2. Студенттердің өзіндік жұмысына арналған әдістемелік нұсқаулар
Кредиттік оқыту жүйесінде студенттер орындайтын өзіндік жұмыс көлемі ұлғаяды - өз бетінше оқуға бөлінген, оқу-әдістемелік әдебиеттермен және ұсынымдармен қамтамасыз етілген, тесттер, бақылау жұмыстары, коллоквиумдар, рефераттар, шығармалар және есептер түрінде бақыланатын тақырыптардың белгілі бір тізбесі бойынша жұмыс.
Өзіндік жұмыс екі түрге бөлінеді – оқытушының жетекшілігімен жүргізілетін студенттің өзіндік жұмысы (СӨЖ) және студенттің өзіндік жұмысы (СӨЖ).
Оқытушының жетекшілігімен жүргізілетін студенттің өзіндік жұмысы (ОСӨЖ) – міндетті түрде оқу сабақтарының кестесінде көрсетілуі тиіс оқытушымен байланыста студенттің аудиториядан тыс жұмысы.
Кредиттік оқыту жүйесінің міндеті студенттердің өзін-өзі ұйымдастыру және өзін-өзі тәрбиелеу қабілеттерін дамыту болып табылады. Тиісінше, оқытушы мен студенттер жұмысының келесі типтік циклдері жүзеге асырылады.
Оқытушының студенттермен жұмысының үлгілік бірлі-жарым циклі келесі үш негізгі функцияны қамтиды::
Мұғалімнің бірінші функциясы – орнату (тақырыпқа кіріспе, мақсат, міндет қою, мазмұнды материалдың негізгі бөлімдерінің практикалық пайдалылығын, мәні мен өзара байланысын сипаттау, оқу-әдістемелік құралдармен жұмыс істеу бойынша ұсыныстар және т.б.).). Бұл студенттердің әрі қарайғы өзіндік жұмысы үшін жеткілікті болуы керек.
Оқытушының екінші қызметі – кеңес беру-түзету. Ол студенттердің өзіндік жұмысында оқу іс-әрекеттерін жүзеге асыруда, жеке консультациялар жүргізуде және тиісті түзету іс-әрекеттерін жүзеге асыруда консультативтік көмек көрсетуден тұрады. Оқу процесінде Бұл функцияны тьюторлар орындайды.
Мұғалімнің үшінші функциясы – бақылау және бағалау. Бұл тестілеуді, студенттердің білімі мен дағдыларын бағалауды, олардың негізгі қиындықтарын анықтау үшін диалогты ұйымдастыруды, оқытушының "дұрыс" әрекеттерді, өзара әрекеттесуді, сарапшы немесе бақылаушы ретінде жұмыс істеудің анықтамалық әдістерін көрсетуді қамтиды.
Оқытушының жетекшілігімен жүргізілетін студенттердің өзіндік жұмысының типтік бірлік циклі (ОСӨЖ) келесі төрт негізгі функцияны қамтиды.
Біріншісі - студенттердің оқу пәні бойынша белгіленген сабақтар кезеңінде алған оқытушының ақпаратын белсенді қабылдауын жүзеге асыруды қамтиды.
Екінші функция студенттердің өз бетінше, оқытушының ұсыныстарына сүйене отырып, оқу-әдістемелік құралдарды, әдеби көздерді оқып, үй тапсырмаларын, бақылау және курстық жұмыстарды, тестілеуді және т. б.
Бұл кезеңде студенттерден жұмыс әдістерін білу, қиындықтарын түзету, өзін-өзі ұйымдастыру және өзін-өзі тәрбиелеу қажет.
Студенттердің үшінші функциясы-олардың қиын жағдайларын талдау және жүйелеу, оқу материалын түсіну мен игерудегі қиындықтардың себептерін анықтау, басқа оқу әрекеттерін орындау. Студенттер шешілмейтін қиындықтарды оқытушыға арналған сұрақтар жүйесіне аударады (оларды саралау, реттеу, рәсімдеу), осы сұрақтарға жауаптардың жеке нұсқаларын жасайды.
Студенттердің төртінші функциясы-тиісті түсініктемелер, кеңестер, кеңестер алу үшін мұғалімге жүгіну.
