Серік Мырзалы философия оқу құралы



Pdf көрінісі
бет181/422
Дата07.10.2022
өлшемі3.76 Mb.
#462147
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   422
В.И.Вернадскийднегiзгi ойлары жер бетiндегi өмiр мен 
адамзатқа арналды. Нәтижесiнде, ол биосфера мен ноосфера жөнiнде 
терең де тамаша ойларын адамзатқа ұсынды. Бүгiнгi қалыптасқан 
биосфера жөнiндегi «Үлкен жүйе» теориясы, тiршiлiктiң ғарышпен 
заттық және энергиялық алмасуға түсуi т.с.с. идеялар В.И.Вернад-
скийдiң шығармашылық еңбектерiнде үлкен орын алды. Жер бетiндегi 
тiршiлiктi ол жердiң ерекше қалыптасқан геологиялық қабаты ретiнде 
қарайды. Тiршiлiк биогеохимиялық зат пен энергияның айналысын 
тудырып, жер бетiн толығынан өзгертедi. Осы тұрғыдан қарағанда, 
адамзат тiршiлiк әлемiнiң ерекше ең жоғарғы бөлiгi. Ол ерекше бiр – 
басқа энергия формаларына ұқсамайтын күш-қуатты тудырады. Оның 
аты – ақыл-ой, зерде. Адамзат ақыл-ойы мен еңбегiнiң арқасында жаңа 
геологиялық күшке айналып, биосфера жаңа ахуалға – ноосфера 
(ақыл-ой арқылы ретке келтiрiлген жер бетi) сатысына көтерiледi. 
В.И.Вернадскийдiң ойынша, адамзат зердесi – ғарыштық құбылыс.
Н.Ф.Федоров адамзат зердесiн ғарыш эволюциясының заңды 
нәтижесi ретiнде қарайды. Ары қарай ғарышты адамзат саналы түрде 
өзгертедi. «Ғарыш хаос емес, нағыз ғарышқа айналуы үшiн зерденi 


263
талап етедi». Болашақта ғылымның орасан зор дамуының негiзiнде 
адамзат өлместiк дәрежесiне көтерiлiп, сонымен қатар жер бетiнде 
бұрын-соңды өмiр сүрген барлық ұрпақтарды қайтадан тiрiлтедi», – 
деген ойда болды.
А.Л.Чижевский жер бетiндегi тiршiлiктi тудырған – жердiң өзi 
емес, Күн деген пiкiрге келiп, Күннiң жердегi биосфераға тигiзетiн 
ықпалын егжей-тегжейлі зерттейдi. Табиғаттағы геофизикалық 
ауытқушылықтар, жер бетiндегi оқтын-оқтын болатын эпидемиялар, 
қуаңшылық т.с.с. құбылыстар Күндегi болып жатқан үдерістермен 
тығыз байланысты екенiн дәлелдеп, А.Л.Чижевский бүгiнгi ғылымдағы 
астрогеология, ғарыштық медицина, гелиобиология бағыттарының 
негiзiн қалады.
Адамзат ғарыштың ары қарай дамуындағы саналы күш болған-
нан кейiн, халықтар бiр-бiрiмен жақындасып, бiрiгiп, мемлекеттер 
арасындағы жасанды кедергiлердi алып тастауы керек деген идея көп 
ойшылдардың еңбектерiнде кездеседi. 
«Адамзатты бiрiктiретiн негiзгi күш – мәдениет, ғарыштық этика» 
деген пiкiрдi орыс ғалымы, суреткерi, дiни философы Н.К.Рерих айтқан 
болатын. Оның ойынша, бүкiл ғарышта, кеңiстiк пен уақытта, адамның 
жан дүниесiнде екi ғарыштық күш – Iзгiлiк пен Зұлымдық бiр-бiрiмен 
күресте. Олар болмыстық жағынан келгенде тең емес. Дүние Ақиқат, 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   177   178   179   180   181   182   183   184   ...   422




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет