Сүлейменова Қымбат Қасымқызы Алматы агломерациясы: этнодемографиялық және миграциялық даму ерекшеліктері мен динамикасы

3 Назарбаев Н.Ә. Агроөнеркәсіптік кешен мәселелері бойынша республикалық кеңес // Егемен Қазақстан. - 2007 ж., 6 наурыз.

4 Лаппо Г.М. Развитие городских агломераций в СССР. - Москва: Наука, 1978. – 152 с.

5 Саушкин Ю.Г., Глушкова В.Г. Москва среди городов мира. - М: Мысль, 1983. - 285 с.

6 Маятниковая миграция сельского населения. - М: Финансы и статистика, 1981. - 88 с.

7 Хорев Б.С. Проблемы городов. - М: Мысль, 1975. - 98 с.

8 Асылбеков М.Х., Галиев А.Б. Социально-демографические процессы в Казахстане (1917-1980). - А-Ата: Ғылым, 1991. – 43 с.

9 Асылбеков М.Х., Козина В.В. Демографические процессы современного Казахстана. - Алматы: Атамұра, 1997. - 140 с.; Они же. «Казахи» (демографические тенденции 90-х годов). - Алматы: «Өркениет», 2002. - 144 с.

10 Алдажуманов К.С., Алдажуманов Е.К. Депортация народа – преступление тоталитарного режима. - Алматы: Фонд «XXI век», 1997. – 168 с.

11 Омарбеков Т. Қазақстанға қанша халық көшіп келген? // Ақиқат. – 1994. – №1. - 44-48-бб.; Депортация: корейлер қасіреті // Ақиқат. – 1997. –№ 6. -35-38- бб.; Депортация: Қырым, Кавказ және Еділ бойы халықтарын қуғындау // Ақиқат. – 1997. – № 8. -19-24-бб.

12 Тәтімов М. Ұлттық урбанизациямыздың ұтымды үрдістері. - Алматы: Атамұра, 1993. – 102 б.

13 Ақынжанов М.А. Проблемы межнациональных отношений и общече-ловеческие ценности / Сб. Гуманизации двух сферы общества. – Алматы, 1992. – С. 72-79.

14 Алексеенко Н.В. Население Казахстана за 100 лет (1897-1997 г.г.). - Усть-Каменогорск: Полиграфия, 1999. - 113 с.; Алексеенко А.Н. Население Казахстана 1920-1990 г.г. - Алматы. Ғылым, 1993. - 222 с.

17 АОММ. 1078-қ. «Алматинский областной маслихат». 1-т., 37-іс, 87-п.

19 ҚРОММ. 3-қ. «Областное правление Оренбургскими киргизами Министерства Внутренних дел», 1-т., 7-іс, 71-п.

20 ҚРОММ. 48-қ. «Верненская городская управа» Министерства внутренних дел г. Верный Верненского уезда, 1- т., 875-іс, 1-п.

21 АОММ. 350-қ. «Семиреченский областной революционный комитет 1918-1923 гг.». 1-т., 18-іс, 146-п.

22 Алматы қаласының ОММ. 174-қ. «Алматинский городской совет народных депутатов и его исполнительный комитет. Горсовет и его исполком.», 15-т., 259-іс, 2-32 -пп.

23 АОММ. 1078-қ. «Алматинский областной маслихат». 1-т., 22-іс, 60-61 –пп.

24 Алматы қаласының ОММ. 107-қ. «Статистическое управление г. Алма-Аты. Центральное Статистическое Управление Казахской ССР». 17-т., 107- іс, 7-8-пп.

25 Омарбеков Т. Депортация: Қырым, Кавказ және Еділ бойы халықтарын қуғындау // Ақиқат. – 1997. – № 8. -19-24-бб.

26 АОММ. Қапшағай филиалы. 210-қ. «Аппарат акима Илийского района», 1-т., 27-іс, 23-п.

27 АООМ. Талғар филиалы.18-қ. «Талгарская районная администрация», 1-т., 19-іс, 32-п.

ДИССЕРТАЦИЯ ТАҚЫРЫБЫ БОЙЫНША ЖАРИЯЛАНҒАН МАҚАЛАЛАРДЫҢ ТІЗІМІ

1 Қазақстандағы тілдер процестеріне маятниктік миграцияның әсері // «Парасат» атты Қазақстандық көпсалалы институдында өткен халықаралық ғылыми-практикалық конференция. – Алматы, 2006, 26-27 сәүір. – 226-229-бб.

2 Алматы агломерациясындағы этномиграциялық үрдістері ( Қарасай ауданы мысалында) // «VII Сәтбаев оқулары» Павлодар Мемлекеттік Университеті. Халықаралық ғылыми конференция. - Павлодар, 2007, 12 сәуір. -152-157-бб.

3 Алматы агломерациясындағы этнодемографиялық үрдістер. (Талғар ауданы деректер негізінде). // «Парасат» атты Қазақстандық көпсалалы институдында өткен халықаралық ғылыми-практикалық конференция. – Алматы, 2007, 26-27 сәуір. – 324-329-бб.

4 Қазақстандағы этнодемографиялық үрдістердің динамикасына оралмандардың әсері ( Алматы агломерациясы мысалында ) // «Отан және әлем тарихы XXI ғасырда: ғылыми парадигмалардың ортақтығы мен ерекшеліктері » атты Халықаралық Бекмаханов оқуларының ғылыми материалдары. – Алматы, 2007, 22-23 қараша. – 315-319-бб.

5 Қазақстандағы ірі қала түбіндегі экономикалық тіршілік процестеріне маятниктік миграцияның әсері (Алматы облысы Іле ауданы мысалында) //Қаз. ҰУ хабаршысы, 2006. -№ 2. - 125-128- бб.

