачать 3.24 Mb. Pdf көрінісі
|
| бастауышта пәнаралық байланысты жүзеге асырудың тәжірибелік
көрсеткіштерін және деңгейлерін айқындадық. Яғни, бастауыш сыныптарда жаңартылған білім мазмұнында анықталған бөлімдер мен оқулықтарда берілетін білім мазмұнын ортақ тақырыптар арқылы пәнаралық байланыс жүйесімен оқушыларға беру және олардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру мен жеке тұлғалық болмысын дамытудың өлшемдерін төмендегідей анықтадық: оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыруға бөлімдер мен ортақ тақырыптар жүйесімен пәнаралық байланыс мотивациясының болуы, ынта-ықыласының, қызығушылығының болуы; оқушылардың жеке пәндердегі білім беруді топтастыратын ортақ тақырыптардың ғылыми дүниетаным қалыптастыруға қажетті пәнаралық байланыстар жүйесінің болуы; мұғалімдердің жеке пәндердің мазмұнында қамтылған білімдер оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру және жеке тұлғалық болмысын дамытуда пәнаралық байланыста жүзеге асыратын іскерліктер мен дағдылардың болуы. Бастауыш сыныптарда жеке пәндерде берілетін ортақ тақырыптар арқылы оқушылардың пәнаралық байланыста ғылыми дүниетанымын қалыптастыру жеке тұлғалық болмысын дамытудың өлшемдеріне сәйкес оның көрсеткіштері ұсынылады: 1) Бастауыш сыныпта оқушылардың пәнаралық байланыста ғылыми дүниетаным қалыптастыру жеке тұлғалық болмысын дамытуға ұмтылысы; ортақ тақырыптар негізінде пәнаралық байланыс материалдары арқылы ғылыми дүниетаным қалыптастыруға қызығушылығы; оқушылардың ұсынылған ортақ тақырыптарда қамтылатын оқу материалдары арқылы пәнаралық байланыста ғылыми дүниетаным қалыптастырудағы белсенділігі. 2) Жаңартылған білім мазмұнын беретін бағдарламадағы бөлімдер мен ортақ тақырыптар жүйесімен пәнаралық байланыс негізінде алынатын білімі; жеке пәндердің оқу материалында ғылым негізін ұстану заңдылықтары арқылы қоршаған ортаны, табиғатты танып білуі; жеке пәндердің оқу материалдарын меңгеру іс-әрекеттеріндегі пәнаралық байланыс материалдары негізіндегі ғылыми дүниетанымдық білім біліктері. 3) Бөлімдер мен ортақ тақырыптар жүйесімен оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру және жеке тұлғалық болмысын дамытудың қажеттілігін түсінуі; ортақ тақырыптар негізінде оқушылардың пәнаралық байланыс арқылы ғылыми дүниетаным қалыптастыруға қызығушылығын 118 айшықты көрсете білуі; жеке пәндердің оқу материалдарын топтастыру негізінде ұсынылған ортақ тақырыптар оқушылардың ғылыми дүниетанымын пәнаралық байланыс арқылы әлеуметтік, психологиялық талдау және іскерлігі; оқушылардың жас ерекшеліктеріне қарай ғылыми танымдық түсініктерін қалыптастыруға бейімділігі. Сурет 8. Жаңартылған білім мазмұнында берілген бөлімдер мен ортақ тақырыптар арқылы бастауыш сыныптағы пәнаралық байланыс негізінде оқушы тұлғасын дамыту мен ғылыми дүниетанымын қалыптастырудың өлшемдері, көрсеткіштері Өлшемдері Көрсеткіштері Деңгейлер Жоғарғы Орташа Төменгі Оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыруға жеке пәндердегі ортақ тақырыптар негізінде пәнаралық байланыс мотивациясының болуы, ынта- ықыласы мен қызығушылығының болуы. -бастауыш білім беру кезеңінде пәнаралық байланыста оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру мен жеке тұлғалық болмысын дамытуға ұмтылысы; -ортақ тақырыптар пәнаралық байланыс материалдары ақылы ғылыми дүниетаным қалыптастыруға қызығушылығы; Оқушылардың ғылыми дүниетаным белсенділігі жаңартылған білім мазмұны негізінде қалыптастыруда ортақ тақырыптар материалдары ақылы пәнаралық байланыс жүзеге асыру Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар материалдары ақылы пәнаралық байланыс ұғымдарын жақсы анықтайды. Пәнаралық байланыс материалдарының қажеттілігіне ынта- ықыласы, қызығушылығы, белсенділігі жоғары. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар материалдары ақылы пәнаралық байланыс ұғымдарын анықтауы толық емес. Пәнаралық байланыс материалдарын қажет етеді, қызығушылығы бар, бірақ белсенділігі тұрақсыз. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар материалдары ақылы пәнаралық байланыс ұғымдарын жеткіліксіз анықтайды. Пәнаралық байланыс материалдарының қажеттілігіне қызығушылығы аз, ынта-ықыласы төмен. