Т. Н. Ермекова, К.Ә. Бер ті леуова, Р. Н. Мұ на саева 11 Қ азақ тілі
жүктеу/скачать 3.86 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Шешендіксөздіңжанрлықтүрлері. Шешендікарнау
| 66
4. Әлем нің эко но ми ка лық-де мог ра фия лық да муы на миграцияның тигізетін әсері туралы сөзталас өткізіңдер. 5. Аудио жаз ба дан (04. mp3) «Миг ра ция мә се ле ле рі бойын ша ха лық- ара лық ұй ым» мә ті нін тың дап, тал қы лау сұ рақ та рын құ рас ты- рың дар. Кө те ріл ген мә се ле ні сы ни тұр ғы да ба ға лаң дар. Шешендіксөздіңжанрлықтүрлері. Шешендікарнау Шешендік сөздер жанрлық мазмұнына қарай: шешендік арнау, шешендік тол ғау, шешендік дау деп үшке бөлінеді. 1. Шешендік арнау – бір адамға арнайы айтылған сәлем, сын, әзіл, бата. 2. Шешендік толғау – шешендік нақыл, мақал, мысал, жұмбақ, жауап. 3. Шешендік дау – ру ара лық немесе еларалық қылмыстық, азамат тық іс тер ді шешу бары сын да айтылатын шешендік сөздер. Шешендік арнау бата, тілек, әзілсын, көңіл айту, естірту т.б. нұс қа лардан тұрады. Мысалы, Төле бидің Жетес балаға берген батасы шешендік арнауға жатады. Тоғыз жасар Жетес: «О, баба! Ат берсең өліп қалады, тон берсең тозып қалады. Аттонға бергісіз, өлмейтін, өшпейтін, өмірі естен кет пейтін бір өсиет айтсаңыз! Соған ризамын», – депті. Сонда тоқсан да ғы Төле би былай бата бер ген екен: Бір үй дің ба ла сы бол ма, Көп үй дің са на сы бол. Бір ел дің ата сы бол ма, Бар ел дің да на сы бол. Бір тон ның жа ға сы бол ма, Көп қол дың аға сы бол. Ақ ты ақ деп ба ға ла, Қа ра ны қа ра деп қа ра ла. Өзе гің тал са, өзен бой ын жа ға ла, Ба сы ңа іс түс се, көп ші лік ті са ға ла. Өзі ңеөзің кә міл бол, Хал қы ңа әділ бол, Жауыңа қа тал бол, До сы ңа адал бол. Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 Все учебники Казахстана на OKULYK.KZ * Книга предоставлена исключительно в образовательных целях согласно Приказа Министра образования и науки Республики Казахстан от 17 мая 2019 года № 217 |