6 Аймақтағы әлеуметтік-демографиялық үрдістердің даму ерекшеліктері (Іле ауданы деректері негізінде) // Ізденіс, 2007. - № 3. - 178-184-бб.

7 Қала маңына қоныстану: этнодемографиялық және әлеуметтік даму ерекшеліктері ( Талғар ауданы мысалында) // Ізденіс, 2007. - № 4. - 143-148-бб.

8 Алматы мен Қарасай ауданының арасалмағы немесе Алматы агломерациясындағы маятниктік миграцияның ерекшеліктері // Қазақ тарихы, 2007. - № 3. - 78-81-бб.

- исследовать историю формирования и развития Алматинской агломерации;

- выявить особенности этнодемографического развития и миграционных процессов населения агломерации;

- выявить формирование основных тенденций и направлений этномиграционных процессов между городом и пригородными районами;

- показать рост влияния оралманов на динамику этнодемографического развития в Алматинской агломерации;

- определить особенности маятниковых миграций в агломерации и их влияние на социально-экономическое развитие региона в целом;

- на основе конкретно-исторического материала архивных, статистических источников рассматривается история развития Алматинской агломерации;

- исследуются особенности этнодемографического развития и этномиграционных процессов населения Алматинской агломерации;

- рассматриваются особенности развития маятниковых миграций в агломерации и их место в социально-экономическом развитии региона;

- рассматривается влияние оралманов на динамику этнодемографического развития в Алматинской агломерации;

Результаты исследования. В диссертационной работе получены следующие результаты:

• 
  Формирование и развитие Алматинской агломерации проходило длительный период и оно было тесно связано с процессами урбанизации. Будущее Алматинской агломерации обусловлено следующими факторами: политической стабильностью в республике, благоприятным экономико-географическим положением, развитой системой коммуникации и сети дорог, эффективным экономическим развитием региона.
  
• 
  Этнический состав городской агломерации сложен, 54,6% населения составляют казахи, их численность 243961 человек, русские 115298, уйгуры 22458, курды 5365, турки 15036, азербайжанцы 3421, украинцы 3090, немцы 2688, татары 2357, корейцы 2070. Население Алматинской агломерации не только полиэтнично, но и поликонфессионально.
  
• 
  Процесс притяжения населения к крупному мегаполису непрерывен, поэтому плотность населения относительно других регионов страны очень высока и в пригородном расселении этнические, конфессионалные, этномиграционные процессы постоянно изменяются.
  
• 
  На динамику населения Алматинской агломерации оказало большое влияние переселение этнических казахов на историческую родину. За 1991-2007 годы в Алматинскую агломерацию прибыло 87260 оралманов. Основным местом расселения оралманов стал Карасайский район. Оралманы активно вписались в этнодемографическую структуру региона, внося ощутимый вклад в социально-экономическое, культурное развитие агломерации.
  

The abstract of dissertation on scientific degree of the candidate of history

sciences on speciality 07.00.02 – Native history

(A History of Republic of Kazakhstan)

- Studying the history of formation and development of the Almaty’s agglomeration;

- Detecting specific features of ethnodemographic development and migration processes of agglomeration population;

- Revealing the formation of basic trends and directions of ethnodemographic processes between the city and suburban districts;

- Showing the growth of oralmans’ influence on the dynamics of ethnodemographic development in the Almaty agglomeration;

- Defining specific features of push-pull migrations in the agglomeration and their influence on socioeconomic development of the region as a whole.

- The history of development of the Almaty agglomeration is considered on the grounds of concrete historical materials of archive and statistical sources;

- Specific features of ethnodemographic development and ethnomigration processes of the Almaty’s agglomeration’s population are researched;

- Specific features of development of push-pull migrations in the agglomeration and their place in socioeconomic development of the region are considered;

- Oralmans’ influence on the dynamics of ethnodemographic development in the Almaty agglomeration is studied.

Research results. The following results have been received in the thesis:

• 
  The Almaty’s agglomeration have been formed and developed for a long period of time and have been closely related to urbanization processes. The future of the Almaty agglomeration is associated with the following factors: political stability in the Republic, favorable economic and geographical location, developed communication system and road network, efficient economic development of the region.
  
• 
  The ethnic composition of the urban agglomeration is complicated; 54.6% of the population are the Kazakhs numbering 243961; the Russians – 115298; the Uigurs – 22458; the Kurds – 5365; the Turks – 15036; the Azerbaijani – 3421; the Ukrainians -3090; the Germans – 2688; the Tatars – 2357; the Koreans – 2070. The population of the Almaty agglomeration is not only polyethnic but polyconfessional as well.
  
• 
  The process of attraction of the population to the large megapolis is continuous, that is why the density of the population against other regions of the country is very high, and ethnic, confessional, ethnomigration processes in suburban settlement constantly change.
  
• 
  Migration of ethnic Kazakhs to the historical motherland has influenced greatly on the dynamics of the Almaty’s agglomeration’s population. 87260 oralmans came to the Almaty agglomeration during the period from 1991 to 2007. The main place of oralmans’ settlement is Karasai district. Oralmans have actively integrated into the ethnodemographic structure of the region, making substantial contribution to socioeconomic and cultural development of the agglomeration.
  

07.00.02 – Отан тарихы

(Қазақстан Республикасының тарихы)

Тарих ғылымдарының кандидаты ғылыми дәрежесін

алу үшін дайындалған диссертацияның

авторефераты
13. 03. 2009 ж. басуға қол қойылды. Пішімі 60х84 1/16

«Multilaser» қағазы.

Көлемі 1,5 б. т. Таралымы 100 дана

Тапсырыс № 1.