Мұғалім әрдайым СӨЖ-ге бір студент те, бүкіл топ та келе алатындығына дайын болуы керек. Оның міндеті, қажет болған жағдайда, бұл жеке кеңес беру немесе өткен дәрісті қайталайтын сабақ, немесе сонымен бірге студенттерге туындаған мәселелер бойынша кеңес беру.
Әрбір СОӨЖ-ге дәріске енбеген және қандай да бір мәселелерді егжей-тегжейлі көрсетуге немесе оларды кеңейтуге, тереңдетуге, қандай да бір жағдайларды талдау, міндеттерді шешу, шешімдерді әзірлеу және т. б. бойынша дағдыларды пысықтауға мүмкіндік беретін материалдар (кейстер, рөлдік ойындар, тесттер, кроссвордтар және т. б.) дайындалуы тиіс.
Оқытушыда СӨЖ тиімді жүргізуге мүмкіндік беретін әдістемелік құралдар мен әдебиеттердің әлдеқайда кең арсеналы болуы керек. СОӨЖ өткізудің пысықталған әдістемесі өте маңызды.
СӨЖ курстың белгілі бір бөлімдері бойынша немесе бірнеше тақырыптарды, бөлімдерді немесе модульдерді қамтитын толассыз мәселелер бойынша жүргізіледі. СӨЖ-нің барлық түрлері әртүрлі комбинацияларда әртүрлі әдістемелік әдістермен жүзеге асырылады.
СӨЖ қолданылатын түрлері:
Тақырып бойынша шолу-баспа және интернеттің ақпараттық ресурстарынан қосымша материалдарды тарта отырып, ұсынылған тақырып бойынша 1-2 бетке қысқаша әдеби шолу жазу.
Презентация-презентация үшін белгілі бір тақырыпты таңдау және презентацияда қарастырылатын кез-келген аспектіні түсіну, түсіну немесе түсінбеу. Презентация уақыты-8-10 мин. презентация тақырыптың ашылу дәрежесі, тыңдаушылардың қызығушылық дәрежесі, кәсібилік критерийі бойынша бағаланады.
Іскерлік ойын - рөлдік немесе командалық ойын. Студенттердің болашақ кәсіби қызметіне қажетті дағдыларды дамытады. Кейде үйде дайындықты немесе кітапхананы аяқтауды қажет етеді.
Нақты оқу жағдайы-бұл студенттің сұрақтарға жауап беруін немесе проблема туралы өз көзқарасын жазуды талап ететін жағдай.
Материалдарды ауызша баяндау. Студент өзін-өзі даярлау мәселелеріне сәйкес берілген тақырып бойынша материалдарды ұсынады. Уақыт - 10-15 минут. Келесі критерий бойынша бағаланады – тақырып қаншалықты ашылды және басқалардың қызығушылығын тудырды (талқылау), әдебиет қаншалықты пайдаланылды, әсіресе қосымша.
Жазбаша жұмыстар (Конспектілер, эсселер) әр модульдің соңында жүргізіледі. Жазбаша жұмыс 1-2 бетке қысқаша баяндалуы және толық ақпаратты қамтуы тиіс.
Тесттер әр модульдің соңында өткізіледі, сонымен қатар мұғалім студенттерге ескертусіз кез-келген тақырып бойынша бес минуттық тестілеуді өткізе алады. Барлық дұрыс жауаптар үшін-5 балл.
Кейстерді құрастыру. Жағдайларды талдау әдісі негізінде жасалады. Студенттерге сипаттамасы мәселені көрсететін жағдайды түсінуге шақырылады. Сонымен қатар, мәселенің біржақты шешімдері жоқ. Іс-әрекет сипаттамада беріледі немесе мәселені шешу әдісі ретінде ұсынылады.
Рефераттар мен баяндамаларды студенттер өз таңдауы бойынша дайындайды (әр модульден бір рефераттан). Студенттер тобы да дайындала алады, олардың әрқайсысы бөлімдердің бірін әзірлейді. Реферат мәселенің мәнін ашып, мүмкіндігінше ақпараттық және өз тұжырымдарын қамтуы керек.
Достарыңызбен бөлісу: |