Бедеріне байланысты түрлері:
таулы
кұмды
Басты процестер мен эолдық материал сипатына қарай :
Тасты (дефляция басым болғанда),
Құмды
аккумуляция басым болған жағдайда)
Лёсстi
(аккумуляция басым болған жағдайда)
Барқандар:
(құм шағылдар) орақ немесе жарты ай пiшiндi ассиметриялы құм төбелерi
Барқандар - Дюналар желдің құмды үйіре суырып үрлеу әрекеттеріне байланысты жер бедерінің ойлы-қырлы аудандарында белгілі бір тосқауылдарға тіреліп немесе өзендер мен көлдердің және теңіздердің жағаларында биіктігі 20—40 м-дей адырлы құм үйінділері (дөңдер) түрінде жиналады. Дюналар әр түрлі климаттық жағдайларда кездеседі.
Дюналар Тақыр :
сазды шөл бедерiнiң өзiндiк пiшiндерiне сазды қабыршақпен жабылған саяз қазаншұңқыр
Лёсс :
ұсақ бөлшектердiң жиналатын (өлшемi 0,05–0,1 мм бөлшектер 50%-тен асады) сарғыш түстi қопсық және кеуек таужыныс
Лёсс жер шарының байтақ кеңiстiктерiн жауып жатады. Мәселен, Алатау бөктерi бойымен созылған лёсс белдеуi шығыстан батысқа қарай 1500 км-ге созылған. Бұл түзiлiмдер Алматының оңтүстiк жағында текшеленген бедер пiшiнi түрiнде өзiне тән сарғыш түсiмен жақсы байқалады. Көктөбедегi лёсс түзiлiмдерiнен тұратын биiкте телемұнара тұрғызылған. Бұл түзiлiмдердiң қалыңдығы 20–50 м. Ал, Қытайда лёсс түзiлiмдерiнiң қалыңдығы 170 м-ге жетедi. Назарларыңызға рахмет!
Достарыңызбен бөлісу: |
