Сведения о Восточно -казахстанской области
Күршім ауданы ауданы Курчимский район Аудан туралы қысқаша деректер
жүктеу/скачать 2.19 Mb.
|
Күршім ауданы ауданыКурчимский район Аудан туралы қысқаша деректерКраткие сведения о районе Күршім ауданы 1927 жылы құрылған. 1997 жылдан бастап бұрынғы Марқакөл және Күршім аудандарын біріктіреді. Әкімшілік орталығы Күршім ауылы облыс орталығынан 220км қашықтықта орналасқан. Күршім ауылында 2005 жылдың 1-қаңтарына 11,6 мың адам немесе аудан халқының 29,8 пайызы тұрады. Ауданның аумағы 23,2 шаршы километрге тең. Ауданның әкімшілік-территориялық құрылымы 12 ауылдық округ немесе 61 ауылдық елді мекеннен тұрады. Аудан халқы 40,2 адамды құрайды, тығыздығы – 1 шаршы километрге 1,7 адамнан келеді. Аудан Шығыс Қазақстан облысының Көкпекті, Катон-Қарағай аудандарымен және Қытай Халық Республикасымен шекараласады. Климаты шұғыл континентті. Қыста аяз 0-ден төмен 50 градусқа дейін жетсе, ал жазда термометр бағанасы, керісінше, 50 градусқа дейін көтеріледі. Тамылжыған табиғат аң мен құстың, дәрілік шөптер мен ағаш түрлерінің мәңгілік ордасындай. Азу таудан әрі асып, Мәрмәр таудан қиялай өтсеңіз көз жасындай мөлдіреп атақты Марқакөл жатыр. Аудан су қорлары мен 1588,6 мың гектарды алып жатқан жер алқаптарына бай, оның ішінде 29,4 мың гектары егістік жерлер. Аудан халқының негізгі бөлігі ауылшаруашылық өнімдерін өндіру және өңдеумен айналысады. Ауданда алып орман массивтері бар, сапалы ағаш негізінен қарағайдан дайындалады. Ағаш дайындаумен «Күршім орманы» және «Марқакөл орманы» жауапкершілігі шектеулі серіктестіктері шұғылданады. Күршімнің тау сілемдері мен «Күршім» өзенінің бассейні мен тармақтары ертеден тек табиғи сұлулығымен ғана емес, сонымен қатар, полиметалл қазба байлықтарымен белгілі. Өткен ғасырдың ортасында-ақ «Күршім», «Шырдаяқ» рудниктерінен алтын шығаратын. Бүгінгі күнге дейін күміс, қорғасын, молибден, мыс қазбалары қозғалмаған күйінде. «Артель старателей «Алтай» ашық акционерлік қоғамы 2004 жылы 75,2 млн.теңгенің алтынын өндірді, бұл ауданда шығарылған өнеркәсіп өнімдерінің 32,3 пайызын құрайды. Электр энергиясымен аудан халқын «Шығысэнерготрейд» жауапкершілігі шектеулі серіктестігінің екі филиалы қамтамасыз етеді. Ауданда4767 телефон байланысының абоненттері тіркелген, оның 4326-ы пәтерлердікі. 1998 жылдан бастап ауылшаруашылығы өнімдерін өндіруінің құлдырауы тоқтатылды. Табиғат жағдайы бақша және көкөніс өндіруге қолайлы. Ауылшаруашылығының бұл бағытындағы алғышарттарды байқаған Халықаралық Реконструкциялау және Дамыту Банкі Сарыөлең ауылдық округінде суармалы жүйе құруға 11миллион америка долларын бөлді. 2003 жылы бұл жоба толығымен аяқталды. Бетегелі алқаптар мен субальпілік шабындықтар, тау қорлары мал басының барлық түрлерінің тұрақты түрде көбеюіне, қазақи қой өсіруге өте қолайлы. Жыл өте ет, сүт, жүн өндірісі өсуде. 2003 жылмен салыстырғанда 2004 жылы ірі қара мал басы, қой мен ешкі 0,1 пайызға, жылқы 2,6 пайызға, құс 6 пайызға көбейді. 2004 жылы 12833,4 тонна тірі салмақтағы ет, 53961,5 тонна сүт, 4935 мың дана жұмыртқа және 281 тонна жүн өндірілді. Облыстағы жалғыз балық шаруашылығы Бұқтырма су қоймасына жыл сайын 10 миллион карп-сазан құртшабақтарын шығарады. Ауданда орта және шағын бизнес қарқын алуда, шаруа қожалықтары дамып, өнім дайындау және өңдеу кәсіпорындары көбеюде. Бұл үлкен дәрежеде ауданның ұнға, макарон өнімдеріне, күнбағыс майына, балыққа және құрама жемге сұранысын қанағаттандырады. Шағын және орта кәсіпкерлік субъектілерінің есебінен авто- және жүк тасымалдау қамтамасыз етіледі. 