Салааралық жүйелер мемлекеттік (ұлттық) және мем-лекетаралық стандарттар түрінде қалыптасады. Келе-шекте жалпытехникалық жүйе ролін атқаратын сала-аралық стандарттардың жүйелері техникалық реттеудің жалпытехникалық жүйесіне айналады. Өйткені олар-дың қүрамына үлттық стандарттар ғана емес, сонымен қатар техникалық регламенттер де кіреді.
Барлық салааралық стандарттарды шартты түрде үш топқа бөлуге болады:
1)өнімнің (көрсетілетін қызметтің) сапасын қамта-
масыз ететін стандарттар;
басқару және ақпараттық стандарттар;
өнімнің кейбір қасиеттеріне қойылатын талаптар-ды айқындайтын стандарттар;
сертификаттау жүйесінің стандарттары;
аккредиттеу жүйесінің стандарттары.
1. Машинаның және прибордың бөлшектерін өндіруде оңы техникалың дайындаудың негізін конструкторлық және технологиялық дайындау ңүрайды. Ғылыми-зерттеу жүмыстарымен қосыла отырып бүлар бөлшекті өндіру және оның сапасын қалыптастыру сатысын ңүрайды. Бүл деңгейде өтініш берушінің, жобалаушының, дайындау-шының және түтынушының мүдделері тоғысады. Осыған байланысты қарастырылып отырған сатыдағы басты маң-сат, ол жоғары техникалық деңгейдегі бүйым жасау, жо-балаудың және жаңа техниканы игерудің мерзімі мен еңбек сыйымдылығы азайту болып табылады.
Тиімділігі жоғары өнім шығаруға мына салааралық стандарттар жинағы бағытталған:
- жобалау және өнімді өндіріске енгізу жүйесі;
конструкторлың қүжаттардың бірыңғай жүйесі;
технологиялық қүжаттардың бірыңғай жүйесі;
автоматтық түрде жобалау жүйесі.
Аталған стандарттар жинақтарының іпгінде техникалық қүжаттарды стандарттауға көп көңіл бөлінеді. Стандарт-таудың тиімділігі қүжаттарды басқа мекемелерге берген-де, оларды қайтадан жасаудың қажет еместігінде, қүжат-тардың мазмүны оңтайландырылғандықтан қүжаттың мәтінін және сызбасын дайындау жөне жасау шығыны азаяды, жобалауда үйлестіруді кеңінен ңолдануға болады. Мысалы, конструкторльгқ қүжаттардың бірыңғай жинағын қолдана отырьш жобалау жүмысының еңбек сыйымдылы-ғын 25-30% кемітуге болатындығы анықталған.
Өнім сапасын қамтамасыз етудегі автоматты түрде жобалаудың ролін еуропалық сапа мекемесінің дерек-терінен көруге болады: техника-жүмысында болып түра-тын тоқтап қалу себептерін бағалағанда «70-20-10» ере-жесі анықталған, яғни тоқтап қалу 70% деңгейінде жо-балау жүмыстарындағы жіберілген кемістіктерге, ал 20% деңгейінде жасау кезінде жіберілген кемістіктер-ге, 10% деңгейінде пайдалану кезінде жіберілген кеміс-тіктерге байланысты.
Өнімнің сапасын оны пайдалану кезінде ңамтамасыз ететін стандарттар - ол пайдалану қүжаттарына қатысты стандарттар жинағы, пайдалануда басшылыққа алынатын стандарттар, паспорттар, этикеткалар (тауарға жабысты-рылатын қағаз), т.б. Сапалы жасалған пайдалану қүжат-тары техниканы, әсіресе күрделі техниканы, дүрыс пай-даланудың, яғни пайдалану ережелерін бүзбаудың кепілі.