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар материалдары арқылы оқушылардың дүниетанымын қалыптастыруға қажетті пәнаралық - жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар материалдары ақылы пәнаралық байланыста алынатын білімі; - жаңартылған білім мазмұны негізіндегі Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар материалдары ақылы іс-әрекетіндегі пәнаралық байланыс материалдарын толық қабылдайды. Пәнаралық Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы іс-әрекетіндегі пәнаралық байланыс материалдарын қабылдайды, бірақ толық емес. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы іс- әрекетіндегі пәнаралық байланыс материалдарын нашар қабылдайды. Пәнаралық байланыстағы 119 байланыстар жүйесінің болуы. бөлімдер мен ортақ тақырыптар жеке пәндердің заңдылықтары ақылы қоршаған ортаны, табиғатты танып білуі; - жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар оқыту материалдарын игертудегі іс- әрекеттерін пәнаралық байланыс жүйесімен іске асыруда ғылыми дүниетанымдық білім біліктері. байланыстағы ғылыми дүниетанымдық түсініктері айқын. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы жеке пәндердің оқытатын ғылыми заңдылықтарды пәнаралық байланыс материалдары арқылы дәлелдеп түсіндіре алады. Пәнаралық байланыстағы ғылыми дүниетанымдық түсініктері бар, бірақ ой- қорытындысын айтуда қиналыс білдіреді. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы жеке пәндердің оқытатын ғылыми заңдылықтарды пәнаралық байланыс материалдары арқылы түсіндіруі толық емес. дүниетанымдық түсініктері айқын емес. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы жеке пәндердің оқытатын ғылыми заңдылықтарды пәнаралық байланыс материалдарын түсіндіруі нашар. Ғылыми дүниетаным заңдылықтарын түсінуге тырысады, бірақ ажыратып бере алмайды. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастыру мен дамытуда пәнаралық байланыста жүзеге асыратын іскерліктер мен дағдылардың болуы. - жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы ғылыми дүниетаным қалыптастырудың қажеттілігін түсінуі; - жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар жүйесімен оқушылардың пәнаралық байланыс арқылы ғылыми дүниетаным қалыптастыруға қызығушылын айшықты көрсете білуі; - жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы оқушылардың ғылыми дүниетанымын пәнаралық байланыс арқылы әлеуметтік, психологиялық талдау жасау іскерлігі; -оқушылардың жас ерекшелігіне қарай дүниетанымдық түсініктерін қалыптастыру Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы пәнаралық байланыстағы ғылыми дүниетанымдық түсініктері айқын әрі жауапкершілікпен, қызығушылықпен қабылдайды. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар жүйесімен кездесетін заттар мен құбылыстарды пәнаралық байланыс материалдары негізінде меңгеру іскерліктері анық көрінеді. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар пәнаралық байланыстағы ғылыми дүниетанымдық түсініктерді мұғалімнің көмегімен меңгереді. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптың оқу материалдарында кездесетін заттар мен құбылыстарды пәнаралық байланыс жүйесімен меңгеру іскерліктері бар, бірақ тұрақты емес. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы пәнаралық байланыстағы ғылыми дүниетанымдық түсініктері нашар, берілген тапсырманы орындауға, құлшыныс білдірсе де, жауапкершілік танытпайды, оларды мұғалімнің көмегінсіз орындай алмайды. Жаңартылған білім мазмұны негізіндегі бөлімдер мен ортақ тақырыптың оқу материалдарында кездесетін заттар мен құбылыстарды пәнаралық байланыс жүйесімен меңгеру іскерліктері айқын емес. 120 икемділігі. Нәтижесі: Жаңартылған білім мазмұнында берілген бөлімдер мен ортақ тақырыптар жүйесінде пәнаралық байланыс материалдары ақылы ғылыми дүниетанымы қалыптасқан бастауыш сынып оқушысының тұлғалық бейнесі. Осындай өлшемдер мен көрсеткіштердің негізінде жаңартылған білім мазмұнында берілген бөлімдер мен ортақ тақырыптар ақылы бастауыш сыныптағы пәнаралық байланыс негізінде оқушылардың ғылыми дүниетанымын қалыптастырудың үш деңгейі белгіленді: жүктеу/скачать 3.24 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|