2005 жылдың 1-ақпанына 1614 шағын кәсіпкерлік субъектілері тіркелген, оның 858-і шаруа қожалықтары болса, 756-ы жеке кәсіпкерлер. Ауданда 246 сауда объектілері, 17 қоғамдық тамақтандыру орындары, 4 базар, 18 жанар-жағармай құю стансалары және 53 шикізат өңдеу цехтары жұмыс істейді. Шағын кәсіпкерлік субектілері халықтың өндірістік және азық-түлік тауарларына сұранысын толығымен қанағаттандырады. Ауданда 55 жалпы білім беру мектебі бар, онда 8075 оқушы тәлім алуда. Барлық мектептерді компьютер сыныптарымен қамсыздандыру бағдарламасы толығымен аяқталды. Интернет жүйесіне 22 мектеп қосылған. Республикада бірінші рет өткізілген Бірыңғай Ұлттық Тестілеуді мектеп бітірушілер ойдағыдай тапсырды. Аудан бойынша 2 аурухана, 11 жанұялық-дәрігерлік амбулатория, 34 фелдьшерлік пункт және 5 фельдшерлік-акушерлік пункт қызмет атқарады. 7 мәдени ошақтары, 8 кітапхана және 1 тарихи-өлкетану мұражайы бар. 2 спорт алаңы және 18 спорт залдары жұмыс істейді. Күршімдіктер тек асыл қазыналы жерін, сұлу табиғатын мақтан тұтпайды. Сонымен қатар, олардың негізгі мақтанышы – осы аймақтан шыққан, әйгілі азаматтар. Олардың ішінде – қазақтан шыққан тұңғыш ұшқыш Ж..Малдыбаев, қазіргі Парламент Мәжілісінің депутаты Т.Нұрахметов, Курчумский район образован в 1927 году. С 1997 года объединяет бывших отдельных районы Маркакольский и Курчумский. Административный центр село Курчум отдален от областного центра на 220км. В селе Курчум по состоянию на 1 января 2005 года проживают 11,6 тысяч человек или 29,8% от общей численности населения района. Территория района составляет 23,2 тыс.квадратных километров. В составе административно-территориальной структуры района 12 сельских округов или 61 населенных пунктов. В районе проживают 40,2 тысяч человек, плотность населения на 1кв.км приходится по 1,7 человек. Район граничит с Кокпектинским, Катон-Карагайским районами Восточно-Казахстанской области и Китайской Народной Республикой. Климат резко континентальный. Морозы зимой достигают 50 градусов ниже нуля, а летом столбик термометра, наоборот, поднимается почти до 50 градусной отметки. Природа с одной стороны - равнины, опаленные солнцем, с другой стороны-горы, тайга не тронутая, с медведями, лосем, маралами и соболем, с панорамой снежных вершин, где парят орлы, где барсы охотятся за сибирскими козлами, где шумят льдистые реки с резвыми ускучами и хариусом. В маркакольской впадине с одноименным озером в центре, окруженной горами Курчумского хребта и хребта Азутау есть земля заповедная. Озеро Маркаколь самое крупное в Республике из высокогорных. Озеро не только красоты необыкновенной, но и удивительной прозрачности. Район богат водными ресурсами и большими массивами сельскохозяйственных угодий, которые составляют 1588,6 тыс.га, в том числе пашни 29,4 тыс.га. Остальная часть это высокопродуктивные сенокосы и пастбища. Основная часть населения занимается производством и переработкой продукции сельского хозяйства. Район имеет большие лесные массивы, высококачественная древесина заготавливается в основном из лиственницы. Заготовкой древесины занимается ТОО "Курчум-орманы" и ТОО "Маркаколь-орманы". Отроги Курчумского хребта, бассейн реки "Курчум" и его протоки издавна славились не только красотой пейзажей, но и месторождением полиметаллических руд. Еще в середине двадцатого века на рудниках "Курчум" и "Чердояк" добывали золото. До сих пор остаются нетронутыми кладовые серебра и свинца, молибдена и олова и других металлов. Открытое акционерное общество "Артель старателей "Алтай" за прошедший год добыло золото на сумму 75,2 млн.тенге что составляет 32,3 процентов от общего объема товарной продукции по району.
В районе зарегистрировано 4767 абонентов телефонной связи, в том числе 4326 квартирных. Начиная с 1998 года приостановлен спад производства продукции сельского хозяйства. Увеличиваются площади посевных земель. Природные условия дают возможность выращивать прекрасный урожай бахчевых и овощных культур. Видя перспективу в развитии этой отрасли сельского хозяйства, Международный Банк Реконструкции и Развития выделил 11 миллионов американских долларов для создания оросительной системы в Сарыоленском сельском округе. В 2003 году проект полностью был завершен. Ковыльные степи, субальпийские луга, горные запасы позволяют постоянно приумножать поголовье всех видов скота, успешно разводить курдючных овец. Растет производство мяса, молока, шерсти. По сравнению с 2003 годом достигнуто увеличение поголовья крупно-рогатого скота, овец и коз на 0,1%, лошадей на 2,6 %, птицы на 6%. За 2004 год произведено 12833,4 тонн мяса в живом весе, 53961,5 тонн молока, 4935 тыс.штук яиц и 281 тонн шерсти. Единственное в области рыбное хозяйство выпускает ежегодно в Бухтарминское водохранилище более 10 миллионов мальков карпа-сазана.
По состоянию на 1 апреля 2005 года в районе зарегистрировано субъектов малого предпринимательства 1614. Из них 858 составляют крестьянские хозяйства и 756 частные предприниматели. В районе действуют 246 объекта торговли, 17 общественного питания, 4 рынка, 18 автозаправочных станций и 53 цеха по переработке сырья. Субъекты малого предпринимательства полностью обеспечивают спрос населения на промышленные и продовольственные товары. В районе действуют 55 общеобразовательных школ, в которых обучаются 8075 учеников. Успешно завершена программа по обеспечению всех школ района компьютерными классами. Подключены к сети Интернет 22 школы. Успешно сдали выпускники школ первое в Республике Единое Национальное Тестирование. Функционируют 2 больницы, 11 семейно-врачебных амбулаторий, 34 фельдшерских пунктов и 5 фельдшерско-акушерских пунктов. Работают 2 дома культуры, 5 клубных учреждений, 8 библиотек и историко-краеведческий музей. Функционируют 2 спортивных стадиона и 18 спортивных залов. Курчумцы дорожат не только богатствами земель, красотой пейзажей. Они гордятся теми, кто отдал силы и талант для процветания родного края. В их числе - первый летчик казах Ж.Малдыбаев, нынешний депутат Мажилиса Парламента Т.Нурахметов, победитель международных турниров, мастер спорта, заслуженный тренер С.Кыдырханов, талантливый педогог, народный учитель К.Нургалиев. жүктеу/скачать 2.19 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|